Małgorzata Jędrzejewska
Co należy
wiedzieć
o oznakowaniu CE
Warszawa 2005
mgr inż. Małgorzata Jędrzejewska
Centralny Instytut Ochrony Pracy  Państwowy Instytut Badawczy
OS
rodek Certyfikacji Wyrobów i Systemów Zarządzania
Copyright © PaÅ„stwowa Inspekcja Pracy i Centralny Instytut Ochrony Pracy 
Państwowy Instytut Badawczy, 2005
PAC
STWOWA INSPEKCJA PRACY
GA
ÓWNY INSPEKTORAT PRACY
Departament Informacji i Promocji
www.pip.gov.pl
Spis treS
ci
Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
1. Znakowanie symbolem CE. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
1.1. Znaczenie oznakowania CE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
1.2. Sposób znakowania symbolem CE . . . . . . . . . . . . . . . 9
1.3. Umieszczanie oznakowania CE . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
2. Wyroby podlegajÄ…ce oznakowaniu symbolem CE . . . . . . . 12
3. OdpowiedzialnoS
ć producenta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
4. Wprowadzanie do obrotu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
5. Znakowanie CE a inne oznakowania . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
6. OdpowiedzialnoS
ć karna w zakresie naruszenia
przepisów dotyczących umieszczenia na wyrobach
oznakowania CE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
7. Ważne pojęcia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
Przydatne adresy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
Załącznik
Wykaz wyrobów, które wymagają oznakowania
znakiem CE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
3
Wprowadzenie
Zasady organizacji i działania systemu oceny zgodnoS
ci wyrobów
w państwach UE związane są z procesem integracji gospodarczej
i politycznej państw członkowskich oraz z utworzeniem Europejskie-
go Obszaru Gospodarczego zapewniającego swobodny przepływ ka-
pitału, towarów, usług i ludzi (czyli realizacją koncepcji tzw. wspól-
nego rynku wewnętrznego). Założenia systemu oceny zgodnoS
ci wy-
robów zostały sformułowane w uchwale Rady Wspólnot Europej-
skich z 7 maja 1985 r. dotyczÄ…cej tzw. nowego podejS
cia do badań
i certyfikacji. Założenia te są następujące:
Harmonizacja zasad oceny zgodnoS
ci na obszarze UE ma być
ograniczona tylko do wyrobów mogących mieć wpływ na bez-
pieczeństwo i zdrowie ludzi oraz S
rodowisko naturalne;
Państwa UE wprowadzają zharmonizowane przepisy okreS
la-
jące zasadnicze wymagania bezpieczeństwa i ochrony zdrowia
poprzez adaptację obligatoryjnych postanowień dyrektyw no-
wego podejS
cia;
W celu zapewnienia zgodnoS
ci wyrobów z zasadniczymi wy-
maganiami bezpieczeństwa i ochrony zdrowia mogą być stoso-
wane nieobligatoryjne normy zharmonizowane zawierajÄ…ce
szczegółowe wymagania techniczne;
Zharmonizowane normy europejskie sÄ… ustanawiane przez ko-
mitety normalizacyjne CEN (Europejski Komitet Normaliza-
cyjny), CENELEC (Europejski Komitet Normalizacyjny Elek-
trotechniki) oraz ETSI (Europejski Instytut Norm Telekomuni-
kacyjnych);
Przyjmu je się, że wyroby, które spełnią wymagania odpo-
wiednich norm zharmonizowanych, spełniają tym samym za-
sadnicze wymagania okreS
lone w dyrektywach harmonizacji
technicznej.
5
Na podstawie uchwały Rady WE z dnia 7 maja 1985 r. ustanowio-
no szereg dyrektyw harmonizacji technicznej (czyli tzw. dyrektyw
nowego podejS
cia), które wprowadzają obowiązek oceny zgodnoS
ci
wielu różnych rodzajów wyrobów. Zakres wyrobów objętych po-
szczególnymi dyrektywami nowego podejS
cia wynika przede wszyst-
kim z definicji konkretnych wyrobów podanych w tych dyrektywach.
Dalsze uszczegółowienie wyrobów objętych oceną zgodnoS
ci na pod-
stawie danej dyrektywy następuje przez okreS
lenie tych rodzajów wy-
robów, które są z zakresu stosowania dyrektywy wyłączone.
Postanowienia dyrektyw nowego podejS
cia zostały wprowadzone
do prawa krajowego na podstawie delegacji ustawy z dnia 30 sierp-
nia 2002 r. o systemie oceny zgodnoS
ci [1]. W rozporzÄ…dzeniach wpro-
wadzonych przez ministrów właS
ciwych ze względu na przedmiot
oceny zgodnoS
ci zostały okreS
lone zasadnicze wymagania dla wyro-
bów podlegających ocenie zgodnoS
ci oraz procedury oceny zgodno-
S
ci, uwzględniające rodzaje wyrobów oraz stopień stwarzanych przez
nie zagrożeń, a także inne wymagania zawarte w dyrektywach nowe-
go podejS
cia.
Ustawa o systemie oceny zgodnoS
ci ustala jednoznacznie zakres
obowiÄ…zujÄ…cej oceny zgodnoS
ci, wymaganej przed wprowadzeniem
wyrobu do obrotu. Wprowadzane do obrotu wyroby podlegajÄ… ocenie
zgodnoS
ci z:
zasadniczymi albo szczegółowymi wymaganiami okreS
lonymi
w rozporządzeniach wydanych przez ministra właS
ciwego ze
względu na przedmiot oceny zgodnoS
ci,
zasadniczymi i szczegółowymi wymaganiami okreS
lonymi
w odrębnych ustawach.
Dokonanie oceny zgodnoS
ci, o której mowa powyżej, jest obo-
wiÄ…zkowe przed wprowadzeniem wyrobu do obrotu. Producent lub je-
go upoważniony przedstawiciel, który poddał wyrób lub proces jego
wytwarzania ocenie zgodnoS
ci z zasadniczymi wymaganiami i po-
twierdził ich zgodnoS
ć, wystawia deklarację zgodnoS
ci i umieszcza
oznakowanie CE, stosownie do wymagań okreS
lonych w dyrektywach
nowego podejS
cia.
6
Domniemywa się, że wyrób spełnia zasadnicze wymagania, jeżeli
jest zgodny z normami zharmonizowanymi. W przypadku gdy produ-
cent lub jego upoważniony przedstawiciel nie wykaże zgodnoS
ci wy-
robu z normami zharmonizowanymi, jest obowiązany wykazać zgod-
noS
ć z zasadniczymi wymaganiami na podstawie innych dowodów.
Prezes Polskiego Komitetu Normalizacyjnego jest zobowiÄ…zany
do ogłaszania raz na 12 miesięcy, w drodze obwieszczenia w Dzienni-
ku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej  Monitor Polski , numerów
i tytułów ustanowionych w danym roku norm zharmonizowanych
wraz z tytułami aktów prawnych wdrażających dyrektywy nowego po-
dejS
cia i miejscem ich publikacji [2].
Przy opracowaniu niniejszego materiału wykorzystano między in-
nymi informacje zawarte w przewodniku opracowanym przez Komi-
sję Europejską dotyczącym wdrażania dyrektyw opartych na koncep-
cji nowego i globalnego podejS
cia [3].
7
1.
1.
Znakowanie symbolem CE
1.1. Znaczenie oznakowania CE
Oznakowanie CE symbolizuje zgodnoS
ć wyrobu z odpowiednimi
wymaganiami UE nałożonymi na producenta. Oznakowanie CE
umieszczone na wyrobie oznacza, że wyrób jest zgodny z wymaga-
niami wszyst-kich majÄ…cych do niego zastosowanie dyrektyw nowe-
go podejS
cia, Å‚Ä…cznie z wymaganiami dotyczÄ…cymi procedur oceny
zgodnoS
ci.
Znak CE może być umieszczony przez producenta lub upoważnio-
nego przedstawiciela ustanowionego na terytorium UE tylko po pod-
daniu wyrobu ocenie zgodnoS
ci z zasadniczymi wymaganiami
i po uzyskaniu pozytywnego wyniku tej oceny. Istnieją różne sposoby
dokonywania oceny zgodnoS
ci. Niektóre z nich przewidują, że ocenę
zgodnoS
ci może prowadzić sam producent lub jego upoważniony
przedstawiciel (dotyczy to wyrobów o stosunkowo niskim poziomie
ryzyka dla ich użytkowników), inne zakładają udział w procesie oce-
ny zgodnoS
ci notyfikowanej jednostki.
Zasadniczo większoS
ć dyrektyw nowego podejS
cia, poza pewnymi
wyjÄ…tkami, przewiduje umieszczenie znakowania CE (patrz pkt 3).
W przypadkach uzasadnionych dyrektywa nowego podejS
cia dopusz-
cza zastÄ…pienie oznakowania CE innym typem znakowania.
Oznakowanie CE uważane jest za podstawową informację zarów-
no dla państw członkowskich, jak i dla stron trzecich, np. dystrybuto-
rów, konsumentów i innych użytkowników. Państwa członkowskie
powinny przyjąć, że wyrób z oznakowaniem CE spełnia wszystkie
wymagania odpowiednich dyrektyw regulujÄ…cych nadanie tego ozna-
kowania. Zgodnie z tym państwa członkowskie nie mogą na swoim te-
rytorium zabraniać, ograniczać ani utrudniać wprowadzania na rynek
8
i oddawania do użytku wyrobu z oznakowaniem CE, chyba że to ozna-
kowanie zostało naniesione z naruszeniem obowiązujących zasad.
Oznakowanie CE nie powinno być wykorzystywane do celów ko-
mercyjnych. Oznakowanie CE nie jest znakiem potwierdzajÄ…cym po-
chodzenie wyrobu ani też nie oznacza, że dany wyrób został wyprodu-
kowany w UE. Oznakowanie CE nie jest też znakiem poS
wiadczajÄ…-
cym bezpieczeństwo wyrobu ani jego jakoS
ć.
1.2. Sposób znakowania symbolem CE
Znak CE musi mieć formę identyczną z podaną na rysunku poniżej:
Zmniejszając lub powiększając znak CE, należy zachować proporcje
przedstawione na powyższym, skalowanym rysunku. Znak CE nie
może być mniejszy niż 5 mm.
Zasadniczo oznakowanie CE musi być umieszczone na wyrobie
lub na jego tabliczce znamionowej. Dodatkowo może być umieszcza-
ne na opakowaniach lub na dokumentach dołączonych do wyrobu.
Znak CE umieszczony na samym wyrobie lub na tabliczce zna-
mionowej musi znajdować się w widocznym miejscu, być czytelny
i nieusuwalny.
9
W wyjątkowych sytuacjach, np. ze względu na rodzaj wyrobu,
oznakowanie CE może zostać umieszczone na opakowaniu (jeS
li ono
istnieje) i na dokumentach dołączonych do danego wyrobu (jeS
li od-
powiednia dyrektywa przewiduje takie dokumenty). Dotyczy to m.in.
przypadków, gdy:
umieszczenie oznakowania na wyrobie (np. na niektórych ro-
dzajach materiałów wybuchowych) nie jest możliwe,
nie mogą być zachowane minimalne wymiary symbolu CE
(np. na wkładkach przeciwhałasowych),
nie ma pewnoS
ci, że oznakowanie CE będzie widoczne i czy-
telne.
Niedopuszczalne jest natomiast pominięcie czy przeniesienie
oznakowania CE na opakowanie lub dołączane dokumenty tylko z po-
wodów estetycznych.
Jeżeli w fazę kontroli produkcji zaangażowana jest jednostka no-
tyfikowana, jej numer identyfikacyjny powinien być umieszczony za
oznakowaniem CE. Numer jednostki notyfikowanej musi być
umieszczony przez producenta lub jego upoważnionego przedstawi-
ciela. Jeżeli wyrób jest objęty zakresem kilku dyrektyw i w ocenie
zgodnoS
ci, o której mowa powyżej, bierze udział kilka jednostek no-
tyfikowanych, obok znaku CE umieszcza siÄ™ numery identyfikacyjne
wszystkich tych jednostek.
1437
10
1.3. Umieszczanie oznakowania CE
Oznakowanie CE jest obowiązkowe i musi być umieszczone, za-
nim wyrób zostanie wprowadzony do obrotu.
Za zgodnoS
ć wyrobu z postanowieniami danej dyrektywy oraz za
naniesienie oznakowania CE ostatecznie odpowiada producent, nieza-
leżnie od tego, czy jego siedziba znajduje się na terenie UE, czy też
poza nią. Do realizacji tego zobowiązania producent może wyznaczyć
swego przedstawiciela mającego siedzibę na terenie Wspólnoty.
Zasadniczo oznakowanie CE nie może być umieszczone na wyro-
bie, jeS
li nie została zakończona procedura oceny zgodnoS
ci służąca za-
pewnieniu zgodnoS
ci wyrobu ze wszystkimi postanowieniami odpo-
wiednich dyrektyw. Zwykle oznakowanie zostaje umieszczone na wy-
robie w końcowej fazie produkcji. MożliwoS
ć umieszczenia oznakowa-
nia CE np. na tabliczce znamionowej, która jest dołączana do wyrobu
dopiero po końcowej kontroli, pozwala pozostać w zgodzie z powyż-
szym wymaganiem.
JeS
li jednak oznakowanie CE naniesione jest na stałe na wyrób
lub jego częS
ć (np. kiedy wyrób lub częS
ć są odlewami), oznakowa-
nie to może zostać umieszczone podczas właS
ciwego etapu produkcji
tego wyrobu.
Nanoszenie oznakowania CE i numeru identyfikacyjnego jed-
nostki notyfikowanej nie musi koniecznie odbywać się na terenie
Wspólnoty. Oznakowanie CE i numer identyfikacyjny mogą być na-
niesione na terenie państwa trzeciego, np. jeS
li wyrób jest tam wy-
twarzany, a jednostka notyfikowana przeprowadziła ocenę zgodnoS
ci
zgodnie z danÄ… dyrektywÄ…. Oznakowanie CE i numer identyfikacyj-
ny mogą być także nanoszone oddzielnie, jeS
li ostatecznie będą sta-
nowiły całoS
ć.
11
2.
2.
Wyroby podlegajÄ…ce
znakowaniu symbolem CE
WiększoS
ć dyrektyw nowego podejS
cia przewiduje umieszczenie
na wyrobie oznakowania CE. WyjÄ…tek stanowiÄ… dyrektywy obejmujÄ…-
ce następujące grupy wyrobów:
opakowania i odpady opakowań,
transeuropejski system szybkiej kolei,
transeuropejski system konwencjonalnej kolei.
Natomiast w dyrektywie
dotyczącej wyposażenia mor-
skiego zakłada się umieszcza-
nie na wyrobach zamiast ozna-
kowania CE znaku zgodnoS
ci
w kształcie koła sterowego.
Wykaz wyrobów, które mu-
szą mieć oznakowanie CE, zo-
stał zamieszczony w tabeli sta-
nowiącej załącznik do niniej-
szego opracowania. Wykaz ten
sporządzono z uwzględnieniem
dyrektyw nowego podejS
cia i krajowych przepisów prawnych wdraża-
jÄ…cych te dyrektywy.
JeS
li do danego wyrobu odnosi siÄ™ kilka dyrektyw wymagajÄ…cych
umieszczenia oznakowania CE, producent może umieS
cić znak CE, je-
S
li potwierdzi zgodnoS
ć wyrobu ze wszystkimi dyrektywami, którym
wyrób ten podlega.
Wyrób nie może być oznakowany symbolem CE, jeS
li nie jest ob-
jęty dyrektywą wymagającą umieszczenia takiego oznakowania.
12
ObowiÄ…zek umieszczenia oznakowania CE rozciÄ…ga siÄ™ na wszyst-
kie wyroby, które objęte są dyrektywami przewidującymi umieszcze-
nie tego oznakowania i które mają zostać wprowadzone do obrotu na
rynku UE. Dlatego też oznakowanie CE musi być umieszczane:
na wszystkich nowych wyrobach, wytworzonych w państwach
członkowskich lub państwach trzecich,
na wyrobach używanych importowanych z państw trzecich,
na wyrobach istotnie zmodyfikowanych, a więc podlegających
dyrektywom odnoszącym się do nowych wyrobów.
Dyrektywy mogą wyłączyć niektóre konkretne wyroby z obowiąz-
ku umieszczenia w nich oznakowania CE. Dotyczy to następujących
grup wyrobów:
elementów bezpieczeństwa (dyrektywa 98/37/WE), a także
częS
ciowo wykończonych jachtów (dyrektywa 94/25/WE),
wyrobów o mniejszym znaczeniu dla zdrowia i bezpieczeń-
stwa wymienionych w wykazie sporzÄ…dzonym przez KomisjÄ™
EuropejskÄ…, zgodnie z dyrektywÄ… 89/106/EWG,
wyrobów medycznych wykonanych na zamówienie, wyrobów
medycznych przeznaczonych do badań klinicznych (dyrekty-
wy 90/385/EWG i 93/42/EWG) oraz wyrobów medycznych do
diagnostyki in vitro przeznaczonych do oceny działania (dy-
rektywa 98/79/WE),
komponentów, które mają być wykorzystane w systemach oraz
sprzęcie ochronnym (dyrektywa 94/9/WE) i instalacjach
(90/396/EWG),
instrumentów niepodlegających ocenie zgodnoS
ci zgodnie
z postanowieniami dyrektywy 90/384/EWG dotyczÄ…cej nieau-
tomatycznych urządzeń wagowych,
niektórych zbiorników, o których mowa w dyrektywach doty-
czących prostych zbiorników ciS
nieniowych (87/404/EWG)
i urządzeń ciS
nieniowych (dyrektywa 97/23/WE).
13
3.
3.
OdpowiedzialnoS
ć
producenta
ObowiÄ…zek sprawdzenia i okreS
lenia, czy wyrób podlega dyrekty-
wie, ciąży na producencie.
Zgodnie z dyrektywami nowego podejS
cia producentem jest osoba
odpowiedzialna za zaprojektowanie i wyprodukowanie wyrobu z zamia-
rem wprowadzenia go do obrotu pod własnym nazwiskiem lub pod wła-
snÄ… nazwÄ…. OdpowiedzialnoS
ć jako producenta ciąży również na każdej
osobie fizycznej lub prawnej, która składa, pakuje, przetwarza lub ety-
kietuje gotowe wyroby z zamiarem umieszczenia ich na rynku UE
pod własnym nazwiskiem lub własną nazwą. Co więcej, odpowiedzial-
noS
ć jako producenta dotyczy każdego, kto zmienia przeznaczenie wy-
robu w taki sposób, że zachodzi potrzeba dostosowania się do innych
wymagań zasadniczych, lub też tego, kto istotnie modyfikuje lub odna-
wia wyrób (tworzy więc nowy wyrób) z zamiarem wprowadzenia go
do obrotu na obszarze Wspólnoty.
Producent może samodzielnie zaprojektować i wyprodukować
wyrób. Może też zlecić zaprojektowanie, produkcję, montaż, pakowa-
nie, przetwarzanie i etykietowanie z zamiarem wprowadzenia wyrobu
na rynek UE we własnym imieniu. Wówczas w S
wietle prawa staje siÄ™
producentem. JeS
li zatrudnia podwykonawców, musi zachowywać cał-
kowitą kontrolę nad wyrobem i upewnić się, że otrzymuje wszystkie
informacje niezbędne do wypełnienia obowiązków zgodnie z dyrekty-
wami nowego podejS
cia. Producent, który zleca podwykonawcom
częS
ć lub całoS
ć prac, nie może w żadnym przypadku przenieS
ć odpo-
wiedzialnoS
ci na upoważnionego przedstawiciela, dystrybutora, sprze-
dawcę detalicznego, hurtownika, użytkownika czy podwykonawcę.
14
Producent ponosi wyłączną odpowiedzialnoS
ć za zgodnoS
ć wyro-
bu z odpowiednimi dyrektywami, niezależnie od tego, czy zaprojekto-
wał i wytworzył wyrób osobiS
cie, czy też uważany jest za producenta,
ponieważ wyrób ten został wprowadzony do obrotu pod jego nazwą.
Producent jest odpowiedzialny za:
zaprojektowanie i wyprodukowanie wyrobu zgodnie z wyma-
ganiami zasadniczymi odpowiednich dyrektyw,
przeprowadzenie procedury oceny zgodnoS
ci zgodnie z odpo-
wiednimi dyrektywami.
Wyrób może zostać oddany do użytku bez wprowadzenia do obro-
tu, np. wyrób wytworzony tylko na własne potrzeby. W takim przy-
padku ten, kto oddaje wyrób do użytku, musi wziąć na siebie odpowie-
dzialnoS
ć producenta i zagwarantować, aby wyrób był zgodny z wy-
maganiami dyrektyw i by została przeprowadzona odpowiednia proce-
dura oceny zgodnoS
ci. Przypadek ten nie odnosi się do wyrobów ob-
jętych dyrektywami dotyczącymi bezpieczeństwa zabawek, urządzeń
niskonapięciowych, materiałów wybuchowych do użytku cywilnego
oraz urządzeń chłodniczych, ponieważ dyrektywy te dotyczą jedynie
wprowadzenia do obrotu. Nie obejmuje to także rekreacyjnych jedno-
stek pływających zbudowanych dla własnego użytku (pod warunkiem,
że nie są one następnie wprowadzane na rynek Wspólnoty przez
okres 5 lat), jak również takich jednostek zaprojektowanych przed ro-
kiem 1950.
Dyrektywy nowego podejS
cia nie wymagają, aby producent miał
siedzibę na obszarze Wspólnoty. OdpowiedzialnoS
ć producenta, któ-
rego siedziba znajduje się poza granicami Wspólnoty, jest taka sama
jak w przypadku producenta z siedzibą w jednym z państw człon-
kowskich.
Producent może wyznaczyć dowolną osobę fizyczną lub prawną,
aby działała w jego imieniu jako upoważniony przedstawiciel.
Zgodnie z dyrektywami nowego podejS
cia upoważniony przedstawi-
ciel musi mieć siedzibę w UE, ponieważ do niego zamiast do produ-
centa mogą się zwracać władze państw członkowskich w sprawach
dotyczących realizacji zobowiązań producenta, wynikających z danej
15
dyrektywy nowego podejS
cia. Producent pozostaje ogólnie odpowie-
dzialny za działania prowadzone przez upoważnionego przedstawi-
ciela w jego imieniu.
Producent zobowiÄ…zany jest do opracowania dokumentacji tech-
nicznej. Dokumentacja techniczna ma dostarczać informacji na temat
konstrukcji, produkcji i funkcjonowania wyrobu. Dyrektywy nowego
podejS
cia zobowiÄ…zujÄ… producenta do sporzÄ…dzenia dokumentacji
technicznej zawierajÄ…cej informacje o zgodnoS
ci wyrobu z odpowied-
nimi wymaganiami. Dokumentacja techniczna musi być przechowy-
wana przez producenta lub upoważnionego przedstawiciela przez co
najmniej 10 lat od dnia wyprodukowania ostatniego wyrobu, chyba że
dyrektywa wyrax
nie wyznacza inny okres (np. zgodnie z dyrektywÄ…
dotyczącą aktywnych implantów medycznych oraz urządzeń medycz-
nych dokumenty muszą być przechowywane przez 5 lat).
Producent lub jego upoważniony przedstawiciel musi sporządzić
deklaracjÄ™ zgodnoS
ci WE jako częS
ć realizacji procedury oceny
zgodnoS
ci przewidzianej w dyrektywach nowego podejS
cia. Deklara-
cja zgodnoS
ci WE powinna zawierać wszystkie niezbędne informa-
cje, które pozwolą zidentyfikować odpowiednią dyrektywę, zgodnie
z którą deklarację zgodnoS
ci wydano, a także producenta, jego upo-
ważnionego przedstawiciela (jeS
li został ustanowiony), jednostkę no-
tyfikowanÄ… (jeS
li uczestniczyła w procesie oceny zgodnoS
ci), wyrób
i  w przypadku zastosowania  odniesienie do norm zharmonizowa-
nych lub innych dokumentów normatywnych.
16
4.
4.
Wprowadzanie do obrotu
Dyrektywy nowego podejS
cia dotyczą tylko wyrobów, które ma-
ją być po raz pierwszy wprowadzone na rynek Wspólnoty lub po raz
pierwszy oddane tam do użytku. Dyrektywy stosuje się więc do
wyrobów nowych wytworzonych w państwach członkowskich oraz
do importowanych z państw trzecich wyrobów nowych, używanych
i z drugiej ręki.
Wprowadzenie na rynek to działanie, w wyniku którego dochodzi
do udostępnienia wyrobu na rynku wspólnotowym po raz pierwszy,
z zamiarem dalszej dystrybucji lub użytkowania na obszarze Wspólno-
ty. Udostępnianie produktu może zachodzić odpłatnie lub nieodpłatnie.
Przez oddanie wyrobu do użytku należy rozumieć pierwsze uży-
cie wyrobu na obszarze Wspólnoty.
Pojęcie wprowadzenia do obrotu odnosi się do każdego pojedyn-
czego wyrobu, a nie do rodzaju wyrobu, niezależnie od tego, czy wy-
tworzony został jako wyrób pojedynczy, czy jako seria.
Przekazanie wyrobu następuje wtedy, gdy jest on przekazywany
przez producenta bÄ…dx
przez jego upoważnionego przedstawiciela na
terenie Wspólnoty importerowi działającemu we Wspólnocie albo
osobie zajmującej się dystrybucją wyrobu na rynku Wspólnoty (doty-
czy to także działań w ramach łańcucha dystrybucyjnego producenta).
Przekazanie może zachodzić także bezpoS
rednio od producenta (albo
jego upoważnionego przedstawiciela) do konsumenta lub użytkowni-
ka końcowego. Przekazanie wyrobu zachodzi np. w drodze sprzeda-
ży, pożyczki, najmu, leasingu czy darowizny.
Wprowadzenie na rynek nie miało miejsca, jeżeli wyrób:
jest przekazywany od producenta z państwa trzeciego do upo-
ważnionego przedstawiciela we Wspólnocie, który został za-
17
angażowany właS
nie po to, aby zapewnić zgodnoS
ć wyrobu
z dyrektywami,
jest przekazywany producentowi w celu dalszej obróbki, np.
montowania, pakowania, przetwarzania albo etykietowania,
nie został jeszcze dopuszczony do obrotu przez władze celne
lub został wprowadzony poprzez zastosowanie innej procedu-
ry celnej, np. tranzytu, składu celnego, przywozu czasowego
albo też znajduje się na obszarze wolnocłowym,
został wytworzony w państwie członkowskim z zamiarem wy-
eksportowania go do państwa trzeciego,
jest wystawiany na targach handlowych lub wystawach,
znajduje się w składach producenta albo jego upoważnionego
przedstawiciela działającego we Wspólnocie (jeżeli wyrób nie
został jeszcze udostępniony, chyba że odpowiednia dyrektywa
stanowi inaczej).
18
5.
5.
Znakowanie CE
a inne oznakowania
Oznakowanie CE jest jedynym oznakowaniem symbolizujÄ…cym
wypełnienie przez producenta wyrobu wszystkich ciążących na nim
obowiązków, wynikających z dyrektyw przewidujących oznakowanie
CE i mających zastosowanie do tego wyrobu. Państwa członkowskie
winny powstrzymać się od wprowadzania do swoich przepisów ja-
kichkolwiek odniesień do innych oznaczeń zgodnoS
ci niż oznakowa-
nie CE, które byłyby sprzeczne z zadaniami oznakowania CE.
Wyrób może posiadać dodatkowe oznakowania i znaki, jeS
li:
pełnią one inną funkcję niż oznakowanie CE,
nie będą mylone ze znakiem CE,
nie ograniczajÄ… czytelnoS
ci i widocznoS
ci oznakowania CE.
Umieszczanie legalnego oznakowania (jak np. chronionego
oznakowania fabrycznego producenta) lub znaków certyfikacji jest
dopuszczalne pod warunkiem, że takie oznakowanie lub znaki nie
ograniczajÄ… czytelnoS
ci lub widocznoS
ci oznakowania CE i nie stwa-
rzają ryzyka pomyłki z nim; pomyłka taka może odnosić się do zna-
czenia, a także do formy oznakowania CE.
19
6.
6.
OdpowiedzialnoS
ć karna
w zakresie naruszenia przepisów
dotyczÄ…cych umieszczenia
na wyrobach oznakowania CE
Wymagania dotyczÄ…ce nadzoru nad wyrobami podlegajÄ…cymi oce-
nie zgodnoS
ci zostały wprowadzone ustawą z dnia 30 sierpnia 2002 r.
o systemie oceny zgodnoS
ci [1]. Polski system nadzoru rynku tworzÄ…
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz osiem orga-
nów wyspecjalizowanych: Państwowa Inspekcja Pracy, Inspekcja
Handlowa, Prezes Wyższego Urzędu Górniczego, Prezes Urzędu Re-
gulacji Telekomunikacji i Poczty, Inspekcja Ochrony R
rodowiska, Pre-
zes Urzędu Transportu Kolejowego, organy nadzoru budowlanego
oraz dyrektorzy urzędów morskich. Prezes Urzędu Ochrony Konku-
rencji i Konsumentów monitoruje działanie całego systemu, natomiast
organy wyspecjalizowane prowadzą kontrole wyrobów oraz postępo-
wanie w zakresie wyrobów niezgodnych z zasadniczymi wymagania-
mi. Przedmiotem kontroli może być wyrób, prawidłowoS
ć oznakowa-
nia wyrobu znakiem CE i dokumentacja techniczna wyrobu.
W wymienionej ustawie okreS
lono zasady dotyczÄ…ce odpowie-
dzialnoS
ci karnej w przypadku wprowadzania do obrotu wyrobów nie-
zgodnych z zasadniczymi wymaganiami oraz naruszenia przepisów
dotyczÄ…cych umieszczenia na wyrobach oznakowania CE. Karze
grzywny do 100 000 zł podlegają podmioty, które:
wprowadzajÄ… do obrotu wyroby niezgodne z zasadniczymi wy-
maganiami,
umieszczają oznakowanie CE na wyrobie niespełniającym za-
sadniczych wymagań albo dla którego producent lub jego upo-
ważniony przedstawiciel nie wystawił deklaracji zgodnoS
ci,
20
 umieszczajÄ… na wyrobie znak podobny do oznakowania CE,
mogący wprowadzić w błąd nabywcę i użytkownika tego wy-
robu,
wprowadzają do obrotu wyrób podlegający oznakowaniu CE,
a nieoznakowany takim oznakowaniem.
Państwa członkowskie zobowiązane są klauzulą bezpieczeństwa
do podjęcia wszystkich niezbędnych kroków w celu zakazania lub
ograniczenia wprowadzania na rynek wyrobów z oznakowaniem CE
lub usunięcia ich z rynku, jeżeli wyroby te, używane zgodnie z przezna-
czeniem, mogą zagrozić bezpieczeństwu lub zdrowiu ludzkiemu lub in-
nym interesom publicznym objętym odpowiednimi dyrektywami.
Co więcej, państwa członkowskie muszą poinformować Komisję
Europejską o podjęciu takich działań. Jeżeli Komisja uzna, że działa-
nia krajowe są uzasadnione, informuje wszystkie państwa członkow-
skie o tym, kto ma podjąć odpowiednie działania w celu realizacji
ogólnego obowiązku wdrażania prawa wspólnotowego.
OdpowiedzialnoS
ć producenta za wprowadzenie na rynek wyro-
bów wadliwych, czyli potencjalnie niebezpiecznych, została okreS
lo-
na w ustawie z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw kon-
sumentów oraz o odpowiedzialnoS
ci za szkodÄ™ wyrzÄ…dzonÄ… przez pro-
dukt niebezpieczny [4]. W ustawie tej ustalono także wysokie sumy
odszkodowania, do których wypłacenia będzie zobowiązany produ-
cent w razie szkód na zdrowiu lub życiu bądx
strat materialnych użyt-
kownika, wynikłych z użytkowania wadliwych wyrobów.
21
7.
7.
Ważne pojęcia
W ustawie o systemie oceny zgodnoS
ci [1] oraz w normach serii
ISO 9000 [5] sformułowano definicje najczęS
ciej używanych w odnie-
sieniu do omawianego zagadnienia terminów.
Akredytacja  uznanie przez jednostkÄ™ akredytujÄ…cÄ… kompeten-
cji jednostki certyfikujÄ…cej, jednostki kontrolujÄ…cej oraz laboratorium
do wykonywania okreS
lonych zadań.
Autoryzacja  uznanie przez ministra lub kierownika urzędu
centralnego, właS
ciwego ze względu na przedmiot oceny zgodnoS
ci,
zgłaszających się jednostek lub laboratorium do procesu notyfikacji.
Certyfikacja  działanie jednostki certyfikującej, wykazujące, że
należycie zidentyfikowany wyrób lub proces jego wytwarzania są
zgodne z zasadniczymi lub szczegółowymi wymaganiami.
Deklaracja zgodnoS
ci  oS
wiadczenie producenta lub jego upo-
ważnionego przedstawiciela stwierdzające na jego wyłączną odpowie-
dzialnoS
ć, że wyrób jest zgodny z zasadniczymi wymaganiami.
Dyrektywy nowego podejS
cia  dyrektywy uchwalone zgod-
nie z zasadami zawartymi w uchwale Rady Wspólnot Europejskich
z dnia 7 maja 1985 r. w sprawie nowego podejS
cia do harmonizacji
technicznej oraz normalizacji.
Normy zharmonizowane  normy krajowe, wprowadzajÄ…ce
normy europejskie opracowane i zatwierdzone przez europejskie orga-
nizacje normalizacyjne na podstawie mandatu udzielonego przez Ko-
misję Europejską, których numery zostały opublikowane w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej.
22
Notyfikacja  zgłoszenie Komisji Europejskiej i państwom
członkowskim UE autoryzowanych jednostek certyfikujących i kon-
trolujących oraz autoryzowanych laboratoriów właS
ciwych do wyko-
nywania czynnoS
ci okreS
lonych w procedurach oceny zgodnoS
ci.
Ocena zgodnoS
ci  każda działalnoS
ć dotycząca bezpoS
rednie-
go lub poS
redniego okreS
lania, że spełnione są odpowiednie wymaga-
nia. Typowymi przykładami działalnoS
ci zwiÄ…zanej z ocenÄ… zgodno-
S
ci są: pobieranie próbek, badanie oraz kontrola; ocenianie, weryfika-
cja oraz zapewnienie zgodnoS
ci (deklaracja dostawcy, certyfikacja);
rejestracja, akredytacja oraz zatwierdzenie, jak również kombinacje
tych działań.
Upoważniony przedstawiciel  każda osoba fizyczna lub
prawna majÄ…ca siedzibÄ™ na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej lub
w UE, wyznaczona przez producenta do działania w jego imieniu.
Wprowadzenie do obrotu  przekazanie wyrobu po raz pierwszy
użytkownikowi, konsumentowi bądx
sprzedawcy przez producenta,
jego upoważnionego przedstawiciela lub importera.
Wymagania szczegółowe  wymagania, które powinien speł-
niać wyrób wprowadzany do obrotu, okreS
lone w innych aktach praw-
nych Wspólnoty Europejskiej niż dyrektywy nowego podejS
cia.
Wymagania zasadnicze  wymagania, które powinien spełniać
wyrób wprowadzany do obrotu, okreS
lone w dyrektywach nowego po-
dejS
cia, tj. dyrektywach Wspólnoty Europejskiej.
ZgodnoS
ć  spełnienie przez wyrób, proces lub usługę wyspecy-
fikowanych wymagań.
23
Bibliografia
1. Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodnoS
ci.
DzU nr 166, poz. 1360 ze zm. (tekst jednolity: DzU 2004 r., nr 204,
poz. 2087).
2. Obwieszczenie Prezesa Polskiego Komitetu Normalizacyjnego
z dnia 12 lipca 2005 r. w sprawie wykazu norm zharmonizowa-
nych.  Monitor Polski nr 47, poz. 643.
3. Wdrażanie dyrektyw opartych na koncepcji nowego i globalnego
podejS
cia. Przewodnik opracowany przez KomisjÄ™ EuropejskÄ….
Ministerstwo Gospodarki, Warszawa 2001 [publikacja jest tłuma-
czeniem dokumentu: Guide to the implementation of directives ba-
sed on the New Approach and the Global Approach, 1999].
4. Ustawa z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsu-
mentów oraz o odpowiedzialnoS
ci za szkodÄ™ wyrzÄ…dzonÄ… przez
produkt niebezpieczny. DzU 2000 r., nr 22, poz. 271.
5. PN-EN ISO 9000:2001 Systemy zarzÄ…dzania jakoS
ciÄ…. Podstawy
i terminologia.
24
Przydatne adresy
Główny Inspektorat Pracy
ul. Krucza 38/42, 00-926 Warszawa
www.pip.gov.pl
Ministerstwo Gospodarki i Pracy
pl. Trzech Krzyży 3/5, 00-507 Warszawa
www.mgip.gov.pl
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
pl. Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa
uokik.gov.pl/pl/znak_ce
UrzÄ…d Komitetu Integracji Europejskiej
Al. Ujazdowskie 9, 00-918 Warszawa
www.ukie.gov.pl
www.oznaczenie-CE.pl
Centralny Instytut Ochrony Pracy  Państwowy Instytut Badawczy
ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa
www.ciop.pl
Polski Komitet Normalizacyjny
ul. Świętokrzyska 14, 00-055 Warszawa
www.pkn.pl
Komisja UE
B1049 Brussels, Belgium
Tel. [phone]
European Union On-Line
http://europa.eu.int
CEN  Europejski Komitet Normalizacji
http://www.cenorm.be
Europejska Agencja Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy
http://europe.osha.eu.int
Europejska Agencja Oceny Zgodności
http://www.eotc.be/
25
Załącznik
Wykaz wyrobów, które wymagają oznakowania znakiem CE
Grupy wyrobów
Europejska Polska podstawa
Lp. oznakowane
podstawa prawna prawna
znakiem CE
1. Aktywne implanty Dyrektywa Ustawa o wyrobach medycznych
medyczne 90/385/EWG z dnia 20 kwietnia 2004 r.
Active implantable z dnia 20 czerwca (DzU 04.93.896);
medical devices 1990 r. RozporzÄ…dzenie Ministra Zdrowia
zmiany: 93/42/EWG, z dnia 30 kwietnia 2004 r.
93/68/EWG w sprawie wzoru oznakowania
wyrobów medycznych znakiem
CE (DzU 04.104.1111)
2. Dz
wigi Dyrektywa RozporzÄ…dzenie Ministra
Lifts 95/16/WE Gospodarki, Pracy i Polityki
z dnia 29 czerwca Społecznej z dnia 22 maja
1995 r. 2003 r. w sprawie zasadniczych
wymagań dla dz
wigów i ich
elementów bezpieczeństwa
(DzU 03.117.1107)
3. Emisja hałasu w Dyrektywa Rozporządzenie Ministra
środowisku przez 2000/14/WE Gospodarki, Pracy i Polityki
urządzenia z dnia 8 maja 2000 r. Społecznej z dnia 2 lipca 2003 r.
przeznaczone do w sprawie zasadniczych
użytku poza wymagań dla urządzeń
pomieszczeniami używanych na zewnątrz
Noise emission in the pomieszczeń w zakresie emisji
environment by hałasu do środowiska
equipment for use (DzU 03.138.1316)
outdoors
4. Jachty (Å‚odzie) Dyrektywa RozporzÄ…dzenie Ministra
rekreacyjne 94/25/WE Gospodarki i Pracy z dnia
Recreational craft z dnia 16 czerwca 19 listopada 2004 r. w sprawie
(boats) 1994 r. zasadniczych wymagań dla
rekreacyjnych jednostek
pływających (DzU 04.258.2584)
5. Kompatybilność Dyrektywa Rozporządzenie Ministra
elektromagnetyczna 89/336/EWG z dnia Infrastruktury z dnia 2 kwietnia
Electromagnetic 3 maja 1989 r., 2003 r. w sprawie dokonywania
compatibility (EMC) zmiany: 1/263/EWG, oceny zgodności aparatury
92/31/EWG,
93/68/EWG
26
Grupy wyrobów
Europejska Polska podstawa
Lp. oznakowane
podstawa prawna prawna
znakiem CE
z zasadniczymi wymaganiami
dotyczącymi kompatybilności
elektromagnetycznej oraz
sposobu jej oznakowania
(DzU 03.90.848)
6. Maszyny Dyrektywa 98/37/WE RozporzÄ…dzenie Ministra
Machinery z dnia 22 czerwca Gospodarki, Pracy i Polityki
1998 r. Społecznej z dnia 10 kwietnia
2003 r. w sprawie zasadniczych
wymagań dla maszyn
i elementów bezpieczeństwa
(DzU 03.91.858)
7. Materiały Dyrektywa Ustawa z dnia 21 czerwca
wybuchowe do 93/15/EWG 2002 r. o materiałach
użytku cywilnego z dnia 5 kwietnia wybuchowych przeznaczonych
Explosives for civil 1993 r. do użytku cywilnego
uses (DzU 02.117.1007)
8. Nieautomatyczne Dyrektywa RozporzÄ…dzenie Ministra
urządzenia ważące 90/384/EWG z dnia Gospodarki, Pracy i Polityki
Non-automatic 20 czerwca Społecznej z dnia 11 grudnia
weighing 1990 r., 2003 r. w sprawie zasadniczych
instruments zmiany: 93/68/EWG wymagań dla wag
nieautomatycznych
podlegających ocenie zgodności
(DzU 04.4.23)
9. Niskonapięciowe Dyrektywa Rozporządzenie Ministra
wyroby elektryczne 73/23/EWG z dnia Gospodarki, Pracy i Polityki
Low voltage 19 lutego 1973 r. Społecznej z dnia 12 marca
electrical equipment zmiany: 93/68/EWG 2003 r. w sprawie zasadniczych
(LVD) wymagań dla sprzętu
elektrycznego (DzU 03.49.414)
10. Proste zbiorniki Dyrektywa RozporzÄ…dzenie Ministra
ciśnieniowe 87/404/EWG z dnia Gospodarki, Pracy i Polityki
Simple pressure 25 czerwca Społecznej z dnia 12 maja
vessels 1987 r. 2003 r. w sprawie zasadniczych
zmiany: wymagań dla prostych
90/488/EWG, zbiorników ciśnieniowych
93/68/EWG (DzU 03.98.898)
27
Grupy wyrobów
Europejska Polska podstawa
Lp. oznakowane
podstawa prawna prawna
znakiem CE
11. Sprawność Dyrektywa 96/57/WE Rozporządzenie Ministra
energetyczna z dnia 3 września Gospodarki, Pracy i Polityki
chłodziarek 1996 r. Społecznej z dnia 2 grudnia
i zamrażarek 2003 r. w sprawie wymagań
Energy efficiency for zasadniczych w zakresie zużycia
electric refrigerators energii elektrycznej przez sprzęt
and freezers chłodniczy (DzU 03.219.2157)
12. Sprawność Dyrektywa Rozporządzenie Ministra
energetyczna kotłów 92/42/EWG Gospodarki, Pracy i Polityki
wodnych z dnia 21 maja Społecznej z dnia 12 maja
Energy efficiency of 1992 r., 2003 r. w sprawie zasadniczych
hot water boilers zmiany: 93/68/EWG wymagań dotyczących
efektywności energetycznej
nowych wodnych kotłów
grzewczych opalanych paliwami
ciekłymi lub gazowymi
(DzU 03.97.881)
13. Sprawność Dyrektywa Rozporządzenie Ministra
energetyczna 2000/55/WE z dnia Gospodarki i Pracy z dnia
stabilizatorów do 18 września 14 czerwca 2005 r. w sprawie
oświetlenia 2000 r. zasadniczych wymagań
jarzeniowego w zakresie efektywności
Energy efficiency energetycznej dla stateczników
requirements for do lamp fluorescencyjnych
ballasts for (DzU 05.110.929)
fluorescent lighting
14. Åšrodki ochrony Dyrektywa RozporzÄ…dzenie Ministra
indywidualnej 89/686/EWG z dnia Gospodarki, Pracy i Polityki
Personal protective 21 grudnia Społecznej z dnia 31 marca
equipment (PPE) 1989 r. 2003 r. w sprawie zasadniczych
zmiany: 93/68/EWG, wymagań dla środków ochrony
96/95/EWG, indywidualnej (DzU 03.80.725)
96/58/EWG
15. UrzÄ…dzenia do Dyrektywa 94/9/WE RozporzÄ…dzenie Ministra
użytku w z dnia 23 marca Gospodarki, Pracy i Polityki
atmosferach 1994 r. Społecznej z dnia 28 lipca
wybuchowych 2003 r. w sprawie zasadniczych
Equipment for use in wymagań dla urządzeń
explosive i systemów ochronnych
atmospheres przeznaczonych do użytku
w przestrzeniach zagrożonych
wybuchem (DzU 03.143.1393)
28
Grupy wyrobów
Europejska Polska podstawa
Lp. oznakowane
podstawa prawna prawna
znakiem CE
16. UrzÄ…dzenia Dyrektywa RozporzÄ…dzenie Ministra
ciśnieniowe 97/23/WE z dnia Gospodarki, Pracy i Polityki
Pressure equipment 29 maja 1997 r. Społecznej z dnia 8 maja 2003 r.
w sprawie zasadniczych
wymagań dla urządzeń
ciśnieniowych i zespołów
urządzeń ciśnieniowych
(DzU 03.99.912);
RozporzÄ…dzenie Ministra
Gospodarki i Pracy z dnia
22 lipca 2004 r. zmieniajÄ…ce
rozporzÄ…dzenie w sprawie
zasadniczych wymagań dla
urządzeń ciśnieniowych
i zespołów urządzeń
ciśnieniowych (DzU 4.175.1818)
17. UrzÄ…dzenia gazowe Dyrektywa RozporzÄ…dzenie Ministra
Gas appliances 90/396/EWG z dnia Gospodarki, Pracy i Polityki
29 czerwca Społecznej z dnia 15 kwietnia
1990 r. 2003 r. w sprawie zasadniczych
zmiany: 93/68/EWG wymagań dla urządzeń
spalajÄ…cych paliwa gazowe
(DzU 03.91.859)
18. UrzÄ…dzenia Dyrektywa Ustawa o wyrobach
medyczne 93/42/EWG z dnia medycznych z dnia 20 kwietnia
Medical divices 14 czerwca 1993 r. 2004 r. (DzU 04.93.896);
RozporzÄ…dzenie Ministra
Zdrowia z dnia 30 kwietnia
2004 r. w sprawie wzoru
oznakowania wyrobów
medycznych znakiem CE
(DzU 04.104.1111)
19. UrzÄ…dzenia Dyrektywa 98/79/WE Ustawa o wyrobach
diagnostyczne z dnia medycznych z dnia 20 kwietnia
in vitro 27 paz
dziernika 2004 r. (DzU 04.93.896);
In vitro diagnostic 1998 r. RozporzÄ…dzenie Ministra
medical devices Zdrowia z dnia 30 kwietnia
2004 r. w sprawie wzoru
oznakowania wyrobów
29
Grupy wyrobów
Europejska Polska podstawa
Lp. oznakowane
podstawa prawna prawna
znakiem CE
medycznych znakiem CE
(DzU 04.104.1111)
20. UrzÄ…dzenia linowe Dyrektywa RozporzÄ…dzenie Ministra
do przewozu osób 2000/9/WE Infrastruktury z dnia 11 grudnia
Cableway z dnia 20 marca 2003 r. w sprawie zasadniczych
installations for 2000 r. wymagań dla kolei linowych
persons przeznaczonych do przewozu
osób (DzU 04.15.130)
21. Wyposażenie Dyrektywa 99/5/WE Ustawa z dnia 16 lipca 2004 r.
radiowe i terminali z dnia 9 marca Prawo telekomunikacyjne:
telekomunikacyj- 1999 r. (DzU 04.171.1800)
nych RozporzÄ…dzenie Ministra
Radio and Infrastruktury z dnia 15 kwietnia
telecommunications 2004 r. w sprawie dokonywania
terminal equipment oceny zgodności
telekomunikacyjnych urządzeń
końcowych przeznaczonych do
dołączania do zakończeń sieci
publicznej i urządzeń radiowych
z zasadniczymi wymaganiami
oraz ich oznakowania
(DzU 04.73.659)
22. Wyroby budowlane Dyrektywa Ustawa o wyrobach
Construction 89/106/EWG budowlanych z dnia 16 kwietnia
products z dnia 21 grudnia 2004 r. (DzU 04.92.881)
1988 r.
zmiany: 93/68/EWG
23. Zabawki Dyrektywa RozporzÄ…dzenie Ministra
Toys 88/378/EWG Gospodarki, Pracy i Polityki
z dnia 3 maja 1988 r. Społecznej z dnia 14 listopada
zmiany 93/68/EWG 2003 r. w sprawie zasadniczych
wymagań dla zabawek
(DzU 03.210.2045)
30