Najmniej zmian wprowadzono w położeniu chłopów, którym utrzymano poddaństwo, wolność osobistą otrzymali tylko przybysze z zagranicy.
Konstytucja 3 Maja zniosła podział Rzeczypospolitej na Koronę i Litwę. Naczelnym organem nowego państwa pozostawał Sejm, któremu zapewniono pełnię władzy ustawodawczej, prawo stanowienia budżetu i podatków, daleko idącą kontrolę rządu. Zmniejszono rolę Senatu, usunięto zasadę liberum veto i zakazano konfederacji. Zniesiono elekcyjny wybór króla, w zamian wprowadzając zasadę dziedziczenia tronu (w dynastii saskiej) i osobistej odpowiedzialności monarchy.
Wzmocnieniu uległ rząd (z królem jako przewodniczącym Straży Praw na czele) oraz administracja państwowa.
W rozdziale XI Konstytucji poświęconym „sile zbrojnej narodowej” umieszczono zapis „Naród winien jest sobie samemu obronę od napaści i dla przestrzegania całości swojej. Wszyscy przeto obywatele są obrońcami całości i swobód narodowych. Wojsko nic innego nie jest, tylko wyciągnięta siła obronna i porządna z ogólnej siły narodu”.
W zamierzeniu części jej twórców Konstytucja 3 Maja miała stanowić punkt wyjścia dla dalszych przemian ekonomiczno-społecznych i politycznych. Została jednak obalona w połowie 1792 r. wskutek działalności konfederacji targowickiej i przegranej wojny z Rosją. Postanowienia Konstytucji i jej przesłanie urosły do rangi symbolu narodowego. Dlatego dzisiaj z dumą wracamy do jej szlachetnych i uniwersalnych wartości.
Już w dwa dni po uchwaleniu Konstytucji przez Sejm Wielki (1788-1792) dzień 3 maja uznano za święto narodowe, które później z powodu niewoli kraju zostało na długi czas zawieszone. Przywrócono je po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku. Po II wojnie światowej w roku 1946 władze komunistyczne zabroniły publicznego świętowania, a próby manifestacji były tłumione przez milicję. W 1951 roku święto zostało oficjalnie zniesione. Od 1990 roku 3 Maja znów jest oficjalnym świętem państwowym w Polsce, dniem wolnym od pracy.
Zakończenie II wojny światowej w Europie - 8 maja
Dwie daty - 8 i 9 maja 1945 roku - są uznawane na świecie za moment zakończenia II wojny światowej. W Europie Zachodniej i w Polsce, oficjalnym dniem zakończenia wojny jest 8 maja. Tego dnia w 1945 roku, o godz. 15.00, ogłoszono koniec wojny. Dzień wcześniej, 7 maja, Niemcy podpisały swoją kapitulację w Reims (Francja), w obecności przedstawicieli Wielkiej Brytanii, Francji
i ZSRR. Rosjanie zażądali jednak od Niemiec osobnego podpisania kapitulacji. Nastąpiło to w Berlinie o północy z 8 na 9 maja, a według czasu moskiewskiego - o godz. 2.00 już 9 maja. Stąd w Rosji jako datę zakończenia wojny przyjęto 9 maja.
Kapitulacja III Rzeszy zakończyła tylko wojnę w Europie. Toczyły się jeszcze walki z Japonią na Dalekim Wschodzie. Dopiero kapitulacja Japonii - 2 września 1945 roku - ostatecznie zakończyła II wojnę światową na świecie.