5979895837

Bloch przedstawił w swoim opublikowanym 100 lat temu dziele - Duchu utopii (Geist der Utopie). Pokazany zostanie kontekst powstania tej koncepcji (m.in. „rozmowa płci” prowadzona między Margarctc Susman a Ernstem Blochem), a także jej oddziaływanie (m.in. kontrpropozycja Siegfrieda Kracauera) oraz powinowactwa (m.in. z koncepcjami Stanisława Brzozowskiego).

Im Beitrag wird die Auffassung der („messianischcn”) Subjcktivitat skizzicrt, wic się Ernst Bloch in seincm vor 100 Jahren ycróffcntlichtcn Werk Geist der Utopie dargeboten hal. Es wird der Entstehungkontext dieser AułTassung (u.a. das Gesprach der Geschlechtcr zwischen Margarete Susman und Ernst Bloch) rekonstruiert und ihre Wirkung (u.a. im Gegenentwurf von Siegfried Kracauer): es wird auch aut' Wahlverwandtschaften hingewiesen, wie z.B. mit Stanisław Brzozowski.

***

Piotr Dejneka (Warszawa, UKSW)

Populizm a społeczeństwo obywatelskie. O istotności wspólnej koegzystencji nieprzystawalnych koncepcji społecznych w nowoczesnych systemach demokratycznych.

Civic Society and Populism. On Importance of Conunon Coexistence of the Incommensurąbie Ideas in Modern Democratic Societies.

Społeczeństwo obywatelskie powinno być rozumiane jako autonomiczna sieć grup społecznych, różnych od tych rządzących państwem, które podlegają wspólnej legislacji prawnej i są w stanie wywierać wpływ' na politykę rządową. Co więcej, stanowi ono istotny czynnik wpływający na sprawne funkcjonowanie społeczeństw demokratycznych. Dzięki swojej autonomicznej pozycji względem państwa pełni istotną rolę mediatora pomiędzy obywatelami a państwem. Składając się z wielu niezależnych organizacji, takich jak małe grupy rodzinne, wspólnoty religijne, prasa, media elektroniczne, szkoły, partie polityczne, grupy interesu, stowarzyszenia, fundacje, organizacje oparte na idei wolontariatu etc., jest ono w stanie formułować polityczne rządania w przestrzeni pozbawionej ścisłej kontroli państwa. Dzięki swojej unikalnej pozycji pełni ważną rolę negocjatora pomiędzy obywatelami a państwem, wpływając strategicznie na tworzenie demokratycznego konsensusu odnośnie spraw wspólnoty. Społeczeństwo obywatelskie jest zatem mechanizmem, który włącza zarówno państwo jak i poszczególnych obywateli w przestrzeń dyskursu odnośnie dobrych praktyk społecznych jak również obywatelstwa, postrzegając jako jednakowo istotne dla życia społecznego wartości prywatne i wspólnotowe.

Co jednak stać się może w momecic, gdy instytucje społeczeństwa obywatelskiego

2