Z PRAKTYKI GABINETU
tem oceny statyki narządów miednicy mniejszej.
Mężczyźni pod względem anatomicznym i fizjologicznym są mniej narażeni na dysfunkcje dna miednicy ze względu na:
■ mniejszą ilość tkanki łącznej w warstwie mięśniówki,
■ grubszą warstwę mięśni dna miednicy,
■ tylko jeden otwór w warstwie mięśnio-
■ kształt obręczy miednicznej: miednica męska jest węższa i wyższa,
■ brak wahań hormonalnych w cyklu miesięcznym i życiowym.
W przypadku mężczyzn osłabienie dolnej części cylindra będzie miało inne podłoże. Podczas diagnozowania tej grupy pacjentów pod uwagę brać należy:
■ czy pacjent zażywa lekarstwa obniżające napięcie mięśniowe,
■ czy pacjent choruje na cukrzycę, a jeśli tak, czy wdrożone jest leczenie normalizujące poziom cukru we krwi,
■ czy pacjent przeszedł operację częściowego lub radykalnego usunięcia prostaty,
■ czy pacjent, jeśli wykonuje ćwiczenia siłowe, wykonuje je prawidłowo.
Nawiązując do ostatniego punktu, warto zauważyć, że wielu mężczyzn, dźwigając ciężary, wykonuje to na bezdechu, zatrzymując powietrze w płucach. Postępowanie takie powoduje wzrost ciśnienia śród-brzusznego, które uderza na warstwę dna miednicy, powodując jej osłabienie. Biorąc pod uwagę rolę oddechu w procesie stabilizacyjnym, zrezygnowanie z wykorzystania jego potencjału spowoduje wyłączenie timingu dna miednicy i pozostałych elementów cylindra z procesu treningowego. Rozbudowana masa mięśni globalnych nie będzie w stanie sprostać dodatkowemu czynnikowi uszkadzającemu, jakim będzie duże obciążenie.
Uzyskując odpowiedzi na pytania uwzględniające specyfikę danej płci i historię postępowania z innymi schorzeniami, terapeuta będzie mógł wdrożyć kompleksowy i odpowiedni dla konkretnej osoby program działania. Oczywiście istnieje jeszcze bariera semantyczna w obiektywnym opisywaniu dolegliwości mających swe podłoże w obszarze krocza, jed nak ważne jest przełamanie jej w sposób taktowny już przed wdrożeniem terapii.
Dno miednicy zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn składa się z trzech warstw mięśniowych, różnica widoczna jest jedynie w przestrzennym rozmieszczeniu poszczególnych pasm. Wyróżnić należy: przeponę miednicy (lac .diaphragma pelvis), przeponę moczowo-płciową (łac. diaphragma urogenitaie) i najbardziej kaudalnie położoną warstwę - mięsień opuszkowo-gąbcza-sty (łac. musculus bulbospongiosus) i kulszo-wo-jamisty (łac. ischiocavernosuś). Włókna mięśniowe wszystkich warstw przebiegają w różnych kierunkach, mają przyczepy w różnych punktach kostnych - na guzach kulszowych (łac. tuberi ischiatica), kości łonowej (łac. ospubis) i kości guzicznej (łac. os coccygeus), co gwarantować ma przede wszystkim odpowiednie zabezpieczenie przed obniżeniem narządów miednicy mniejszej leżących pozaotrzewnowo.
Funkcją warstwy zewnętrznej jest zamykanie i otwieranie otworów ciała.
Powierzchnia warstwy pośredniej jest znacznie większa niż warstwy poprzedniej. Mięsień poprzeczny krocza głęboki i powierzchowny odpowiadają za reagowanie na zmiany ciśnienia śródbrzusznego podczas kichania, biegu, podskoku. Odpowiadają też za uszczelnienie cewki moczowej. Mięśnie te są znacznie silniejsze i grubsze u mężczyzn, a u kobiet często ulegają rozciągnięciu podczas porodu. W trakcie aktywacji tych mięśni warto zadbać o wyprostowaną sylwetkę.
Przykładowym ćwiczeniem jest ściągnięcie do siebie guzów kulszowych.
Ćwiczenie 1.
Nauka aktywacji mięśni dna miednicy za pomocą poruszania guzów kulszowych
Pacjent leży na boku w wygodnej pozycji przodem do terapeuty. Terapeuta chwyta za guz kulszowy znajdujący się wyżej i pociąga go w kierunku sufitu, aby wykonać wstępne rozciągnięcie mięśni dna miednicy (warstwa pośrednia). Zadaniem pacjenta jest ściągnięcie guza kulszowego w dól za pomocą rozciągniętych przez terapeutę mięśni.
47