http://e-prawnik.pl
Zabezpieczenie wierzytelności
Sposoby zabezpieczenia wierzytelności
Data: 13-11-2008 r.
W zależności od wysokości zobowiązania możliwe są różne sposoby jego zabezpieczenia, najczęstsze to:
wystawienie weksla własnego przez dłuznika, poręczenie przez osobę trzecią, poddanie się przez
dłużnika egzekucji w akcie notarialnym, ustanowienie hipoteki, bądz
przewłaszczenie na
zabezpieczenie.
Jak zabezpieczyć wierzytelność wekslem?
Najprostszym sposobem zabezpieczenie jest wystawienie przez dłużnika weksla własnego . Wynika to z
faktu, iż zobowiązanie wekslowe jest zobowiązaniem abstrakcyjnym, tzn. niezależnym od podstawny
prawnej. Weksel można zrealizować zatem również, gdy brak jest jakiejkolwiek podstawy jego wystawienia.
Do 1 stycznia 2007 roku w obrocie funkcjonowały urzędowe blankiety wekslowe, jednakże we wskazanej
dacie zniesiono obowiązek uiszczania opłaty skarbowej od weksli, dlatego też za weksel własny uważany
będzie obecnie każdy dokument, który spełnia ustawowe przesłanki. Weksel musi zawierać:
nazwę "weksel" w samym tekście dokumentu, w języku, w jakim go wystawiono;
przyrzeczenie bezwarunkowe zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej;
oznaczenie terminu płatności;
oznaczenie miejsca płatności;
nazwisko osoby, na której rzecz lub na której zlecenie zapłata ma być dokonana;
oznaczenie daty i miejsca wystawienia wekslu;
podpis wystawcy weksla (art. 101 prawa wekslowego).
Weksel może być poręczony przez osobę trzecią.
Na czym polega poręczenie?
Popularnym sposobem zabezpieczenia jest również poręczenie (żyro, stąd żyrant). Przez umowę poręczenia
poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik
zobowiązania nie wykonał (art. 876 ż 1 k.c.). Poręczyć można także dług, który ma powstać w przyszłości do
sumy z góry oznaczonej. Poręczenie takie można jednakże odwołać w każdym czasie przed powstaniem długu,
o ile było bezterminowe. Co do zasady poręczyciel odpowiada solidarnie wraz z dłużnikiem. Oznacza to, iż w
sytuacji gdy dłużnik nie dotrzyma terminu płatności wierzyciel będzie mógł żądać całości lub części
świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od części lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela
przez któregokolwiek z dłużników zwolni pozostałych (art. 366 ż 1 k.c.). Jeżeli poręczyciel spełni świadczenie
za dłużnika, treść istniejącego między nimi stosunku prawnego rozstrzyga o tym, czy i w jakich częściach
może on żądać zwrotu od dłużników.
Dobrowolne poddanie się egzekucji
Dłużnik może zobowiązać się w akcie notarialnym, iż w przypadku opóz
nienia w spłacie zobowiązania
poddaje się egzekucji do wskazanej w akcie notarialnym kwoty.
Akt taki musi obejmować obowiązek zapłaty przez dłużnika sumy pieniężnej do wysokości w akcie wprost
określonej albo oznaczonej za pomocą klauzuli waloryzacyjnej, gdy akt określa warunki, które upoważniają
wierzyciela do prowadzenia przeciwko dłużnikowi egzekucji na podstawie tego aktu o całość lub część
roszczenia, jak również termin, do którego wierzyciel może wystąpić o nadanie temu aktowi klauzuli
wykonalności (art. 777 ż 1 pkt 5 k.p.c.).
Co ważne akt taki stanowi samoistny tytuł egzekucyjny. Aby rozpocząc egzekucję z majątku dłużnika należy
jedynie zwrócić się do sądu o nadanie takiemu aktowi klauzuli wykonalności ? tytuł egzekucyjny staje się
tytułem wykonawczym uprawniającym do egzekucji.
Jak hipoteka na nieruchomości dłużnika może zabezpieczać wierzytelność?
Inną możliwością jest ustanowienie hipoteki na nieruchomości dłużnika . Hipoteka pozwala na egzekucję z
nieruchomości pomimo jej sprzedaży przez dłużnika. Do powstania hipoteki konieczne jest złożenie przez
właściciela nieruchomości oświadczenia o ustanowieniu hipoteki w formie aktu notarialnego oraz wpis
hipoteki w księdze wieczystej ? hipoteka powstaje z chwilą wpisu w księdze.
Na czym polega przewłaszczenie na zabezpieczenie?
Mniej spotykanym sposobem zabezpieczenia jest tzw. przewłaszczenie na zabezpieczenie. Jest to umowa,
na mocy której dłużnik przenosi rzecz na drugą stronę umowy z zastrzeżeniem, iż rzecz ta ma zostać
zwrócona po powstaniu określonych okoliczności np. po terminowej spłacie zobowiązania.
,
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. 1964 r., Nr 16, poz. 93, ze zmianami);
Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. 1964 r., Nr 43 poz. 296, ze
zmianami);
Ustawa z dnia 28 kwietnia 1936 r. - Prawo wekslowe (Dz. U. 1936 r., Nr 37, poz. 282, ze zmianami);
Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (tekst jednolity: Dz. U. 2001 r., Nr 124,
poz. 1361, ze zmianami)
http://e-prawnik.pl