4130650224

SYSTEM PROGRAMOWANEGO ODDZIAŁYWANIA W OPINIACH WIĘŹNIÓW 269

pozwala skonfrontować jego formalne założenia z oczekiwaniami skazanych, co do sposobu ich realizacji podczas wykonania kary pozbawienia wolności.

Badania skoncentrowały się na następujących zagadnieniach:

1.    Motywy przystępowania skazanych do systemu programowanego oddziaływania

2.    Udział skazanych w konstruowaniu indywidualnych programów oddziaływań oraz jego determinanty.

3.    Treść indywidualnych programów oddziaływań; cele, zadania, prawa i obowiązki skazanych.

4.    Współpraca pomiędzy więźniami a wychowawcami przy układaniu programów.

Przeprowadzenie badań wokół tych zagadnień, a także analiza ich wyników miała dać obraz ocen systemu programowanego oddziaływania, jakie formułują więźniowie w kontekście oczekiwań skazanych wobec tego systemu. Chodziło ponadto o zdiagnozowanie opinii o pożądanym przez nich jego kształcie. Wnioski z badań mogłyby bowiem sugerować kierunki ewentualnych zmian.

2. Ogólna charakterystyka skazanych objętych systemem programowanego oddziaływania

Badaniem objęto takie cechy skazanych^ jak: wiek, stan cywilny, wykształcenie, podjęcie lub kontynuowanie nauki, zatrudnienie w związku z koniecznością spłaty różnych zobowiązań finansowych, rodzaj popełnionego przestępstwa oraz długość orzeczonej kary pozbawienia wolności.

Strukturę wieku badanych pokazuje tabela 1. Wynika z niej, że młodocianych w badanej grupie było 10,40 %, zaś 89,60% badanych stanowili pozostali dorośli. Taki rozkład statystyczny wieku badanych nie odbiega zatem wyraźniej od podanego wyżej rozkładu dla skazanych w całym okręgu poznańskim. Grupę dorosłych podzielono dodatkowo na 4 podgrupy, tj. osoby w wieku 22-24 lata, 25-32 lata, 33-45 lat, 46 lat i więcej. Przyjęto bowiem założenie, że znaczenie systemu programowanego oddziaływania może być zróżnicowane w tych podgrupach, w zależności od wieku skazanych, którzy zostali nim objęci.

Tak więc jego stosowanie jest szczególnie pożądane w grupie dorosłych mających od 22 do 24 lat. Zbliża się on bowiem do wieku młodocianego określonego w art. 84 § 1 kkw, krzyżuje zaś z wiekiem młodocianym określonym przez prawo karne materialne (art. 115 § 10 kk). Skoro więc osoby w wieku lat 22-24 przystępują do systemu fakultatywnie, zaś osoby w wieku lat 17-21 są nim obejmowane obligatoryjnie, to rozwiązanie takie może budzić wątpliwości z uwagi na