Na gruncie MBL następuje adaptacja na potrzeby literaturoznawstwa pojęć filozoficznych, a także pojęć i metod ukształtowanych w innych dyscyplinach; MBL wyznacza także granice związków z innymi dziedzinami wiedzy.
Część badaczy uznaje, iż, w pewnym zakresie, metodologia badań literackich „styka się i sąsiaduje” z teorią literatury [Ulicka, 2001, s. 31]. Zatem - uprawnione jest używanie tych pojęć - na razie i czysto wstępnie - jako pojęć prawie synonimicznych. Dalej postaram się pojęcia te oddzielić.
[1.0.1.] I jeszcze jedna kwestia, wcale nie taka błaha; to zagadnienie jak rozumieć metodologię?
Warto zacząć od opinia Juliusza Kleinera [Kleiner 1925]:
Metodologia badań literackich jest też w ogóle / w głównej mierze metodologią historii literatury i pozostaje w łączności ścisłej z ogólną metodologią nauk histoiycznych.
Dziś postrzegamy te kwestie „nieco” inaczej; najpierw jednak należy przypomnieć ogólną definicję metodologii:
Metodologia - nauka o zasadach budowania układów rozumowań; teoria czynności, założeń umysłowych, na których polega budowanie nauki, w przeciwieństwie do logiki formalnej jako teorii wynikania. [Kotarbiński 1990,232]
Metodologia - zbiór dobrze określonych reguł mówiących, jak powinni postępować uczeni; sztuka uprawiania nauki. [Weinbcrg 1997, 109]
Metodologia - nauka o metodach; wyróżnia się - metodologię ogólną (metody wszelkiego działania -prakseologia); metodologia ogólna nauk. metody rozumowania, definiowalne, metodologia nauk dedukcyjnych (mctalogika, metamatematyka); metodologia nauk empirycznych (metody indukcyjne); metodologia - nauka o metodach właściwych poszczególnym naukom [P&W, Słownik, kol. 215-216],
Zwracam uwagę, iż w odniesieniu do naszej dyscypliny możemy używać tego określenia w sensie: ogólnym (metody działania w obrębie tzw. sztuki, resp. literatury), ale i w sensie metodologii nauk empirycznych (będziemy wtedy mówić o metodach indukcyjnych), ale i w sensie metod właściwych tylko d/a teorii literatury, resp. nauk o
10