zanika. W tym stanie polimer może ulegać bardzo dużym odkształceniom wskutek poślizgu łańcuchów, co stwarza możliwość nadawania mu wymaganych kształtów przez tłoczenie, prasowanie względnie innymi metodami. W miarę obniżania temperatury polimer staje się coraz bardziej sztywny i wytrzymały, przechodząc w stan lepkosprężysty (skóropodobny). W tym stanie zanik części sprężystej odkształcenia następuje dopiero po pewnym czasie.
Stan szklisty (sztywny). W miarę dalszego obniżania temperatury poślizg łańcuchów staje się coraz trudniejszy, dzięki czemu szybko rośnie sztywność polimeru, który poniżej pewnej temperatury, nazywanej temperaturą zeszklenia Tg, przechodzi w stan szklisty.
Tablica 5-2. Temperatury zeszklenia Tg, płynięcia Tp i topnienia T, ważniejszych polimerów termoplastycznych i elastomerów
Polimer |
Tg [°C] |
TP [°C] |
T, t°C] |
Polimery addycyjne | |||
Polietylen małej gęstości, PE |
-120 |
- |
110 |
Poli(chlorek winylu), PVC |
87 |
212 |
- |
Polipropylen, PP |
-16 |
- |
168 |
Polistyren, PS |
100 |
165 |
- |
Polimery kondensacyjne | |||
Poliamid (nylon 6,6), PA |
50 |
- |
265 |
Poliwęglan, PC |
145 |
225 |
- |
Poli(tereftalan etylenu), PET |
80 |
- |
265 |
Elastomery | |||
Silikon, SI |
-123 |
- | |
Polibutadien, BR |
-90 |
120 |
- |
Poliizopren, IR |
-73 |
30 |
- |
Początkowo jest to stan szklisty o wymuszonej elastyczności (jest to właściwy stan użytkowania polimeru), a w niższych temperaturach stan kruchy, w którym polimer staje się twardy i kruchy (podobny do szkieł ceramicznych). W tablicy 5-2 podano temperatury zeszklenia dla niektórych polimerów, a na rys. 5-10 przebieg krzywych rozciągania polimeru wyznaczonych w temperaturach niższych i wyższych od jego temperatury zeszklenia.
Rys. 5-10. Krzywe rozciągania polimeru amorficznego wyznaczone w temperaturze niższej i wyższej od jego temperatury zeszklenia. Temperatury T| -T4 zaznaczono na wykresie zmian objętości właściwej polimeru z temperaturą na rys. 5-12a