277
Ogólna charakterystyka i podstawowe parametry pyłów
wój nastąpił dopiero podczas i po II wojnie światowej. Sztuczne włókna mineralne dzieli się na trzy główne grupy: włókna szklane, wełnę mineralną oraz włókna ceramiczne. Terminem wełna (lub wata) mineralna są określane materiały włókniste otrzymane przez rozwłóknienie stopionego surowca bez użycia dysz. Włókna otrzymywane przez przeciąganie stopu przez dysze, określa się jako włókna ciągłe.
4
MMMF o średnicach do kilku mikrometrów są używane jako materiał filtracyjny do oczyszczania powietrza i cieczy. Większość produkowanych w świecie włókien szklanych i wełny (waty) mineralnej wykorzystuje się jako izolacje termiczne i akustyczne w budownictwie lądowym i morskim, oraz do izolacji przewodów energetycznych. Z włókien szklanych ciągłych produkuje się niepalne tkaniny oraz używa się ich jako środka wzmacniającego wyroby z tworzyw sztucznych. Włókna ceramiczne są również używane jako materiał izolacyjny, a ze względu na odporność na działanie temperatury, także jako wykładziny pieców i palenisk. W Japonii podjęto próbę wykorzystania tych włókien w przemyśle motoryzacyjnym.
Skutki zdrowotne dla osób narażonych na wdychanie pyłowych zanieczyszczeń powietrza są uzależnione od podstawowych parametrów pyłów, takich jak: stężenie, wymiary cząstek oraz skład chemiczny i mineralogiczny pyłu.
-Stężenie i inne-pm-ametry ^yfóW emitowanych na stanowiskach pracy ulegają zmianie wraz ze wzrostem odległości od miejsca ich wydzielania. W tym aspekcie są rozpatrywane (T. Jaroszczyk i inni, 1981) warunki istniejące w:
- bezpośrednim otoczeniu źródła pyłu
- bezpośrednim otoczeniu źródła pyłu przy odsysaniu z tego obszaru takiej ilości powietrza, jaka jest niezbędna do zapobiegania emisji pyłów podczas stosowania wentylacji miejscowej wywiewnej
- strefie oddychania pracowników.
Miejsce i sposób pobierania próbek pyłu do oznaczeń jego podstawowych parametrów są zatem zdeterminowane celem przeprowadzanych pomiarów, tzn. oceną ryzyka wynikającego z wdychania badanych pyłów i doborem środków ochrony zbiorowej lub indywidualnej przed zapyleniem.
Wykaz ważniejszych polskich norm dotyczących pobierania próbek powietrza i oznaczania podstawowych parametrów pyłów jest zamieszczony w Piśmiennictwie.
tody pomiaru stężenia pyiu
tody pomiaru stężenia pyłu w środowisl
- metody liczbowe, za pomocą których określa się liczbę cząstek pyłu zawar-. tych w jednostce objętości powietrza, liczba cząstek/cm3.
- metody wagowe, za pomocą których określa się masę cząstek pyłu zawar-) w jednostce objętości powietrza, mg/m3
Do oceny~narażenia na pyły o struicturze niewłókniśtej obecnie najczęściej stosuje się metody wagowe. Wyjątkowo w USA dopuszczono także metody liczbowe z wykorzystaniem pyłomierza cieczowego (mikroimpingera). Do oceny na-