3784501107

Istotne zmiany nastąpiły dopiero po odzyskaniu niepodległości. Po ponad 120 latach zaborów i zniszczeniach I Wojny Światowej, niemal od podstaw tworzone były struktury polskiego systemu bibliotecznego. Wielkiego wysiłku organizacyjnego wymagało zbudowanie jednolitego krajowego systemu bibliotecznego. Powstawały biblioteki różnego typu, wzrastała liczba zatrudnionych w nich bibliotekarzy. Jeszcze przed zakończeniem działań wojennych w 1917 roku zorganizowano w Warszawie Związek Bibliotekarzy Polskich¹. W dwa lata później Związek rozpoczął wydawanie czasopisma pt. „Bibliotekarz. Organ Sekcji Bibliotek Powszechnych Związku Bibliotekarzy Polskich”, które miało mieć charakter pisma fachowego i poświęcone było sprawom bibliotek powszechnych. Pojawienie się tego czasopisma było następstwem rozszerzenia się ruchu zawodowego bibliotekarzy na obszarze całego kraju i ujawnienie potrzeby posiadania przez ten ruch własnego organu prasowego.

W roku 1927 z inicjatywy środowiska krakowskiego, został reaktywowany przez Związek Bibliotekarzy Polskich „Przegląd Biblioteczny” na łamach którego były omawiane zagadnienia związane z teorią i praktyką bibliotekarstwa. Redaktorem czasopisma został Edward Kuntze. Od roku 1972 „Przegląd Biblioteczny”, stał się wspólnym pismem naukowym Biblioteki PAN w Warszawie i Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich. W roku 2004, gdy zlikwidowano Bibliotekę PAN, pismo przekazano Stowarzyszeniu do samodzielnego wydawania².

Po zakończeniu drugiej wojny światowej nastąpił dynamiczny rozwój bibliotek, które poniosły ogromne straty w wyniku działań wojennych. Najbardziej ucierpiały zbiory bibliotek warszawskich: Biblioteka Narodowa, Biblioteka Krasińskich, Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy i wiele innych książnic. Znaczna liczba placówek bibliotecznych wymagała personelu o odpowiednich kwalifikacjach w zakresie gromadzenia, opracowania i udostępniania zbiorów oraz pełnienia służby informacyjnej. By przygotować nowe kadry organizowano kursy i konferencje, wydawano materiały szkoleniowe i pomoce metodyczne, wznowiono również wydawanie periodyków bibliotekarskich.

Przez kilka lat po wojnie jedynie „Bibliotekarz” pełnił funkcję poradniczo-metodyczne do czasu, gdy na rynku czytelniczym pojawił się (w październiku 1949 roku) miesięcznik „Poradnik Bibliotekarza". Wydawcą pisma był Związek Bibliotekarzy i Archiwistów Polskich przy współudziale Poradni Bibliotecznej Centralnego Ośrodka Oświaty Dorosłych Towarzystwa Uniwersytetów Robotniczych i Ludowych, a redaktorem naczelnym została Jadwiga Filipkowska-Szemplińska. Nowe czasopismo przyjęło na siebie obowiązek udzielania fachowych porad i pomocy w samokształceniu pracowników małych bibliotek. Na jego łamach omawiano problemy związane z prowadzeniem bibliotek zakładowych, szkolnych, gminnych oraz punktów bibliotecznych. Porady dotyczyły doboru książek, organizowania czytelnictwa, opracowania książek, przygotowania ich do wypożyczenia. Stałymi działaniami czasopisma były m.in. organizacja i technika biblioteczna, formy pracy z czytelnikiem, tematyczne zestawienia książek, praca z dziećmi³.

8

1

   Od roku 1954 zmiana nazwy na Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich (SBP).

2

   Od 1.1.2005 r. redaktor naczelną jest prof. B. Sosińska-Kalata. Archiwum „Przeglądu Bibliotecznego” przekazano do zbiorów BN. Pismo jest wydawane regularnie zgodnie z podtytułem jako kwartalnik.

3

   A. Kempa, Z dziejów Bibliotekarza i Poradnika Bibliotekarza. In: Co nam zostało z tych lat: 80-lecie Bibliotekarza i 50-lecie Poradnika Bibliotekarza. Warszawa, 2000, s. 11.