��Niniejszy darmowy ebook zawiera fragment
peBnej wersji pod tytuBem:
"Mowa zale|na jest prosta!"
Aby przeczyta informacje o peBnej wersji, kliknij tutaj
Darmowa publikacja dostarczona przez
ZloteMysli.pl
Niniejsza publikacja mo|e by kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyBcznie w formie dostarczonej przez
Wydawc. Zabronione s jakiekolwiek zmiany w zawarto[ci
publikacji bez pisemnej zgody wydawcy. Zabrania si jej
odsprzeda|y, zgodnie z regulaminem Wydawnictwa ZBote My[li.
� Copyright for Polish edition by ZloteMysli.pl
Data: 25.05.2006
TytuB: Mowa zale|na jest prosta! (fragment utworu)
Autor: Anna Kowalczewska
Projekt okBadki: Marzena Osuchowicz
Korekta: Sylwia Fortuna
SkBad: Anna Popis-Witkowska
Internetowe Wydawnictwo ZBote My[li
ZBote My[li s.c.
ul. DaszyDskiego 5
44-100 Gliwice
WWW: www.ZloteMysli.pl
EMAIL: kontakt@zlotemysli.pl
Wszelkie prawa zastrze|one.
All rights reserved.
SPIS TREZCI
WPROWADZENIE............................................................................4
PRZEKAZ W CZASIE TERAyNIEJSZYM...........................................6
Dygresja o czasach................................................................................7
Zdania oznajmujce i przeczce...............................................................8
wiczenie.............................................................................................12
Pytania po[rednie....................................................................................13
Dygresja o szyku zdania......................................................................13
PrzykBady pytaD po[rednich...............................................................20
Pytania og�lne....................................................................................20
Pytania szczeg�Bowe............................................................................23
Pytania szczeg�Bowe o podmiot..........................................................26
wiczenie............................................................................................28
Przekazywanie trybu rozkazujcego.......................................................29
wiczenie............................................................................................33
PRZEKAZ W CZASIE PRZESZAYM..................................................35
Nastpstwo czas�w.................................................................................35
Gdzie nastpstwo czas�w nie wystpi?..............................................42
Relacje czasowo-przestrzenne............................................................47
wiczenie............................................................................................52
Pytania w mowie zale|nej.......................................................................54
Pytania og�lne.....................................................................................55
Pytania szczeg�Bowe............................................................................59
Pytania szczeg�Bowe o podmiot..........................................................62
wiczenie............................................................................................65
Tryb rozkazujcy w mowie zale|nej........................................................67
wiczenie.............................................................................................71
Reporting verbs czasowniki przekazujce...........................................72
wiczenie............................................................................................82
Sytuacje nietypowe.................................................................................83
WICZENIA PRZEKROJOWE.........................................................91
wiczenie 1..........................................................................................91
wiczenie 2.........................................................................................93
wiczenie 3.........................................................................................95
wiczenie 4..........................................................................................97
wiczenie 5.........................................................................................99
wiczenie 6.......................................................................................100
ZAKOCCZENIE.............................................................................103
MOWA ZALE{NA JEST PROSTA! - darmowy fragment - kliknij po wicej
�% str. 4
Anna Kowalczewska
Wprowadzenie
Wprowadzenie
Termin gramatyczny mowa zale|na straszy polskich adept�w
jzyka angielskiego od zawsze. Ka|dy o tym sByszaB, prawie ka|dy na
pewnym poziomie o tym si uczyB. Czy Tw�j nauczyciel powiedziaB Ci
jednak c�| to takiego jest tak na chBopski rozum ? Mo|e i Ty
jeste[ jednym z tych, kt�rzy uczyli si tego zagadnienia na sucho, bez
wikszego zrozumienia, jaki jest tego cel?
Na pocztku chciaBabym Ci wyja[ni wBa[nie to by[ pojB sens
zagBbiania si w ten problem gramatyczny i r�|ne jego aspekty.
Mo|e zacznijmy od nazwy.
Mowa zale|na to polskie tBumaczenie angielskiego terminu
Indirect Speech lub Reported Speech. Ten pierwszy wariant oznacza
mowa niebezpo[rednia , drugi za[ - mowa przekazywana . Te
dosBowne tBumaczenia dokBadnie oddaj istot zagadnienia. Chodzi
o to, |e wszystko, co ktokolwiek powiedziaB, mo|na przekaza w tak
zwanym Direct Speech (oznacza to - mowa bezpo[rednia ), przy
pomocy cytat�w, a wic przytaczajc czyje[ wypowiedzi
w cudzysBowach.
Na dBu|sz met nie jest to wygodne. Wyobraz sobie Adam
powiedziaB, cytuj: Jest ciepBo i sBonecznie. , koniec cytatu. Zwykle
Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Anna Kowalczewska
MOWA ZALE{NA JEST PROSTA! - darmowy fragment - kliknij po wicej
�% str. 5
Anna Kowalczewska
wyrazisz to inaczej Adam powiedziaB, |e jest ciepBo i sBonecznie.
Kr�cej, zgrabniej sBowem ekonomicznie. Po prostu opBaca si
u|ywa mowy zale|nej! Bo wBa[nie ten drugi wariant to wcielenie
mowy zale|nej w |ycie.
Wr�my jeszcze do polskiej nazwy zagadnienia. Zale|na , bo jej
ksztaBt zale|y od pewnych czynnik�w: przede wszystkim od
perspektywy m�wicego. Inaczej bowiem bdzie wyglda
przytoczona wypowiedz w ustach samego jej autora, inaczej gdy
sBowa bd przywoBywane niemal od razu, inaczej za[ gdy po
dBu|szym czasie, przez kogo[ innego, w innym miejscu...
O szczeg�Bach dowiesz si wBa[nie z tej ksi|ki
Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Anna Kowalczewska
MOWA ZALE{NA JEST PROSTA! - darmowy fragment - kliknij po wicej
�% str. 6
Anna Kowalczewska
Przekaz w czasie terazniejszym
Przekaz w czasie terazniejszym
W tym tajemniczym na pierwszy rzut oka nagB�wku chodzi o to, |e
czyje[ sBowa mo|na przekazywa niemal na bie|co np.
rozmawiasz z ojcem przez telefon, a obok Ciebie stoi kto[, komu
chcesz powiedzie, czego si wBa[nie od niego dowiedziaBe[. Mo|esz
wtedy rzec: - Tata m�wi, |e nie wr�ci na obiad, bo ma spotkanie. .
We wstpie tego zdania u|ywasz czasu terazniejszego. Ten wstp to,
wedBug terminologii gramatycznej, zdanie nadrzdne. {eby ju|
wyja[ni wszystko najdokBadniej jak mo|na, powiem Ci (a przyda
mo|e si to w przyszBo[ci, przy innych problemach gramatycznych),
|e zdaniem nadrzdnym pytamy o zdanie podrzdne (czyli o t reszt
po wstpie). W tym konkretnym przypadku zdaniem nadrzdnym
jest Tata m�wi - mo|esz z niego zrobi pytanie - Co m�wi tata? -
odpowiedzi bdzie zdanie podrzdne, a wic: |e nie wr�ci na
obiad, bo ma spotkanie. . Sdz, |e w przystpny spos�b wyja[niBam
Ci t drobn zawiBo[.
Wracajc do przekazu w czasie terazniejszym ... Za chwil bd si
staraBa wyBuszczy Ci wszystko na temat wypowiedzeD r�|nego typu
przytaczanych poprzez wstp z czasem terazniejszym. Tego typu
przekaz nie wymaga stosowania tego przera|ajcego nastpstwa
czas�w - o nim bdzie w nastpnym rozdziale.
Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Anna Kowalczewska
MOWA ZALE{NA JEST PROSTA! - darmowy fragment - kliknij po wicej
�% str. 7
Anna Kowalczewska
Dygresja o czasach
A teraz wa|na sprawa dla Polaka. W naszym, polskim pojciu,
istnieje tylko jeden czas terazniejszy, jeden przyszBy, i jeden przeszBy.
Jzyk angielski ma czas�w wBa[ciwych 12, a opr�cz tego
4 dodatkowe, gdzie chodzi albo o tryb przypuszczajcy, albo
o m�wienie o przyszBo[ci z przeszBej perspektywy. Uff... Mo|e nie
powiniene[ czyta koDc�wki poprzedniego zdania, bo brzmi ona
raczej zawile. Nie zniechcaj si jednak teraz nie pora o tym
my[le. Najwa|niejsze, by[ wiedziaB, |e liczba angielskich czas�w jest
kilkakrotnie wy|sza od liczby czas�w polskich, a w zwizku z tym
mo|na spodziewa si pewnych komplikacji. Dla nas komplikacj
jest to, |e ten czas terazniejszy w zdaniu nadrzdnym to wicej ni|
jeden czas terazniejszy w rozumieniu polskim. Jeste[my w stanie
jeszcze przeBkn, |e mamy dwa angielskie czasy terazniejsze
prosty i cigBy (the Present Simple i the Present Continuous), jednak
gdy dodam, |e czasy z grupy Perfect (the Present Perfect Simple i the
Present Perfect Continuous) to tak|e czasy terazniejsze (chocia|
Polak rozumie je raczej jako przeszBe a czsto w og�le ich nie
rozumie, bo we wBasnym jzyku ich odpowiednik�w nie posiada),
robi si ju| mniej miBo. Konkretnie m�wic, je[li nasz wstp bdzie
rozpoczynaB si po angielsku (na przykBadzie czasownika say
m�wi):
Dad says (that) ...
Dad is saying (that)...
Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Anna Kowalczewska
MOWA ZALE{NA JEST PROSTA! - darmowy fragment - kliknij po wicej
�% str. 8
Anna Kowalczewska
Dad has said (that)...
Dad has been saying (that)...
- to nie bdzie miaBo miejsca nastpstwo czas�w w zdaniu
podrzdnym a wic bdzie l|ej, Batwiej i przyjemniej. Powiem Ci
jeszcze, |e r�wnie| gdy w zdaniu znajdzie si czas przyszBy the Future
Simple, ewentualnie jaka[ inna forma wyra|ajca przyszBo[ (czego
jednak nie spotyka si powszechnie), to tak|e w zdaniu podrzdnym
nastpstwa czas�w mie nie bdziemy. Co za ulga! Czyli po wstpie
w rodzaju:
Dad will say (that)...
r�wnie| mamy spok�j.
Przejdzmy zatem do konkret�w.
Zdania oznajmujce i przeczce
Dowiesz si teraz, jak przekazywa w mowie zale|nej zdania
oznajmujce i przeczce. Przypominam, na razie m�wimy
o przypadkach, gdy w zdaniu nadrzdnym wystpuje czas
terazniejszy (z grubsza m�wic) wyja[niBam to w poprzedniej
sekcji.
Nale|y jeszcze wspomnie o najcz[ciej stosowanych w zdaniu
nadrzdnym czasownikach przekazujcych - say i tell . Oba
Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Anna Kowalczewska
MOWA ZALE{NA JEST PROSTA! - darmowy fragment - kliknij po wicej
�% str. 9
Anna Kowalczewska
tBumaczymy na jzyk polski jako powiedzie . Pierwszy wymaga
jednak po sobie od razu struktury podmiot & orzeczenie , czyli
wychodzi nam powiedzie, |e... (kto[ co[ zrobiB/ robi/zrobi) , drugi
za[ wymaga jeszcze podania osoby, do kt�rej co[ m�wimy mo|na
to wic przetBumaczy jako powiedzie komu[, |e... . Konkretne
przykBady zastosowaD tych czasownik�w zobaczysz w dalszym cigu
rozdziaBu.
Pora na zilustrowanie teorii.
I am saving money to go abroad with my girlfriend next summer. -
takie zdanie wypowiedziaB wBa[nie pewien John. Oznacza ono -
Oszczdzam pienidze, by latem wyjecha z dziewczyn za
granic. .
Chcesz t wypowiedz przekaza komu[ innemu. Nie chcesz m�wi
o tym z perspektywy przeszBo[ci. Mo|esz to zrobi tak:
John says he is saving money to go abroad with his girlfriend next
summer. - czyli: John m�wi, |e oszczdza pienidze, by latem
wyjecha z dziewczyn. .
Popatrz, co si zmieniBo w stosunku do oryginalnych sB�w Johna:
1) dodali[my wstp, nasze zdanie nadrzdne, jest ono sformuBowane
w czasie terazniejszym the Present Simple .
2)zaimek I z oryginalnej wypowiedzi zamieniB si na he .
Dlaczego? Gdyby[ m�wic do kogo[ o tym, co powiedziaB John,
Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Anna Kowalczewska
MOWA ZALE{NA JEST PROSTA! - darmowy fragment - kliknij po wicej
�% str. 10
Anna Kowalczewska
pozostaB przy zaimku I , Tw�j rozm�wca zrozumiaBby, |e John
m�wiB o Tobie. U|ywajc sBowa ja , m�wisz przecie| o sobie. Aby
wic zachowa sens tego, co wyraziB John, musisz u|y zaimka
he , co sprawi, |e osoba, z kt�r rozmawiasz, z pewno[ci pojmie
rzecz wBa[ciwie.
3)zaimek dzier|awczy my z oryginalnej wypowiedzi zamieniB si na
his - z tego samego powodu, co w sytuacji w punkcie 2. Gdyby
pozostaB jako my , Tw�j rozm�wca zrozumiaBby, |e John chce
wyjecha z Twoj dziewczyn a przecie| powiedziaB, |e ze swoj.
Sp�jrz na kolejny przykBad: You aren't telling me the truth at the
moment. , czyli: W tej chwili nie m�wisz mi prawdy. PowiedziaBa
to pewna dziewczyna do Ciebie.
Przeka|my to jako:
She has said I'm not telling her the truth at the moment. - czyli Ona
powiedziaBa, |e w tej chwili nie m�wi jej prawdy.
Jakie zmiany nastpiBy tym razem?
1) zostaB u|yty wstp, tym razem w czasie the Present Perfect Simple
(przypominam, |e w jzyku angielskim nale|y on do grupy czas�w
terazniejszych, cho my w tym kontek[cie przetBumaczymy go na
polski czas przeszBy).
2)zn�w, jak w poprzednim przykBadzie, nastpiBa zmiana zaimk�w
zgodnie z logik. You zamieniBo si na I - dlatego, |e
dziewczyna zwr�ciBa si do Ciebie jako you , a wypowiedz
Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Anna Kowalczewska
MOWA ZALE{NA JEST PROSTA! - darmowy fragment - kliknij po wicej
�% str. 11
Anna Kowalczewska
przekazujesz Ty. Jako, |e dotyczyBa ona Ciebie, przechodzisz na
pierwsz osob liczby pojedynczej. M�wisz o sobie.
3) me zmieniBo si na her , tak|e zgodnie z logik. Oryginalnie
dziewczyna m�wiBa o sobie - me , tutaj Ty m�wisz o niej.
Mam nadziej, |e to jest dla Ciebie jasne.
Czy zawsze czyje[ sBowa musi przekazywa kto[ inny? Oczywi[cie
nie. Dana osoba mo|e tak|e przytoczy swoj wypowiedz
z przeszBo[ci, mo|e te| m�wi o tym co mawia zazwyczaj, itp.
PosBu| si wic kolejnym przykBadem:
I will never stop loving my job. - co oznacza Nigdy nie przestan
kocha swojej pracy.
Przeka|my t wypowiedz tak:
I often tell people I will never stop loving my job. - czyli Czsto
mawiam ludziom, |e nigdy nie przestan kocha swojej pracy.
Co zmieniBo si tutaj? Niewiele. ZostaB dodany jedynie wstp - zdanie
nadrzdne. Inne zmiany nie s konieczne, gdy| zaimki zgodnie
z logik pozostan te same. Oba zdania i to oryginalne, i to
przytoczone, wypowiada ta sama osoba. Perspektywa nie zmieniBa
si.
Pora sprawdzi, czy opanowaBe[ w praktyce to, o czym Ci
powiedziaBam w tym rozdziale.
Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Anna Kowalczewska
MOWA ZALE{NA JEST PROSTA! - darmowy fragment - kliknij po wicej
�% str. 12
Anna Kowalczewska
wiczenie
Przeka| bezpo[rednie wypowiedzi, stosujc podane pocztki zdaD.
1. I am having lunch with my parents. She says.........
2. I will never find a better friend than my neighbour. I always
say........
3. We don't want to lose our money. Janet has told me.......
4. My mum has explained everything to me. Mary says.......
5. I'm not satisfied with my salary. This worker has told the
boss......
Odpowiedzi
1. She says (that) she is having lunch with her parents.
2. I always say (that) I'll never find a better friend than my
neighbour.
3. Janet has told me (that) they don't want to lose their money.
4. Mary says (that) her mum has explained everything to her.
5. This worker has told the boss (that) he isn't satisfied with his
salary.
Mam nadziej, |e udaBo Ci si wykona wiczenie poprawnie. Je[li
nie, przeczytaj dokBadnie materiaB tego rozdziaBu jeszcze raz.
Pamitaj podstawowa sprawa w przekazywaniu wypowiedzi
w czasie terazniejszym to zamiana zaimk�w powodowana logik, ze
wzgldu na perspektyw m�wicego. Je[li sBowa przekazuje osoba,
Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Anna Kowalczewska
MOWA ZALE{NA JEST PROSTA! - darmowy fragment - kliknij po wicej
�% str. 13
Anna Kowalczewska
kt�ra wypowiadaBa je oryginalnie, zaimk�w nie ma potrzeby
zmienia.
Pytania po[rednie
Ta sekcja nie dotyczy wyBcznie typowych wypowiedzi
przekazywanych. Dowiesz si z niej tak|e, jak sprawi, by zadane
komu[ przez Ciebie pytanie brzmiaBo grzeczniej. Mo|na powiedzie,
|e bdziesz w pewien spos�b odfiltrowywaB swoje pytania ze
zbytniej obcesowo[ci rozm�wca odczuje z Twojej strony wikszy
szacunek.
Zar�wno zasady przekazywania zadanego przez kogo[ pytania (lub
powt�rzenie pytania wBasnego poprzez dodany wstp), jak
i tworzenie gotowych pytaD po[rednich w celu okazania szacunku
rozm�wcy, podlegaj takim samym zasadom. Z tego powodu nie
bd tych dw�ch spraw rozdziela. Z przykBad�w z pewno[ci
domy[lisz si, o kt�re zastosowanie chodzi.
Dygresja o szyku zdania
Na chwil musz zboczy z tematu, aby upewni si, |e rozumiesz
kilka podstawowych zasad dotyczcych r�|nego typu zdaD
angielskich w tym przypadku oznajmujcych i pytajcych. Mam na
my[li ich specyficzny szyk. Wiedza ta bdzie Ci potrzebna podczas
przekazywania pytaD, nie zmarnuje si jednak tak|e je[li chodzi
o Twoj og�ln wiedz gramatyczn.
Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Anna Kowalczewska
MOWA ZALE{NA JEST PROSTA! - darmowy fragment - kliknij po wicej
�% str. 14
Anna Kowalczewska
Aby w og�le mo|na byBo m�wi o zdaniu , potrzebny jest podmiot
i orzeczenie. Podmiot to upraszczajc wykonawca czynno[ci lub
rzecz za ni odpowiedzialna. Orzeczenie za[ to czynno[ wBa[nie.
Orzeczenie mo|e wystpowa w r�|nych czasach i konstrukcjach.
Majc w wypowiedzeniu te dwa elementy, mo|emy ju| m�wi
o zdaniu. Inne wa|niejsze cz[ci zdania to dopeBnienie
upraszczajc obiekt czynno[ci, i okolicznik og�lnie m�wic
okoliczno[ci zwizane z czynno[ci (czas, miejsce, spos�b wykonania
itd.).
Jzyk polski jest jzykiem fleksyjnym, co oznacza, |e wyrazy
podlegaj odmianie przez osoby i przypadki. Jedno sBowo mo|e
wystpowa w wielu wariantach, z r�|nymi koDc�wkami, co pomaga
zidentyfikowa wzajemne relacje wyraz�w w zdaniu czyli co jest
czym . Obecno[ koDc�wek fleksyjnych sprawia, |e przestawienie
wyraz�w, nawet niezbyt Badne stylistycznie, wci| nie powoduje
zakB�ceD w rozumieniu o co chodzi. Czy powiesz Wczoraj dostaBem
prac. , czy Prac wczoraj dostaBem. , czy Prac dostaBem
wczoraj. , czy jeszcze jako[ inaczej przestawiajc wyrazy za ka|dym
razem rozumiesz wypowiedz identycznie. W jzyku angielskim jest
inaczej. Wyrazy w zasadzie nie podlegaj odmianom (pr�cz liczby
pojedynczej i mnogiej i z drobnymi wyjtkami w postaci zaimk�w,
niekiedy mo|na tak|e zidentyfikowa osob po formie czasownika
jak np. w czasie the Present Simple trzeci osob liczby pojedynczej
po koDc�wce -s). Nie ma wic generalnie koDc�wek, czy innych
fleksyjnych wskaz�wek dotyczcych roli wyrazu w zdaniu. Jako[ ci
Anglicy musz sobie jednak radzi... No i radz sobie dziki
Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Anna Kowalczewska
MOWA ZALE{NA JEST PROSTA! - darmowy fragment - kliknij po wicej
�% str. 15
Anna Kowalczewska
staBemu szykowi wyraz�w w zdaniu, po kt�rego ukBadzie mo|na
okre[li co jest czym i kto jest kim . Ka|da zmiana porzdku
wyraz�w mo|e spowodowa zmian znaczenia zdania
w szczeg�lno[ci dotyczy to pozycji podmiotu, orzeczenia
i dopeBnienia. Tych rusza po prostu nie wolno, nie wolno te|,
zwBaszcza podczas tBumaczenia z polskiego na angielski, my[le po
polsku i tBumaczy wyraz po wyrazie. Mo|e to spowodowa powa|ne
konsekwencje i doprowadzi do kompletnego nieporozumienia.
Sp�jrzmy na szyk angielskiego zdania oznajmujcego:
Podmiot Orzeczenie Reszta zdania
She is swimming. -
Mark eats lunch at work.
My friend has bought a new house lately.
The kitchen is painted yellow.
Our parents are at the meeting.
Zdania z tabeli tBumaczymy odpowiednio:
Ona pBywa.
Mark jada lunch w pracy.
M�j przyjaciel kupiB ostatnio nowy dom.
Kuchnia jest pomalowana na |�Bto.
Nasi rodzice s na spotkaniu.
Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Anna Kowalczewska
MOWA ZALE{NA JEST PROSTA! - darmowy fragment - kliknij po wicej
�% str. 16
Anna Kowalczewska
Ta reszta zdania to to, co w zdaniu pojawi si mo|e, ale nie musi.
Jak ju| powiedziaBam integralnymi jego skBadnikami s podmiot
i orzeczenie. Pierwszy przykBad jest ilustracj faktu, |e tylko te dwa
elementy ju| s zdaniem. W pozostaBych trzech przykBadach wida
zdania wzbogacone o dopeBnienia i okoliczniki. Istniej pewnie
sBowa, czy nawet grupy sB�w, kt�re mog wcisn si pomidzy
wskazane elementy, czy te| pojawi si przed podmiotem (np.
okre[lenie czasu, przysB�wek czstotliwo[ci i in.), lecz ten szkielet
jest podstawowy - nie bdziemy w tym momencie rozpatrywa
wyjtk�w.
Popatrz jeszcze na kolumn orzeczenie . Wida, |e mo|e by nim
jeden wyraz, dwa, a nawet wicej. Zale|y to od czasu, czy te|
konstrukcji czasownikowej. Te| oka|e si to istotne.
Przejdzmy do schematu pytaD. Przede wszystkim nale|y rozr�|ni
pomidzy dwoma ich rodzajami. Mamy zatem pytania og�lne na
nie otrzyma mo|emy odpowiedz twierdzc lub przeczc (w jzyku
polskim czsto rozpoczynaj si od sBowa czy ), a tak|e pytania
szczeg�Bowe na te odpowiedzi jest jaki[ szczeg�B (na pytanie
rozpoczynajce si od kiedy? odpowiedzi bdzie okre[lenie czasu;
gdzie? - miejsce; ile? - liczba lub ilo[ itd.).
Oto schemat dla pytaD og�lnych, utworzonych na bazie przykBad�w
zdaD oznajmujcych z tabeli powy|ej:
Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Anna Kowalczewska
MOWA ZALE{NA JEST PROSTA! - darmowy fragment - kliknij po wicej
�% str. 17
Anna Kowalczewska
Operator Podmiot Reszta Reszta zdania
orzeczenia
Is she swimming? -
Does Mark eat lunch at work?
Has your friend bought a new house lately?
Is the kitchen painted yellow?
Are our parents - at the meeting?
TBumaczenie pytaD z tabeli to kolejno:
Czy ona pBywa?
Czy Mark jada lunch w pracy?
Czy tw�j przyjaciel kupiB ostatnio nowy dom?
Czy kuchnia jest pomalowana na |�Bto?
Czy nasi rodzice s na spotkaniu?
Mam nadziej, |e wiesz, czym jest operator. Dla pewno[ci
przypomn. Jest to tzw. czasownik posiBkowy - bo posiBkujemy si
nim, aby utworzy pytanie poprzez przestawienie go przed podmiot
(lub umieszczenie go tam, gdy w zdaniu oznajmujcym go nie wida,
jak w czasach the Present Simple i the Past Simple), a tak|e by
utworzy typowe przeczenie poprzez dodanie po owym operatorze
sB�wka przeczcego not . Po prostu sobie nim operujemy .
Operator rozpoczyna wic pytanie og�lne w jzyku angielskim,
zadane bezpo[rednio.
Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Anna Kowalczewska
MOWA ZALE{NA JEST PROSTA! - darmowy fragment - kliknij po wicej
�% str. 18
Anna Kowalczewska
Reszta orzeczenia to to, co zostaBo z niego po przeniesieniu
operatora przed podmiot wida, |e niekiedy nie zostaje tam nic,
poniewa| niekt�re czasowniki (jak be - by w czasach the Present
Simple i the Past Simple) s orzeczeniem i operatorem w jednym .
Teraz sp�jrz na schemat pytaD szczeg�Bowych:
Pytajnik Operator Podmiot Reszta Reszta zdania
o szczeg�B orzeczenia
What is she doing? -
Where does Mark eat lunch?
What has your friend bought lately?
How is the kitchen painted? -
Where are our parents? - -
TBumaczenie pytaD szczeg�Bowych z tabeli to kolejno:
Co ona robi?
Gdzie Mark jada lunch?
Co Tw�j przyjaciel ostatnio kupiB?
Jak jest pomalowana kuchnia?
Gdzie s nasi rodzice?
Wida, |e w tego typu pytaniach przed operatorem pojawia si
jeszcze pytajnik o konkretny szczeg�B ze zdania. Mo|e to by jedno
sBowo, ale mo|e by on te| wielowyrazowy, np. how much? , what
Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Anna Kowalczewska
MOWA ZALE{NA JEST PROSTA! - darmowy fragment - kliknij po wicej
�% str. 19
Anna Kowalczewska
time? , how many hours? itd. Operator, jak widzisz, nadal mamy
przed podmiotem. To typowa cecha angielskich pytaD.
Istnieje jeden rodzaj pytaD, kt�ry stanowi wyjtek od powy|szych
schemat�w ma on szyk taki, jak zdanie oznajmujce. Chodzi
o pytania o podmiot. Zauwa|, |e w typach pytaD podanych wy|ej za
ka|dym razem podmiot byB obecny w ich tre[ci przed niego zawsze
wysuwali[my operator. Z kolei, gdy bdziemy o podmiot pytali on
sam w tre[ci pytania z natury rzeczy nie bdzie obecny. Nie bdzie
wic mo|na przestawia przed niego operatora podmiotu fizycznie
tam nie bdzie. Po prostu podmiot zastpimy pytaniem o niego,
a reszta element�w uBo|ona bdzie jak w zdaniu oznajmujcym.
Popatrz:
Pytanie o podmiot Orzeczenie Reszta zdania
Who is swimming? -
Who eats lunch at work?
Who has bought a new house lately?
What is painted yellow?
Who is at the meeting?
TBumaczenie powy|szych pytaD to odpowiednio:
Kto pBywa?
Kto jada lunch w pracy?
Kto ostatnio kupiB nowy dom?
Co jest pomalowane na |�Bto?
Kto jest na spotkaniu?
Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Anna Kowalczewska
MOWA ZALE{NA JEST PROSTA! - darmowy fragment - kliknij po wicej
�% str. 20
Anna Kowalczewska
W pytaniach o podmiot rozpoczynajcych si od who - kto lub
what - co uwa|amy na to, by pyta w liczbie pojedynczej, nawet
gdy sam podmiot jest w liczbie mnogiej. Podobnie jest w jzyku
polskim. Sp�jrz na ostatnie pytanie: Who is at the meeting? - Kto
jest na spotkaniu? - mimo |e our parents - nasi rodzice to liczba
mnoga. Nie pytamy kto s , lecz kto jest .
W swoim przydBugim wywodzie d|yBam do tego, by u[wiadomi Ci
znaczenie konkretnego szyku wyraz�w w poszczeg�lnych typach
wypowiedzeD w jzyku angielskim. Bdzie to do[ istotne co za
chwil zobaczysz w przykBadach.
Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Anna Kowalczewska
MOWA ZALE{NA JEST PROSTA! - darmowy fragment - kliknij po wicej
�% str. 21
Anna Kowalczewska
Jak skorzysta z wiedzy zawartej
Jak skorzysta z wiedzy zawartej
w peBnej wersji ebooka?
w peBnej wersji ebooka?
PozostaBe materiaBy znajdziesz w peBnej wersji ebooka Mowa
zale|na jest prosta . Zawiera on wiele przykBad�w i wiczeD, dziki
czemu pozbdziesz si problem�w z angielsk gramatyk!
"W koDcu kto[ po ludzku i zrozumiale wytBumaczyB,
na czym polega mowa zale|na (reported speech)
w jzyku angielskim."
Copyright by Wydawnictwo ZBote My[li & Anna Kowalczewska
POLECAMY TAK{E PORADNIKI:
POLECAMY TAK{E PORADNIKI:
Angielskie formuBy konwersacyjne PaweB Wimmer
W jaki spos�b 1000 formuB
konwersacyjnych pozwoli Ci opanowa
jzyk angielski i sprawn komunikacj?
Pamitaj, |e wystarczy zaledwie 15-20 minut
dziennie, aby po paru miesicach bBysn przed
nauczycielami i znajomymi du|o lepsz znajomo[ci
angielskiego, a u Anglosas�w zacz wzbudza uznanie,
zamiast politowania.
Wicej o tym poradniku preczytasz na stronie:
http://angielski-konwersacje.zlotemysli.pl
"WspaniaBa ksi|ka zawierajca zwroty, kt�rych trudno byBoby znalez
w sBowniku. Bardzo przydaje si w nauce moich uczni�w do matury."
El|bieta Kasprzyszak tBumacz angielskiego, udziela korepetycji
Angielskie sB�wka PaweB Sygnowski
Jak zapamita 200 angielskich sB�w,
zwrot�w i wyra|eD w 100 minut?
Ebook zawiera skuteczn metod wspomagajc nauk
obcego sBownictwa, na przykBadzie angielskich sB�w
i wyra|eD. Dziki tej metodzie, mo|esz zwikszy szybko[
przyswajanego przez Ciebie sBownictwa nawet kilkukrotnie!
Wicej o tym poradniku preczytasz na stronie:
http://angielski.zlotemysli.pl
"Naprawd Batwy i zabawny pomysB na zapamitywanie sB�wek (...) od razu
zostaj w pamici, polecam ka|demu!"
Czytelniczka serwisu ZBote My[li, dane do wiadomo[ci redakcji
Zobacz peBen katalog naszych praktycznych poradnik�w
na stronie www.zlotemysli.pl
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
mowa zalezna jest prostaStrona bierna jest prosta18 Mowa Zaleznamowa zależnawięcej podobnych podstron