plik


ÿþ05/t. 4 PL Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej 79 32000L0078 L 303/16 DZIENNIK URZDOWY WSPÓLNOT EUROPEJSKICH 2.12.2000 DYREKTYWA RADY 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiajca ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy RADA UNII EUROPEJSKIEJ, CzBowieka i Podstawowych Wolno[ci, których sygnatariu- szami s wszystkie PaDstwa CzBonkowskie. Konwencja nr 111 Midzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) zaka- uwzgldniajc Traktat ustanawiajcy Wspólnot Europejsk, zuje dyskryminacji w zakresie zatrudnienia i pracy. w szczególno[ci jego art. 13, uwzgldniajc wniosek Komisji (1), (5) Istotne znaczenie ma przestrzeganie podstawowych praw i wolno[ci. Niniejsza dyrektywa nie narusza wolno[ci zrze- uwzgldniajc opini Parlamentu Europejskiego (2), szania si, wBcznie z prawem do tworzenia z innymi oso- bami zwizków zawodowych i wstpowania do takich zwizków w celu obrony swoich interesów. uwzgldniajc opini Komitetu Ekonomiczno-SpoBecznego (3), uwzgldniajc opini Komitetu Regionów (4), (6) Wspólnotowa Karta Socjalnych Podstawowych Praw Pra- cowników uznaje znaczenie walki z dyskryminacj we a tak|e majc na uwadze, co nastpuje: wszystkich jej postaciach, wBcznie z potrzeb podjcia wBa[ciwych dziaBaD na rzecz integracji spoBecznej i gospo- darczej osób starszych i niepeBnosprawnych. (1) Zgodnie z art. 6 Traktatu o Unii Europejskiej, Unia Euro- pejska opiera si na zasadach wolno[ci, demokracji, posza- nowania praw czBowieka i podstawowych wolno[ci oraz (7) W[ród celów Traktatu WE znajduje si wspieranie koor- zasadach paDstwa prawa, zasadach, które s wspólne dla dynacji polityk zatrudnienia poszczególnych PaDstw wszystkich PaDstw CzBonkowskich, i przestrzega podsta- CzBonkowskich. W tym celu do Traktatu WE zostaB dodany wowych praw, zagwarantowanych w Europejskiej Kon- nowy rozdziaB dotyczcy zatrudnienia w celu rozwinicia wencji o Ochronie Praw CzBowieka i Podstawowych Wol- skoordynowanej europejskiej strategii zatrudnienia, która no[ci oraz wynikajcych z tradycji konstytucyjnych zakBada wspieranie wykwalifikowanej, przeszkolonej wspólnych dla PaDstw CzBonkowskich, jako zasad ogól- i zdolnej do dostosowania si siBy roboczej. nych prawa wspólnotowego. (8) Wytyczne dotyczce zatrudnienia na rok 2000, przyjte (2) Zasada równego traktowania m|czyzn i kobiet jest wyraz- przez Rad Europejsk w Helsinkach w dniach 10 i 11 grud- nie ustanowiona w znaczcej cz[ci prawa wspólnoto- nia 1999 r., podkre[laj potrzeb wspierania rynku pracy wego, w szczególno[ci w dyrektywie Rady 76/207/EWG z przychylnego dla integracji spoBecznej, formuBujc spójn dnia 9 lutego 1976 r. w sprawie wprowadzenia w |ycie caBo[ polityk, których celem jest walka z dyskryminacj zasady równego traktowania kobiet i m|czyzn w zakre- takich grup jak osoby niepeBnosprawne. Wytyczne te pod- sie dostpu do zatrudnienia, ksztaBcenia i awansu zawodo- kre[laj równie| potrzeb zwrócenia szczególnej uwagi na wego oraz warunków pracy (5). pomoc starszym pracownikom, aby mogli oni w szerszym zakresie uczestniczy w |yciu zawodowym. (3) Wprowadzajc w |ycie zasad równego traktowania, Wspólnota powinna, zgodnie z art. 3 ustp 2 Traktatu WE, podejmowa dziaBania majce na celu likwidacj nierów- (9) Zatrudnienie i praca s podstawowymi elementami maj- no[ci oraz wspiera równo[ m|czyzn i kobiet, w szcze- cymi zapewni równe szanse dla wszystkich i w szerokim gólno[ci ze wzgldu na fakt, i| kobiety s czsto ofiarami zakresie przyczyniaj si do peBnego uczestnictwa obywa- ró|nego rodzaju dyskryminacji. teli w |yciu gospodarczym, kulturalnym i spoBecznym oraz do ich rozwoju. (4) Prawo wszystkich osób do równo[ci wobec prawa i ochrony przed dyskryminacj jest powszechnym prawem (10) W dniu 29 czerwca 2000 r. Rada przyjBa dyrektyw uznanym przez Powszechn Deklaracj Praw CzBowieka, 2000/43/WE (6) w sprawie stosowania zasady równego Konwencj Narodów Zjednoczonych w sprawie Likwida- traktowania osób bez wzgldu na pochodzenie rasowe lub cji Wszelkich Form Dyskryminacji Kobiet, Pakty Narodów etniczne, która ju| zapewnia ochron przed tego rodzaju Zjednoczonych dotyczce praw obywatelskich i politycz- dyskryminacj w dziedzinie zatrudnienia i pracy. nych oraz praw gospodarczych, spoBecznych i kultural- nych oraz przez Europejsk Konwencj o Ochronie Praw (11) Dyskryminacja ze wzgldu na religi lub przekonania, niepeBnosprawno[, wiek lub orientacj seksualn mo|e (1) Dz.U. C 177 E z 27.6.2000, str. 42. (2) Opinia wydana w dniu 12 pazdzernika 2000 r. (dotychczas nieopu- by przeszkod w realizacji celów Traktatu WE, w szcze- blikowana w Dzienniku Urzdowym). gólno[ci w zakresie wysokiego poziomu zatrudnienia (3) Dz.U. C 204 z 18.7.2000, str. 82. (4) Dz.U. C 226 z 8.8.2000, str. 1. (5) Dz.U. L 39 z 14.2.1976, str. 40. (6) Dz.U. L 180 z 19.7.2000, str. 22. 80 PL Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej 05/t. 4 i ochrony socjalnej, podnoszenia poziomu i jako[ci |ycia, (20) Nale|y przyj wBa[ciwe, to znaczy skuteczne i praktyczne spójno[ci gospodarczej i spoBecznej, solidarno[ci i swo- [rodki w celu przystosowania miejsca pracy z uwzgldnie- bodnego przepBywu osób. niem niepeBnosprawno[ci, na przykBad przystosowujc pomieszczenia lub wyposa|enie, czas pracy, podziaB zadaD lub ofert ksztaBceniow lub integracyjn. (12) W tym celu wszelka bezpo[rednia i po[rednia dyskrymi- nacja ze wzgldu na wyznawan religi lub przekonania, (21) Aby ustali, czy przyjcie danych [rodków wi|e si z niepeBnosprawno[, wiek lub orientacj seksualn w zakre- konieczno[ci nieproporcjonalnie wysokiego obci|enia, sie regulowanym niniejsz dyrektyw powinna by w caBej nale|y uwzgldni w szczególno[ci zwizane z tym koszty Wspólnocie zakazana. Zakaz dyskryminacji powinien finansowe i inne, rozmiar organizacji lub [rodki finanso- równie| dotyczy obywateli paDstw trzecich, ale nie obej- we, którymi dysponuj przedsibiorstwa oraz mo|liwo[ mie on odmiennego traktowania ze wzgldu na przynale|- pozyskania [rodków publicznych lub jakiejkolwiek innej no[ paDstwow, bez uszczerbku dla postanowieD doty- pomocy. czcych wjazdu i pobytu obywateli paDstw trzecich oraz ich dostpu do zatrudnienia i pracy. (22) Niniejsza dyrektywa nie narusza przepisów prawa krajo- wego dotyczcych stanu cywilnego i wynikajcych z tego (13) Niniejszej dyrektywy nie stosuje si do uregulowaD [wiadczeD. w zakresie zabezpieczenia spoBecznego i ochrony socjal- nej, których korzy[ci nie s to|same z dochodami w zna- czeniu nadanym temu terminowi do celów stosowania (23) W bardzo niewielu okoliczno[ciach ró|nice w traktowa- ArtykuBu 141 Traktatu WE, ani do wszelkiego rodzaju niu mog by uzasadnione w przypadku gdy charakterys- pBatno[ci dokonywanych przez paDstwo, których celem tyka zwizana z religi lub przekonaniami, niepeBnospraw- jest dostp do zatrudnienia lub utrzymanie zatrudnienia. no[ci, wiekiem bdz orientacj seksualn jest istotnym i determinujcym wymogiem zawodowym, pod warun- kiem |e cel jest zgodny z prawem, a wymóg zachowuje (14) Niniejsza dyrektywa nie narusza przepisów prawa krajo- proporcje. O takich okoliczno[ciach nale|y powiadamia wego ustanawiajcych wiek emerytalny. w informacjach dostarczanych przez PaDstwa CzBonkow- skie Komisji. (15) Ocena stanu faktycznego, który nasuwa przypuszczenie o istnieniu bezpo[redniej lub po[redniej dyskryminacji, (24) Unia Europejska w swojej Deklaracji nr 11 w sprawie sta- nale|y do sdu krajowego lub innego wBa[ciwego organu, tusu ko[cioBów i organizacji niewyznaniowych, zaBczonej zgodnie z prawem krajowym lub praktyk krajow, które do Aktu KoDcowego Traktatu Amsterdamskiego mog przewidywa, w szczególno[ci, |e fakt wystpowa- w wyrazny sposób uznaBa, |e uznaje i nie narusza statusu, nia dyskryminacji po[redniej mo|na udowodni z wyko- z którego korzystaj na mocy prawa krajowego ko[cioBy rzystaniem wszelkich [rodków, równie| na podstawie i stowarzyszenia lub wspólnoty religijne w PaDstwach danych statystycznych. CzBonkowskich oraz, |e szanuje w równym stopniu status organizacji filozoficznych i niewyznaniowych. Uwzgld- niajc powy|sze, PaDstwa CzBonkowskie mog utrzymy- (16) Przyjcie [rodków uwzgldniajcych potrzeby osób niepeB- wa lub wprowadza zgodne z prawem i uzasadnione nosprawnych w miejscu pracy jest najwa|niejszym czyn- postanowienia szczególne dotyczce podstawowych nikiem w walce z dyskryminacj osób niepeBnosprawnych. wymagaD zawodowych, które mog by stawiane w odnie- sieniu do prowadzenia dziaBalno[ci zawodowej. (17) Niniejsza dyrektywa nie nakBada wymogu, aby osoba, która nie jest kompetentna ani zdolna bdz dyspozycyjna do (25) Zakaz dyskryminacji ze wzgldu na wiek jest podstawo- wykonywania najwa|niejszych czynno[ci na danym stano- wym elementem na drodze do osignicia celów okre[lo- wisku lub kontynuacji danego ksztaBcenia, byBa przyjmo- nych w wytycznych dotyczcych zatrudnienia i popiera- wana do pracy, awansowana lub dalej zatrudniana, nie nia zró|nicowania zatrudnienia. Jednak|e w niektórych naruszajc obowizku wprowadzania racjonalnych zmian okoliczno[ciach ró|nice w traktowaniu ze wzgldu na uwzgldniajcych potrzeby osób niepeBnosprawnych. wiek mog by uzasadnione i wymagaj wprowadzenia szczególnych przepisów, które mog si ró|ni w zale|- no[ci od sytuacji PaDstw CzBonkowskich. Nale|y wic (18) Niniejsza dyrektywa nie wymaga, w szczególno[ci od siB odró|ni odmienne traktowanie, które jest uzasadnione, zbrojnych, policji, sBu|b wiziennych lub ratowniczych w szczególno[ci wynikajcymi z prawa celami polityki przyjmowania do pracy lub dalszego zatrudniania osób zatrudnienia, rynku pracy i ksztaBcenia zawodowego, od nieposiadajcych wymaganych zdolno[ci umo|liwiajcych dyskryminacji, która musi by zakazana. wykonywanie zadaD, które mog im zosta powierzone z uwzgldnieniem wynikajcego z prawa celu utrzymania (26) Zakaz dyskryminacji powinien by obowizujcy, bez zdolno[ci operacyjnej tych sBu|b. uszczerbku dla utrzymania i przyjcia [rodków majcych zapobiega lub rekompensowa niekorzystn sytuacj (19) Ponadto, aby umo|liwi PaDstwom CzBonkowskim utrzymy- grup osób danej religii lub przekonania, niepeBnosprawno- wanie skuteczno[ci siB zbrojnych, mog one nie stosowa [ci, wieku lub orientacji seksualnej i takie [rodki mog przepisów niniejszej dyrektywy dotyczcych niepeBnospraw- dopuszcza istnienie organizacji osób danej religii lub no[ci i wieku w caBych siBach zbrojnych lub ich cz[ci. PaD- przekonania, niepeBnosprawno[ci, wieku lub orientacji stwa CzBonkowskie, które zdecyduj si na taki krok, musz seksualnej w przypadku gdy ich gBównym celem jest wspie- okre[li zakres stosowania takiego odstpstwa. ranie szczególnych potrzeb tych osób. 05/t. 4 PL Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej 81 (27) W Zaleceniu 86/379/EWG z dnia 24 lipca 1986 r. w spra- (36) PaDstwa CzBonkowskie mog powierza przedstawicielom wie zatrudniania we Wspólnocie osób niepeBnospraw- pracodawców i pracowników, na ich wspólny wniosek, nych (1), Rada okre[liBa ramy, w których podane s przy- wprowadzenie w |ycie niniejszej dyrektywy, w zakresie kBady pozytywnych dziaBaD majcych wspiera tego co wynika ze zbiorowych ukBadów pracy, pod warun- zatrudnienie i ksztaBcenie osób niepeBnosprawnych, a kiem |e zostan podjte wszystkie niezbdne czynno[ci w rezolucji z dnia 17 czerwca 1999 r. w sprawie mo|li- umo|liwiajce im w ka|dej chwili osignicie rezultatów wo[ci zatrudnienia osób niepeBnosprawnych (2) potwier- okre[lonych w niniejszej dyrektywie. dziBa szczególn wag, jak przywizuje si w szczegól- no[ci do rekrutacji, dalszego zatrudniania i ksztaBcenia oraz ksztaBcenia ustawicznego osób niepeBnosprawnych. (37) Zgodnie z zasad pomocniczo[ci okre[lon w art. 5 Trak- tatu WE, cel niniejszej dyrektywy, to znaczy stworzenie we (28) Niniejsza dyrektywa okre[la minimalne wymagania, co Wspólnocie obszaru dziaBania w sferze równo[ci zatrud- daje PaDstwom CzBonkowskim mo|liwo[ przyjmowania nienia i pracy, nie mo|e by w wystarczajcym stopniu lub utrzymywania korzystniejszych przepisów. Stosowa- realizowany przez PaDstwa CzBonkowskie, powinien wic, nie niniejszej dyrektywy nie mo|e uzasadnia regresu ze wzgldu na rozmiary i rezultaty akcji, by lepiej reali- w stosunku do sytuacji istniejcej obecnie w ka|dym PaD- zowany na poziomie wspólnotowym. Zgodnie z zasad stwie CzBonkowskim. proporcjonalno[ci okre[lon we wspomnianym artykule, niniejsza dyrektywa nie wykracza ponad to, co jest (29) Osoby, które byBy dyskryminowane ze wzgldu na religi konieczne dla osignicia jej celu, lub przekonania, niepeBnosprawno[, wiek lub orientacj seksualn, powinny dysponowa odpowiednimi [rodkami ochrony prawnej. Dla zapewnienia skuteczniejszego poziomu ochrony, stowarzyszenia lub osoby prawne powinny mie równie| mo|liwo[ wszczynania procedur PRZYJMUJE NINIEJSZ DYREKTYW: sdowych, na zasadach okre[lonych przez PaDstwa CzBon- kowskie, na rzecz ofiary lub j wspierajc, nie naruszajc reguB procedury krajowej dotyczcych przedstawicielstwa i obrony przed sdem. ROZDZIAA I (30) Skuteczne wprowadzenie w |ycie zasady równo[ci PRZEPISY OGÓLNE wymaga odpowiedniej ochrony prawnej przed retorsjami. (31) Wprowadzenie przepisów dotyczcych ci|aru dowodu ArtykuB 1 wymaga, od momentu zaistnienia domniemania dyskrymi- nacji i, w przypadkach, gdy fakt ten zostanie potwierdzo- Cel ny, skutecznego stosowania zasady równego traktowania, w której ci|ar dowodu przypadnie na pozwanego. Jed- Celem niniejszej dyrektywy jest wyznaczenie ogólnych ram dla nak|e pozwany nie ma obowizku udowadniania, |e walki z dyskryminacj ze wzgldu na religi lub przekonania, powód jest wyznawc danej religii, posiada okre[lone prze- niepeBnosprawno[, wiek lub orientacj seksualn w odniesieniu konania, jest w szczególny sposób niepeBnosprawny, jest do zatrudnienia i pracy, w celu realizacji w PaDstwach w danym wieku lub okre[lonej orientacji seksualnej. CzBonkowskich zasady równego traktowania. (32) PaDstwa CzBonkowskie mog nie stosowa zasad dotycz- ArtykuB 2 cych ci|aru dowodu do procedur sdowych, w których ustalenie okoliczno[ci faktycznych sprawy nale|y do sdu Pojcie dyskryminacji lub wBa[ciwego organu. Takie procedury s procedurami, w których powód nie musi udowadnia stanu faktycznego, 1. Do celów niniejszej dyrektywy  zasada równego traktowania których ustalenie nale|y do sdu lub wBa[ciwego organu. oznacza brak jakichkolwiek form bezpo[redniej lub po[redniej dyskryminacji z przyczyn okre[lonych w art. 1. (33) PaDstwa CzBonkowskie powinny wspiera dialog midzy przedstawicielami pracodawców i pracowników i, 2. Do celów ust. 1: w ramach krajowej praktyki, z organizacjami pozarzdo- wymi w celu zwrócenia uwagi na ró|ne formy dyskrymi- a) dyskryminacja bezpo[rednia wystpuje w przypadku gdy nacji w miejscu pracy oraz walki z nimi. osob traktuje si mniej przychylnie ni| traktuje si, trakto- wano lub traktowano by inn osob w porównywalnej sytu- (34) Potrzeba wspierania pokoju i pojednania midzy gBów- acji, z jakiejkolwiek przyczyny wymienionej w art. 1; nymi wspólnotami Irlandii PóBnocnej wymaga umieszcze- nia w niniejszej dyrektywie przepisów szczególnych. b) dyskryminacja po[rednia wystpuje w przypadku, gdy prze- pis, kryterium lub pozornie neutralna praktyka mo|e dopro- (35) PaDstwa CzBonkowskie powinny wprowadzi skuteczne, wadzi do szczególnej niekorzystnej sytuacji dla osób danej proporcjonalne i dolegliwe sankcje stosowane w przypad- religii lub przekonaD, niepeBnosprawno[ci, wieku lub orienta- kach nieprzestrzegania zobowizaD wynikajcych z niniej- cji seksualnej, w stosunku do innych osób, chyba |e: szej dyrektywy. i) taki przepis, kryterium lub praktyka jest obiektywnie uza- sadniona zgodnym z prawem celem, a [rodki majce sBu- (1) Dz.U. L 225 z 12.8.1986, str. 43. (2) Dz.U. C 186 z 2.7.1999, str. 3. |y osigniciu tego celu s wBa[ciwe i konieczne, lub 82 PL Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej 05/t. 4 ii) je|eli w przypadku osób w okre[lony sposób niepeBno- ArtykuB 4 sprawnych, pracodawca lub ka|da osoba, do której odnosi si niniejsza dyrektywa, jest zobowizany, na mocy prze- Wymagania zawodowe pisów krajowych, podejmowa wBa[ciwe [rodki zgodnie z zasadami okre[lonymi w art. 5, w celu zlikwidowania 1. Niezale|nie od przepisów od art. 2 ust. 1 i 2, PaDstwa CzBon- niedogodno[ci spowodowanych tym przepisem, kryte- kowskie mog uzna, |e odmienne traktowanie ze wzgldu cechy rium lub praktyk. zwizane z jedn z przyczyn wymienionych w art. 1 nie stanowi dyskryminacji w przypadku gdy ze wzgldu na rodzaj dziaBalno- 3. Molestowanie uwa|a si za form dyskryminacji w rozumieniu [ci zawodowej lub warunki jej wykonywania, dane cechy s istot- ust. 1, je|eli ma miejsce niepo|dane zachowanie majce zwizek z nym i determinujcym wymogiem zawodowym, pod warunkiem jedn z przyczyn okre[lonych w art. 1, a jego celem lub skutkiem |e cel jest zgodny z prawem, a wymóg jest proporcjonalny. jest naruszenie godno[ci osoby i stworzenie onie[mielajcej, wro- giej, poni|ajcej, upokarzajcej lub uwBaczajcej atmosfery. W tym znaczeniu pojcie molestowania mo|e by definiowane zgodnie z 2. PaDstwa CzBonkowskie mog utrzyma w mocy swoje ustawo- ustawodawstwem i krajow praktyk PaDstw CzBonkowskich. dawstwo krajowe, które obowizuje w dniu przyjcia niniejszej dyrektywy, lub przewidzie w przyszBym ustawodawstwie, 4. Ka|de zachowanie polegajce na zmuszaniu kogokolwiek do uwzgldniajcym praktyk krajow istniejc w dniu przyjcia praktykowania wobec osób zachowaD dyskryminacyjnych z jed- niniejszej dyrektywy, przepisy na mocy których, w przypadku nej z przyczyn okre[lonych w art. 1, uwa|a si za dyskryminacj dziaBalno[ci zawodowej ko[cioBów albo innych organizacji w rozumieniu ust. 1. publicznych bdz prywatnych, których etyka opiera si na religii lub przekonaniach, odmienne traktowanie ze wzgldu na religi 5. Niniejsza dyrektywa nie narusza [rodków przewidzianych prze- lub przekonania osoby nie stanowi dyskryminacji w przypadku pisami krajowymi, które w spoBeczeDstwie demokratycznym s nie- gdy ze wzgldu na charakter tego rodzaju dziaBalno[ci lub kon- zbdne dla zapewnienia bezpieczeDstwa publicznego, utrzymania tekst, w którym jest prowadzona, religia lub przekonania stano- porzdku i zapobiegania dziaBaniom podlegajcym sankcjom kar- wi podstawowy, zgodny z prawem i uzasadniony wymóg zawo- nym, ochrony zdrowia i ochrony praw i wolno[ci innych osób. dowy, uwzgldniajcy etyk organizacji. Tego rodzaju odmienne traktowanie powinno by realizowane z poszanowaniem zasad ArtykuB 3 i postanowieD konstytucyjnych PaDstw CzBonkowskich oraz zasad ogólnych prawa wspólnotowego, i nie powinno by uspra- Zakres wiedliwieniem dla dyskryminacji, u podstaw której le| inne przyczyny. 1. W granicach kompetencji Wspólnoty, niniejsz dyrektyw sto- suje si do wszystkich osób, zarówno sektora publicznego jak i prywatnego, wBcznie z instytucjami publicznymi, w odniesie- Pod warunkiem |e jej przepisy s przestrzegane, niniejsza dyrek- niu do: tywa nie narusza wic prawa ko[cioBów i innych organizacji publicznych lub prywatnych, których etyka opiera si na religii a) warunków dostpu do zatrudnienia lub pracy na wBasny rachu- lub przekonaniach, dziaBajcych zgodnie z krajowymi przepisami nek, w tym równie| kryteriów selekcji i warunków rekrutacji, konstytucyjnymi i ustawodawczymi, do wymagania od osób pra- niezale|nie od dziedziny dziaBalno[ci i na wszystkich szczeblach cujcych dla nich dziaBania w dobrej wierze i lojalno[ci wobec hierarchii zawodowej, równie| w odniesieniu do awansu zawo- etyki organizacji. dowego; b) dostpu do wszystkich rodzajów i szczebli poradnictwa zawo- dowego, ksztaBcenia zawodowego, doskonalenia i przekwali- ArtykuB 5 fikowania zawodowego, Bcznie ze zdobywaniem praktycz- nych do[wiadczeD; Racjonalne usprawnienia dla osób niepeBnosprawnych c) warunków zatrudnienia i pracy, Bcznie z warunkami zwalnia- nia i wynagradzania; W celu zagwarantowania przestrzegania zasady równego traktowania osób niepeBnosprawnych, przewiduje si wpro- d) czBonkostwa i dziaBania w organizacjach pracowników lub wadzenie racjonalnych usprawnieD. Oznacza to, |e pracodawca pracodawców bdz jakiejkolwiek organizacji, której czBonko- podejmuje wBa[ciwe [rodki, z uwzgldnieniem potrzeb konkretnej wie wykonuj okre[lony zawód, Bcznie z korzy[ciami, jakie sytuacji, aby umo|liwi osobie niepeBnosprawnej dostp do pracy, daj tego typu organizacje. wykonywanie jej lub rozwój zawodowy bdz ksztaBcenie, o ile [rodki te nie nakBadaj na pracodawc nieproporcjonalnie wysokich 2. Celem niniejszej dyrektywy nie jest zró|nicowane traktowa- obci|eD. Obci|enia te nie s nieproporcjonalne, je|eli s nie ze wzgldu na przynale|no[ paDstwow i nie narusza ona w wystarczajcym stopniu rekompensowane ze [rodków przepisów oraz warunków odnoszcych si do wjazdu i pobytu istniejcych w ramach polityki prowadzonej przez dane PaDstwo obywateli paDstw trzecich oraz bezpaDstwowców na terytorium CzBonkowskie na rzecz osób niepeBnosprawnych. PaDstw CzBonkowskich i wszelkiego traktowania zwizanego ze statusem prawnym danych obywateli paDstw trzecich i bezpaD- stwowców. ArtykuB 6 3. Niniejszej dyrektywy nie stosuje si do wszelkiego rodzaju pBatno[ci dokonanych z systemów publicznych lub podobnych, Uzasadnienie odmiennego traktowania ze wzgldu na wiek wBczajc w to systemy zabezpieczenia spoBecznego i ochrony socjalnej. 1. Niezale|nie od przepisów art. 2 ust. 2, PaDstwa CzBonkowskie 4. PaDstwa CzBonkowskie mog ustali, |e niniejsza dyrektywa mog uzna, |e odmienne traktowanie ze wzgldu na wiek nie w kwestii dyskryminacji ze wzgldu na niepeBnosprawno[ lub stanowi dyskryminacji, je|eli w ramach prawa krajowego zosta- wiek, nie znajduje zastosowania wobec siB zbrojnych. nie to obiektywnie i racjonalnie uzasadnione zgodnym z przepi- 05/t. 4 PL Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej 83 ROZDZIAA II sami celem, w szczególno[ci celami polityki zatrudnienia, rynku pracy i ksztaBcenia zawodowego, i je|eli [rodki majce sBu|y rea- ZRODKI ODWOAAWCZE ORAZ STOSOWANIE PRAWA lizacji tego celu s wBa[ciwe i konieczne. ArtykuB 9 Takie odmienne traktowanie mo|e polega midzy innymi na: a) wprowadzeniu specjalnych warunków dostpu do zatrudnie- Ochrona praw nia i ksztaBcenia zawodowego, zatrudnienia i pracy, wBcznie z warunkami zwalniania i wynagradzania, dla ludzi mBodych, 1. PaDstwa CzBonkowskie zapewni, aby procedury sdowe i/lub pracowników starszych i osób majcych na utrzymaniu inne administracyjne oraz, w przypadku gdy uznaj to za wBa[ciwe, osoby, w celu wspierania ich integracji zawodowej lub zapew- procedury pojednawcze, których celem jest doprowadzenie do nienia im ochrony; stosowania zobowizaD wynikajcych z niniejszej dyrektywy, byBy dostpne dla wszystkich osób, które uwa|aj si za pokrzyw- b) okre[leniu warunków dolnej granicy wieku, do[wiadczenia dzone w zwizku z naruszeniem wobec nich zasady równego zawodowego lub sta|u pracy, wymaganego do zatrudnienia traktowania, nawet po zakoDczeniu zwizku, w którym przy- lub niektórych korzy[ci zwizanych z zatrudnieniem; puszczalnie miaBa miejsce dyskryminacja. c) okre[lenia górnej granicy wieku przy rekrutacji, z uwzgldnie- niem wyksztaBcenia wymaganego na danym stanowisku lub 2. PaDstwa CzBonkowskie zapewni, aby stowarzyszenia, organi- potrzeby racjonalnego okresu zatrudnienia przed przej[ciem zacje lub osoby prawne, które maj, zgodnie z przewidzianymi na emerytur. prawem krajowym kryteriami, uzasadniony interes w zapewnie- niu aby przestrzegane byBy postanowienia niniejszej dyrektywy, mogBy wszczyna, na rzecz osoby wystpujcej z powództwem 2. Niezale|nie od przepisów art. 2 ust. 2, PaDstwa CzBonkowskie lub j wspierajc, za jej zgod, postpowania sdowe i/lub proce- mog uzna, |e nie stanowi dyskryminacji ze wzgldu na wiek dury administracyjne przewidziane w celu spowodowania stoso- ustalanie, dla systemów zabezpieczenia spoBecznego pracowni- wania niniejszej dyrektywy. ków, wieku przyznania lub nabycia praw do [wiadczeD emerytal- nych lub inwalidzkich, wBcznie z wyznaczaniem, w ramach tych 3. Przepisy ust. 1 i 2 nie naruszaj przepisów krajowych doty- systemów, ró|nych granic wieku dla pracowników lub grup bdz czcych terminów skBadania odwoBaD w odniesieniu do zasady kategorii pracowników i wykorzystania, w ramach tych syste- równego traktowania. mów, kryteriów wieku do obliczania wysoko[ci [wiadczeD, pod warunkiem |e nie stanowi to dyskryminacji ze wzgldu na pBe. ArtykuB 10 Ci|ar dowodu ArtykuB 7 1. Zgodnie z ich krajowymi systemami sdowymi, PaDstwa DziaBanie pozytywne CzBonkowskie podejmuj niezbdne [rodki dla zapewnienia, aby strona pozwana musiaBa udowodni, |e nie wystpiBo pogwaBce- nie zasady równego traktowania, w przypadku gdy osoby, które 1. W celu zapewnienia caBkowitej równo[ci w |yciu zawodo- uwa|aj si za pokrzywdzone w zwizku nie przestrzeganiem wym, zasada równo[ci traktowania nie stanowi przeszkody dla wobec nich zasady równego traktowania, ustal przed sdem lub utrzymywania lub przyjmowania przez PaDstwo CzBonkowskie innym wBa[ciwym organem fakty, które nasuwaj przypuszcze- szczególnych [rodków majcych zapobiega lub wyrównywa nie o zaistnieniu bezpo[redniej i po[redniej dyskryminacji. niedogodno[ci, u podstaw których le|y jedna z przyczyn okre[lo- nych w art. 1. 2. Ustp 1 nie stanowi przeszkody dla ustanawiania przez PaD- stwa CzBonkowskie zasad dowodowych korzystniejszych dla 2. W odniesieniu do osób niepeBnosprawnych, zasada równego strony skar|cej. traktowania nie stanowi przeszkody dla prawa PaDstw CzBonkow- skich do utrzymywania lub przyjmowania przepisów dotycz- 3. Ustp 1 nie ma zastosowania do postpowaD karnych. cych ochrony zdrowia i bezpieczeDstwa w miejscu pracy, ani [rodków majcych na celu stworzenie lub utrzymanie przepisów 4. Przepisy ust. 1, 2 i 3 stosuje si równie| do ka|dej procedury bdz uBatwieD w celu ochrony lub wspierania integracji w [rodo- sdowej wszcztej zgodnie z art. 9 ust. 2. wisku pracy. 5. PaDstwa CzBonkowskie nie mog stosowa przepisu ust. 1 do procedur sdowych, w których ustalenie okoliczno[ci faktycz- nych sprawy nale|y do sdu lub wBa[ciwego organu. ArtykuB 8 Wymagania minimalne ArtykuB 11 Ochrona przed retorsjami 1. PaDstwa CzBonkowskie mog przyjmowa lub utrzymywa przepisy bardziej korzystne w celu ochrony zasady równego trak- PaDstwa CzBonkowskie wprowadzaj do swoich krajowych towania od przepisów ustanowionych w niniejszej dyrektywie. systemów prawnych [rodki niezbdne do ochrony pracowników przed wszelkimi zwolnieniami lub nieprzychylnym traktow- 2. Stosowanie niniejszej dyrektywy nie mo|e by w |adnym aniem przez pracodawc, bdcymi reakcj na skarg zBo|on wypadku powodem obni|enia poziomu ochrony przed dyskry- w przedsibiorstwie lub na uruchomienie procedury sdowej minacj, który ju| zapewnia PaDstwo CzBonkowskie w zakresie majcej na celu doprowadzenie do przestrzegania zasady regulowanym niniejsz dyrektyw. równego traktowania. 84 PL Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej 05/t. 4 ArtykuB 12 rekrutacji nauczycieli do szkóB w Irlandii PóBnocnej, chyba |e w wyrazny sposób zezwalaj na to przepisy krajowe. Upowszechnianie informacji PaDstwa CzBonkowskie zapewni, |e przepisy przyjmowane ROZDZIAA IV zgodnie z niniejsz dyrektyw, jak równie| przepisy, które ju| obowizuj w tej materii, udostpniane bd zainteresowanym POSTANOWIENIA KOCCOWE osobom z wykorzystaniem wszelkich wBa[ciwych [rodków, na przykBad w miejscu pracy, na caBym ich terytorium. ArtykuB 16 Zgodno[ ArtykuB 13 PaDstwa CzBonkowskie podejmuj niezbdne dziaBania, aby: Dialog spoBeczny a) zniesione zostaBy przepisy ustawowe, wykonawcze i admini- stracyjne sprzeczne z zasad równego traktowania; 1. Zgodnie ze swoj tradycj i krajow praktyk PaDstwa CzBon- kowskie podejmuj odpowiednie [rodki wspierajce dialog mi- b) przepisy sprzeczne z zasad równego traktowania zawarte w umowach lub ukBadach zbiorowych, regulaminach dzy przedstawicielami pracodawców i pracowników w celu pro- wewntrznych przedsibiorstw, jak równie| w statutach regu- mowania równego traktowania, wBcznie ze sprawowaniem lujcych wykonywanie wolnych zawodów oraz w statutach nadzoru w miejscu pracy, poprzez zbiorowe ukBady pracy, organizacji pracowników i pracodawców, zostaBy uznane za kodeksy postpowania oraz badanie lub wymian do[wiadczeD niewa|ne lub zostaBy zmienione. i dobrych praktyk. 2. W poszanowaniu swoich tradycji i krajowej praktyki, PaDstwa ArtykuB 17 CzBonkowskie zachcaj przedstawicieli pracodawców i pracow- ników, nie naruszajc ich autonomii, do zawierania, na wBa[ci- Sankcje wym poziomie, umów ustanawiajcych zasady niedyskryminacji PaDstwa CzBonkowskie ustanowi zasady stosowania sankcji w zakresie okre[lonym w art. 3, który wchodzi w zakres roko- obowizujcych wobec naruszeD przepisów krajowych waD zbiorowych. Umowy takie powinny by zgodne z minimal- przyjtych zgodnie z niniejsz dyrektyw i podejm wszelkie nymi wymaganiami przewidzianymi w niniejszej dyrektywie oraz niezbdne dziaBania dla zapewnienia ich stosowania. Sankcje, przepisami krajowymi bdcymi ich transpozycj. które mog okre[la wypBacenie odszkodowania ofierze, musz by skuteczne, proporcjonalne i dolegliwe. Najpózniej do dnia 2 grudnia 2003 r. PaDstwa CzBonkowskie poinformuj o tych ArtykuB 14 przepisach Komisj, jak równie| poinformuj niezwBocznie o wszystkich ich kolejnych zmianach. Dialog z organizacjami pozarzdowymi PaDstwa CzBonkowskie wspieraj dialog z wBa[ciwymi ArtykuB 18 organizacjami pozarzdowymi, które maj, zgodnie z praktyk i prawem krajowym, uzasadniony interes w przyczynianiu si do Wprowadzenie w |ycie walki z dyskryminacj z przyczyn wymienionych w art. 1, w celu PaDstwa CzBonkowskie do dnia 2 grudnia 2003 r. przyjm przepisy promowania zasady równego traktowania. ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbdne do wykonania niniejszej dyrektywy lub mog powierzy przedstawicielom pracodawców i pracowników, na ich wspólny wniosek, wprow- adzenie w |ycie niniejszej dyrektywy, w zakresie przepisów dotyczcych zbiorowych ukBadów pracy. W takich wypadkach ROZDZIAA III PaDstwa CzBonkowskie zapewni do dnia 2 grudnia 2003 r., aby przedstawiciele pracodawców i pracowników wprowadzili PRZEPISY SZCZEGÓLNE w drodze umowy niezbdne [rodki, przy czym podejm wszelkie niezbdne dziaBania gwarantujce przedstawicielom pracodawców i pracowników w ka|dym czasie osignicie wyników okre[lonych ArtykuB 15 w niniejszej dyrektywie. PaDstwa niezwBocznie powiadamiaj o tym Komisj. Irlandia PóBnocna W celu uwzgldnienia szczególnych warunków, PaDstwa 1. Aby upora si z problemem mniejszej liczby przedstawicieli CzBonkowskie mog, o ile zaistnieje taka potrzeba, dysponowa jednej z gBównych wspólnot religijnych w sBu|bach policyjnych dodatkowym terminem trzech lat, liczc od dnia 2 grudnia 2003 r., Irlandii PóBnocnej, odmienne traktowanie przy rekrutacji do tych to znaczy w sumie sze[ lat na wprowadzenie w |ycie przepisów sBu|b, równie| personelu wsparcia, nie stanowi dyskryminacji, o niniejszej dyrektywy dotyczcych dyskryminacji ze wzgldu na wiek ile w wyrazny sposób zezwalaj na to przepisy krajowe. i niepeBnosprawno[. W tym wypadku niezwBocznie powiadamiaj o tym Komisj. Ka|de PaDstwo CzBonkowskie, które korzysta z 2. Dla utrzymania równowagi w mo|liwo[ciach zatrudniania dodatkowego terminu, przedstawia Komisji corocznie raport na nauczycieli w Irlandii PóBnocnej, wspierajc przy tym przeBamy- temat kroków, jakie podjBo w celu uporania si z dyskryminacj ze wanie podziaBów historycznych midzy zamieszkaBymi tam wzgldu na wiek i niepeBnosprawno[ oraz postpu we wprow- gBównymi wspólnotami religijnymi, przepisy niniejszej dyrek- adzeniu w |ycie dyrektywy. Komisja przedstawia roczny raport tywy dotyczce religii lub przekonaD nie maj zastosowania do Radzie. 05/t. 4 PL Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej 85 Je|eli PaDstwa CzBonkowskie przyjm te [rodki, powinny one na m|czyzn i kobiety. W [wietle uzyskanych informacji w rapor- zawiera odniesienie do niniejszej dyrektywy lub powinno cie tym zawarte bd, o ile zaistnieje taka potrzeba, propozycje towarzyszy im powoBanie si na t dyrektyw przy ich urzdowej zmian i aktualizacji niniejszej dyrektywy. publikacji. Metody dokonywania takiego odniesienia okre[lane s przez PaDstwa CzBonkowskie. ArtykuB 20 Wej[cie w |ycie ArtykuB 19 Niniejsza dyrektywa wchodzi w |ycie z dniem jej opublikowaniu w Dzienniku Urzdowym Wspólnot Europejskich. Raport ArtykuB 21 1. Do dnia 2 grudnia 2005 r. i nastpnie raz na pi lat, PaDstwa CzBonkowskie przeka| Komisji wszelkie informacje niezbdne Adresaci do sporzdzenia przez Komisj, przeznaczonego dla Parlamentu Europejskiego i Rady, raportu dotyczcego stosowania niniejszej Niniejsza dyrektywa skierowana jest do PaDstw CzBonkowskich. dyrektywy. Sporzdzono w Brukseli, dnia 27 listopada 2000 r. 2. Raport Komisji uwzgldnia bdzie odpowiednio opini przedstawicieli pracodawców i pracowników oraz zainteresowa- W imieniu Rady nych organizacji pozarzdowych. Zgodnie z zasad zintegrowa- É. GUIGOU nego osigania równo[ci szans kobiet i m|czyzn, w raporcie tym zawarta bdzie, midzy innymi, ocena wpBywu podjtych dziaBaD Przewodniczca

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
DEC RADY WE 750 2000
DEC RADY WE 822 2003
Rozporz±dzenie Rady (WE) nr9 04 z dnia stycznia 04 r
Ks Wojciech Szukalski Rady ewangeliczne we Wspólnocie Taize
Dyrektywa 2000 54 WE
DYREKTYWA 2003 99 WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 17 listopada 2003 r
Dyrektywa 2002 91 WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 2002 r w sprawie charakte
zmieniająca decyzję 2000 96 WE w odniesieniu do wyspecjalizowanych sieci nadzoru nad chorobami zakaź
255 Dyrektywa Rady 19997 WE z dnia 29 kwietnia 1999 r w sprawie dokumentów rejestracyjnych pojazdów
Dyrektywa 2000 9 WE
Dyrektywa 2000 9 WE
C w7 pliki operacje we wy
42 30 Marzec 2000 Dialog na warunkach
Obudź we mnie Venus Sixteen

więcej podobnych podstron