nowania ceny za usługę. W przypadku akceptacji proponowanych przez spedytora rozwiązań następuje przekazanie mu towarów, wtedy on powinien dokonać kontroli ilościowej i jakościowej powierzonych dóbr materialnych. Dodatkowo winien sprawdzić i zastosować odpowiednie wymagania jakościowe związane z manipulacją ładunków w trakcie procesu przewozowego. Kolejnym etapem procesu spedycyjnego jest fizyczne przemieszczanie ładunków, któremu towarzyszyć powinien sprawny przepływ informacji pomiędzy stronami umowy zlecenia i uczestnikami procesu transportowego. Proces spedycyjny można uznać za ukończony jeśli nastąpił wyładunek towarów, należności zostały uregulowane, a w przypadku powstania szkody spisano protokół szkodowy.
Do obowiązków spedytora z formalnego punktu widzenia (wynikających z Kodeksu cywilnego) zalicza się: wykonywanie zobowiązań nałożonych umową, zachowanie należytej staranności, specjalistyczne i profesjonalne działanie, dbałości o interes zleceniodawcy, sprawowanie nadzoru nad przebiegiem procesu transportowego, zdanie relacji z przebiegu sprawy i rozliczenie się (Podręcznik spedytora 2006). Szczegółowe prawa i obowiązki spedytora określa umowa spedycji. Umowa spedycji jest umową wzajemną. To, co z reguły jest obowiązkiem zleceniodawcy, będzie stanowiło uprawnienia spedytora. Spedytor będzie zatem miał prawo do otrzymania kompletnego zlecenia spedycyjnego, zapłaty umówionego wynagrodzenia, zwrotu poniesionych wydatków, zwolnienia od zaciągniętych zobowiązań (zleceniodawca ma obowiązek zwolnienia spedytora z zaciągniętych zobowiązań), wymagać współdziałania ze strony zleceniodawcy (Podręcznik spedytora 2006).
Spedytor może działać we własnym imieniu lub w imieniu zleceniodawcy. Zakres działalności spedytora ogranicza się do dwóch aspektów. Pierwszy dotyczy rzeczywistego organizowania i zarządzania procesem transportowym (tzw. spedycja czysta, inaczej nazywana właściwą). Drugi związany jest z działalnością przewozową i wykonywaniem czynności dodatkowych pod warunkiem posiadania niezbędnego potencjału (tzw. spedycja mieszana).
Do spedycji właściwej zaliczyć można następujące czynności (Transport... 2009):
- przyjmowanie zleceń spedycyjnych i udzielanie porad związanych z usługami spedycyjnymi,
- wybór środków transportu,
- zawieranie umów o przewóz,
- ubezpieczanie przesyłki, sporządzanie dokumentacji przewozowej,
- odbiór przesyłki od nadawcy wraz z dokumentacją,
- przygotowanie przesyłki do przewozu,
- nadanie przesyłki na środek transportu wraz z dokumentacją transportową,
- odbiór przesyłki ze środka transportowego oraz właściwej dokumentacji,
- odprawa celna,
14