promowanie współdziałania pomiędzy przedsiębiorstwami, pomoc finansową i inne inicjatywy116.
Wraz z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej pojawiła się nowa forma finansowania przedsiębiorstw. Ponieważ polityka Unii Europejskiej uznaje MSP za priorytetowe dla gospodarki, stały się one jednym z głównych beneficjentów pomocy strukturalnej.
Podstawowe zasady korzystania z funduszy unijnych:
• Rozdysponowanie środków odbywa się zazwyczaj w wyniku konkursu projektów ogłaszanego przez instytucję wdrażającą.
• Wnioskodawca, który uzyskuje pomoc, otrzymuje bezzwrotną dotację.
• Dotacja wypłacana jest zazwyczaj jako refundacja części lub w niektórych przypadkach całości poniesionych wydatków.
• W każdym programie określa się listę tzw. wydatków kwalifikowanych, które są refundowane ze środków funduszy strukturalnych.
• Zazwyczaj finansowanie projektu uwzględnia tzw. montaż finansowy, złożony ze środków funduszy strukturalnych oraz ze środków własnych realizującego117.
W dzisiejszych czasach zasadą działania nowoczesnego małego i średniego przedsiębiorstwa jest zorientowanie na przedsiębiorczość i konkurencyjność, które cechują myślenie perspektywiczne i postrzeganie zmian na rynku i w całym regionie jako okazji do rozwoju. Zarządzając małą lub średnią firmą, należy szybko reagować na: potrzeby rynku, konsumentów, działanie konkurencji i zmiany w otoczeniu. Ponadto bardzo ważne jest nowoczesne podejście do kwestii ekologicznych. Największą bowiem szansę na sukces mają te firmy, które starają się być najlepsze nie tylko w zakresie marketingu, jakości oraz technologii, ale także w zakresie ochrony środowiska.
Przedsiębiorstwa w Unii Europejskiej prowadzą politykę bezpieczeństwa, oznaczającą eliminowanie sytuacji awaryjnych i zagrożeń środowiska naturalnego. M. Strużycki podkreśla znaczenie „problematyki ekologicznej w zarządzaniu prezentowane w tzw. zasadach i kierunkach zarządzania europejskiego, w którym znaczący udział mają mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa. Jednym z celów zarządzania europejskiego jest odpowiedzialność społeczna przedsiębiorstwa za grupy osób zatrudnionych, wpływ na rozwój regionu, w którym przedsiębiorstwo działa, a także za ochronę środowiska naturalnego”118.
W założeniach działalności Unii Europejskiej istnieje zasada wyrównywania poziomu rozwoju jej wszystkich regionów. Szczególną rolę do spełnienia w zakresie rozwoju regionów mają MSP. Literatura naukowa wskazuje na dwa zasadnicze poziomy wsparcia polskich małych i średnich przedsiębiorstw:
1. Poziom wsparcia centralnego:
116 H.G. Adamkiewicz-Drwilo, Uwarunkowania rozwoju przedsiębiorczości. Determinanty i narzędzia zdobywania przewagi konkurencyjnej, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2007, s. 26-31; M.S. Bańka, F. Golembski, Fundusze Unii Europejskiej jako instrument wsparcia konkurencyjności regionów oraz małych i średnich przedsiębiorstw, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2010, s. 63-82.
117 A. Hess, Promocja małe i średnie przedsiębiorczości w Unii Europejskiej, Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2007, s. 226.
118 M. Strużycki, Przedsiębiorstwo. Rozwój. Region, Wyd. Difin, Warszawa 2011, s. 42.
50