4037603510

Współczynnik stanu powierzchni (3,,

Wpływ działania karbu i mikrokarbów ujmuje się łącznie we współczynniku spiętrzenia naprężeń |3:

P=Pk+p„ -1

Współczynnik wielkości przedmiotu 6 (charakteryzuje zmianę wytrzymałości zmęczeniowej w zależności od wymiarów elementu):

gdzie:

Z_d - wytrzymałość zmęczeniowa próbki o danej średnicy d;

Z - wytrzymałość zmęczeniowa dla podobnej próbki o średnicy wzorcowej (7 -i- 10) [mm]

Współczynnik pewności 8 (wg Rutkowskiego) przyjmuje się 1,4 -r 1,7 dla obliczeń dokładnych (przeciętna jakość materiału i przeciętne wykonanie), ewentualnie 8 = 1,3 r 1,4 - bardzo dokładne obliczenia (pełna znajomość siły naprężeń w obliczanym elemencie)

Według W. Korewy.

8=(l,3-rl,4)- w przypadku ścisłego obliczenia na podstawie dokładnych danych doświadczalnych i wyników pomiaru naprężeń w układzie.

8=(l,4-rl,7)- dla zwykłej dokładności obliczeń, bez doświadczalnego sprawdzania układu.

8=(l,7-i-2,0)- dla zmniejszonej wartości obliczeń, ale przy możliwości określenia bez większych trudności obciążeń i naprężeń.

8=(2,0-r3,0)- przy orientacyjnym określeniu obciążeń i naprężeń, dla niepewnych warunków lub specjalnie ciężkich warunków pracy np. elementów odlewanych (górna wartość 8).

Ustalenie wartości całkowitego współczynnika bezpieczeństwa x_z umożliwia określenie możliwie optymalnych wartości naprężeń dopuszczalnych przy obciążeniach zmiennych.

1.8 Wytrzymałość zmęczeniowa osi i wałów

W obliczeniach wałów wg wzoru d ^ * uwzględnia się wytrzymałość zmęczeniową w

sposób przybliżony, przyjmując z tablic wartości naprężeń dopuszczalnych przy obciążeniach

. Dla wałów stalowych wartość

obustronnie zmiennych (k_g0), wyznaczoną z zależności: k_so =

współczynnika bezpieczeństwa przyjmuje się najczęściej w granicach x_z = 3,5 -r 4.

Dla wałów pracujących w ciężkich warunkach są wymagane dokładniejsze obliczenia, uwzględniające szczegółowe wymiary wału oraz wpływ spiętrzenia naprężeń w miejscach karbów. Należy wówczas uwzględniać kształt i wielkość karbu (rys 1.5), stan powierzchni (chropowatość), wrażliwość materiału na działanie karbu, wzmocnienie powierzchni przez obróbkę cieplną i cieplno -chemiczną oraz inne czynniki, decydujące o wytrzymałości zmęczeniowej.

Ustalenie wpływu większości podanych czynników na wytrzymałość zmęczeniową jest możliwe dopiero po zaprojektowaniu wału, tzn. po ustaleniu jego kształtów, wymiarów, chropowatości powierzchni itp.

11