Po ponad sześciu latach pracy oddaję w ręce Czytelników pierwszą w historii monografię opisującą dzieje Smolarni i Serwitutu. Do tej pory żadna z tych miejscowości nie doczekała się szerszego monograficznego opisu w jakiejkolwiek innej publikacji. Wbrew pozorom sześć lat to mało czasu, aby w wyczerpujący sposób przedstawić historię miejscowości - nawet tak małej, jak Smolarnia. Ponadto wiele z posiadanych materiałów nie zostało jeszcze przetłumaczonych i opisanych. Spora część zbiorów będących w posiadaniu mieszkańców nie została jeszcze udostępniona do wglądu. W związku z czym w monografii tej nie wyczerpano całości dostępnych materiałów źródłowych. Taki stan rzeczy powinien uświadomić Czytelnika, jak wiele pracy związanej z badaniem lokalnej historii jest jeszcze do zrobienia w ciągu najbliższych kilku, a nawet kilkunastu lat.
Nierozłącznym elementem związanym z historią Smolarni jest jej sąsiednia miejscowość - Dziedzice, która razem ze Smolarnią i Serwitutem przez dziesięciolecia stanowiła wspólną jednostkę administracyjną, jaką były dawne gminy wiejskie. Stąd też w niektórych opisach pojawiają się nawiązania do tej miejscowości, dzięki czemu także i mieszkańcy Dziedzic znajdą w niniejszej publikacji wiele ciekawych rzeczy dotyczących ich miejscowości.
Mimo dosyć obszernej zawartości monografia ta jest jedynie zarysem historii Smolarni i Serwitutu. Dostępne obecnie dokumenty pozwolą z całą pewnością na opracowanie w przyszłości jeszcze większej publikacji. Zaś pozyskany obecnie zbiór ponad tysiąca fotografii i takiej samej liczby dokumentów mógłby posłużyć do wydania kilku obszernych albumów tematycznych związanych z lokalną historią tej małej społeczności. Taki stan rzeczy sprawia, iż nie ma możliwości opracowania idealnej książki, która będzie zawierała maksimum dostępnych w danym czasie i na dany temat informacji. Można powiedzieć, że już w momencie wydania monografia ta w pewien sposób jest nieaktualna.
Życzę miłej lektury Robert Hellfeicr