6854214952

I

I I I I I I I I

\ ¹ W ¹

i n i.

✓    V T

llustr. 9.7.1 Dziuta ozonowa Ocieplenie klimatu

Często pojęcia ..ocieplenie klimatu" i „efekt cieplarniany" są stosowane zamiennie. Jest to błąd ponieważ sam efekt cieplarniany jest zjawiskiem naturalnym, towarzyszącym naszej planecie od wielu milionów lat Jego skutki są nawet korzystne do rozwoju życia na Ziemi Efekt cieplarniany polega na odbijaniu się ciepła od gazów występujących w atmosferze (C'0_:. H_:0. CR,)'. W skutku tego. ciepło pow raca do litosfery (oczywiście nie całe - część energii zostaje uwolniona do kosmosu), dzięki czemu na Ziemi panują wysokie temperatury w porównaniu z innymi planetami naszego Układu Słonecznego. Do nadmiernego ocieplenia klimatu dochodzi, gdy w atmosferze znajduje się zbyt wiele gazów, mogących odbijać ciepło. Ich obecność jest skutkiem działalności człowieka, ponieważ sa emitowane przez nasze auta. kominy, fabryki.

llustr. 9.7.2

Elekt cieplarniany.

'Metan odbija ciepło do 20 ni/y bardziej skutcc/nic niż dwutlenek węgla Para wodna, ma najniższy współczynnik odbijania ciepła

Kwaśne opady

Para. dwutlenek w ęgla i metan to nie jedy ne gazy wypuszczane przez ludzkość. Rozkład tworzyw sztucznych oraz skomplikowane procesy produkcyjne skutkują wydzielaniem tlenków siarki i azotu. Są to gazy o charakterze kwasowy m, w związku z czym ich kontakt z wodą powoduje powstanie żrących kwasów. Dzieje się tak. gdy na terenie zanieczyszczony m tymi gazami pojawią się chmury opadowe. W atmosferze dochodzi wtedy do reakcji miedzy tlenkami, a parą wodna po czym. w formie deszczu spada na ziemie tak zwany kwaśny opad Powoduje on zakwaszenie gleb (skutkiem może być obumieranie roślin) oraz niszczenie konstrukcji metalowych i wapiennych.

llustr. 9.7.3 kwaśne upady

Smog

Nad miastami, które leżą w dolinach, rzadko wieją mocne wiatry. Przy dużej emisji gazów, może wtedy dochodzić do ich nagromadzenia się nad zabudowaniami. W ten sposób powstaje smog. Ze względu na skład wyróżnia się dwa jego rodzaje:

•    kwaśny (londyński) - tworzą go tlenki siarki, węgla, pyl przemysłowy oraz pyłki naturalne. Występuje rano oraz wieczorem. Ze względu na pyłowy charakter może powodować uszkodzenia aparatów szparkowych roślin i zaburzenia oddychania u zwierząt.

•    fotochemiczny (w stylu Los Angeles) - składa się z tlenków węgla, azotu oraz gazowych węglowodorów. Ze względu na obecność tych ostatnich ma toksyczny charakter. Może powodować podrażnienia żywych tkanek, a w szczególnych przypadkach prowadzić do powstania nowotworu. Można go zaobserwował w południe.

28