Ciałem nazywamy zbiór w którym są wykonalne cztery podstawowe działanie: dodawanie, odejmowanie (jako dodawanie elementu przeciwnego), mnożenie i dzielenie (jako mnoóenie przez element odwrotny), których rozważanie można ograniczyć do dodawania i mnożenia, def. 1
Ciało (ano. field) to struktura algebraiczna (K.0, ©, 0,1) z dwoma działaniami, tzw...dodawaniem " i .mnożeniem”, spełniającymi 10 poniższych aksjomatów:
(1) |
Określoność działania: |
A (a 0 b)G K a,be K |
(2) |
Łączność działania: |
A (fl$l>)$£,=a®(/i® c) a.b.ce K |
(3) |
Istnienie elementu neutralnego 0: |
V A O0fl = A0() = fl 0 e K a e K |
(4) |
Istnienie elementu przeciwnego: |
A V a 0 (-a) = (-a) 0 a = 0 ae K deK |
(5) |
Przemienność działania: A a 0 b =b 0 a a,be K (postulaty od (1) do (5) określają grupę przemienną (K.0.0)) | |
(6) |
Określoność działania: |
A a GbeK a,be K |
(7) |
Łączność działania: |
A (a © b) © c = a © (b © c) a.b.ce K |
(8) |
Istnienie elementu neutralnego 1: |
V A l © « = « © l = « \eK ae K |
(9) |
Istnienie elementu odwrotnego: |
A V a G) a ~l = a ~l ® a = 1 |
as K deK
(postulaty od (6) do (9) określają grupę (k\{0}.©. 1))
(10) Obustronna rozdzielność mnożenia względem dodawania:
A fl©(/>@c) = (fl v b) 0 (a © c) a (b 0 c) © a = (b v a) 0 (c © a)
a.b.ce K
(postulaty od (1) do (10) określają ciało (K.0.®. 0. D) (11) Przemienność działania: A a © b =b © a
a,be K
(postulaty od (\)do{\\) określają ciało przemienne (K.0.©. 0. 1))
def. 2
Ciało to struktura algebraiczna (K.0.©.0.1) z dwoma działaniami, tzw. .,dodawaniem" i .mnożeniem ”, spełniającymi (dla dowolnych a, b,c e K) następujące aksjomaty:
(1) zbiór K z dodawaniem (K.0. 0) jest grupą abelową (przemienną) z elementem neutralnym 0
(2) zbiór K z mnożeniem (K.©.1) jest półgrupą abelową z jedynką = z elementem neutralnym 1.
(3) zbiór K \ {0} z mnożeniem (K \ {0}.©, 1) jest grupą abelową z elementem neutralnym 1.
(4 ) mnożenie jest obustronnie rozdzielne względem dodawania:
«©(/»©c) = (a © b) 0 (a © c) a (D0c)®fl = (A0 a) 0 (c © a)
def. 3
Ciało to pierścień K z jednością 1. w którym jest spełniony dodatkowy aksjomat: dla każdego elementu a e K, a *0. istnieje element odwrotny (symetryczny) względem mnożenia a '.
Jeżeli pierścień K jest przemienny, to mamy ciało przemienne.
Podciąłem (L.0. © , 0.1) ciała (K.0. © , 0,1) nazywamy podzbiór L ciała K (gdzie: L cK), który sam jest ciałem ze względu na istniejące w ciele działania.
Przykłady:
Zbiór liczb wymiernych jest podciąłem ciała liczb rzeczywistych. Zbiór liczb rzeczywistych jest podciąłem ciała liczb zespolonych będącego rozszerzeniem ciał liczb rzeczywistych.
© Copyright by Ewa Kędzi orczyk
w w w.małemu tyka.sosnowiec.pl