2. Kod przedmiotu:
3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia
4. Typ przedmiotu: obowiązkowy dla specjalności dziennikarstwo
5. Rok i semestr: II, semestr 4
6. Liczba punktów ECTS: 3
7. Poziom przedmiotu: średniozaawansowany
8. Liczba godzin w tygodniu: 1
9. Liczba godzin w semestrze: 30 [18]
10. Język nauczania: polski
11. Wykładowcy: dr Agnieszka Myszka
12. Wymagania wstępne: chęć pracy nad własną wymową, otwartość
13. Cel nauczania:
• zapoznanie studentów z najczęstszymi problemami związanymi z wymową;
• nauczenie technik usprawniania mowy (tempa, artykulacji);
• przedstawienie technik terapeutycznych pozwalających skorygować błędną wymowę;
• zapoznanie z zasadami ortofonii polskiej
• wyćwiczenie prawidłowej wymowy głosek polskich i zbitek głosek
14. Program nauczania:
1. Czym jest ortofonia? Zaburzenie mowy a błąd i pomyłka. Typy zaburzeń mowy i ich przyczyny. Współpraca z logopedą, foniatrą, ortodontą. Psychoterapia a usprawnianie mowy. Mowa a słuch fizyczny, muzyczny i fonematyczny.
2. Tempo mowy - jak określić własne tempo mowy i jak je korygować. Rodzaje niepłynności mowy. Kiedy niepłynność przeszkadza w odbiorze wypowiedzi.
3. Rola samogłosek w wypowiedzi; ćwiczenia prawidłowej artykulacji samogłosek; akcent a oddech.
4. Najczęstsze problemy artykulacyjne: substytucje i deformacje - jak rozpoznać, kiedy korygować. Metody usprawniania artykulacji.
5. Zasady wymowy samogłosek nosowych w języku polskim.
6. Upodobnienia wewnątrzwyrazowe i między wyrazowe. Regionalizmy a błędy językowe.
7. Miękczenie spółgłosek twardych, słabe zmiękczanie miękkich, niedokładna artykulacja (wymowa typy: sz 'alik, c 'astko).
8. Ćwiczenia wyrazistości mowy.
15. Metody i formy oceny pracy studenta: student jest oceniany na podstawie pracy na ćwiczeniach
16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze:
Cegieł a A., 1996, Norma wzorcowa i norma użytkowa komunikacji we współczesnej
połszczyźnie, [w:] O zagrożeniach i bogactwie polszczyzny, red. J. Miodek, Wrocław. Dunaj B., 2006, Zasady poprawnej wymowy polskiej, „Język Polski” LXXXVI, s. 3-15.
Ropa A., Rusowicz A., 1985, Rola cechprozodycznych w segmentacji tekstu mówionego [w:] Badania nad językiem Telewizji Polskiej. Studia metodologiczne i opisowe, red. Z. Kurzowa, Warszawa.
Toczyska B., 2009, Łamańce z dedykacją czyli makaka ma Kama, Gdańsk.
Toczyska B., 2009, Ruch w glosie. Ćwiczenia nie tylko dla dziennikarzy, Gdańsk.
Toczyska B., 2006, Sara banda w chaszczach. Ćwiczenia samogłosek, Gdańsk.
18