��Niniejszy darmowy ebook zawiera fragment peB
nej wersji pod tytuB
em: 3 Strona bierna jest prosta!3 Aby przeczyta
informacje o peB
nej wersji, kliknij tutaj Darmowa publikacja dostarczona przez Darmowe-Ebooki Niniejsza publikacja mo|
e by
kopiowana, oraz dowolnie rozprowadzana tylko i wyB

cznie w formie dostarczonej przez Wydawc
. Zabronione s
jakiekolwiek zmiany w zawarto[
ci publikacji bez pisemnej zgody wydawcy. Zabrania si
jej odsprzeda|
y, zgodnie z regulaminem Wydawnictwa ZB
ote My[
li. � Copyright for Polish edition by ZloteMysli.pl Data: 24.08.2007 TytuB
: Strona bierna! (fragment utworu) Autor: Anna Kowalczewska Projekt okB
adki: Marzena Osuchowicz Korekta: Anna Popis-Witkowska SkB
ad: Anna Grabka Internetowe Wydawnictwo ZB
ote My[
li Netina Sp. z o. o. ul. DaszyD
skiego 5 44-100 Gliwice WWW: www.ZloteMysli.pl EMAIL: [e-mail] Wszelkie prawa zastrze|
one. All rights reserved. SPIS TREZ
CI WPROWADZENIE...................................................................4 UWAGI OG�LNE.....................................................................6 PRZYPADKI PODSTAWOWE ..................................................9 Uwagi o przeczeniach..........................................................29 Uwagi o pytaniach...............................................................33 Konstrukcje poczasownikowe ............................................45 Strona bierna na czynn
......................................................47 O tB
umaczeniu zdaD
w stronie biernej.................................50 
wiczenia............................................................................52 Odpowiedzi.........................................................................55 ZDANIA Z DWOMA DOPEA
NIENIAMI....................................61 
wiczenia............................................................................70 Odpowiedzi.........................................................................71 BEZOSOBOWE WYRA{
ANIE OPINII.....................................74 
wiczenia..........................................................................102 Odpowiedzi.......................................................................104 STRUKTURA CAUSATIVE HAVE..........................................110 
wiczenia..........................................................................118 Odpowiedzi.......................................................................120 
WICZENIA PRZEKROJOWE...............................................124 Odpowiedzi.......................................................................134 STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 4 Anna Kowalczewska Wprowadzenie Wprowadzenie Zach
cona dobrymi opiniami czytelnik�w moich e-book�w  Mowa zale|
na jest prosta! i  Okresy warunkowe s
proste! tym razem postanowiB
am napisa
e-book dotycz
cy angielskiej strony biernej. Jest to jedno z zagadnieD
gramatycznych, kt�re najbardziej lubi
wyja[
nia
swoim uczniom, i mam wra|
enie, |
e robi
to dobrze. Przelewam wi
c oto na strony tej pozycji kilkana[
cie lat moich nauczycielskich do[
wiadczeD
i |
ycz
Ci powodzenia w przyswajaniu tego materiaB
u. Mam nadziej
, |
e z moj
pomoc
przekonasz si
, |
e strona bierna naprawd
jest prosta. Zamierzam poruszy
aspekty strony biernej potrzebne w |
yciu codziennym, a tak|
e w rzeczywisto[
ci szkolnej i egzaminacyjnej: na rozszerzonej maturze, egzaminach FCE i CAE oraz podczas egzamin�w z praktycznej umiej
tno[
ci j
zyka na studiach filologicznych. Pragn
zaj

si
kwestiami podstawowymi  wyja[
nieniem, czym jest strona bierna i w jakim celu si
j
stosuje, zamian
zdaD
ze strony czynnej na biern
(we wszystkich mo|
liwych czasach gramatycznych, grupach modalnych i innych konstrukcjach czasownikowych), nast
pnie om�wi
specyfik
zdaD
z dwoma dopeB
nieniami w stronie czynnej i zamian
takich zdaD
na stron
biern
. Nie zabraknie przy tym szczeg�B
�w dotycz
cych struktury zdania i jego cz
[
ci  w zestawieniu j
zyka angielskiego z polskim. Bardzo zale|
y mi, aby[
rozumiaB
pewne mechanizmy dotycz
ce j
zyka i formuB
owania wypowiedzi w og�le. Wyznaj
pogl
d, i|
jest to niezb
dne dla efektywnej nauki jakiegokolwiek j
zyka obcego. Mam tu na uwadze zwB
aszcza nieco starszych czytelnik�w chc
cych Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 5 Anna Kowalczewska nauczy
si
dobrze j
zyka angielskiego, bowiem im czB
owiek starszy, tym jest bardziej dociekliwy, je[
li chodzi o to  dlaczego tak trzeba to powiedzie
? . Nie zadowala go wyuczenie si
czego[
pami
ciowo, przyj
cie czego[
za pewnik, jak robi
to dzieci i ludzie mB
odzi, a przewa|
a ch

rozumienia, sk
d co[
si
bierze. Po zdaniach z dwoma dopeB
nieniami przejd
do konstrukcji zawieraj
cych stron
biern
dla wyra|
enia bezosobowych opinii na temat wydarzeD
w r�|
nych przedziaB
ach czasowych. Wreszcie om�wi
konstrukcj
tzw. causative have, b
d
c
swoist
, nietypow
odmian
strony biernej. Ka|
dy rozdziaB
b
dzie podsumowany kilkoma 
wiczeniami dla utrwalenia przerobionego bloku materiaB
u, a na zakoD
czenie pojawi si
oddzielny rozdziaB
, zawieraj
cy 
wiczenia z caB
ego zakresu materiaB
u przedstawionego w podr
cz- niku. B
d
to typowe zadania spotykane na r�|
nego typu egzami- nach: zamiana zdaD
ze strony czynnej na biern
, z biernej na czynn
i inne formy parafraz wypowiedzi, tB
umaczenie zdaD
z j
zyka polskiego na angielski (tutaj b
dzie z Twojej strony konieczne pow- t�rzenie wiadomo[
ci o czasach gramatycznych, gdy|
tB
umacz
c zdanie, trzeba b
dzie odpowiednio dobra
konstrukcj
orzeczenia  omawianiem poszczeg�lnych czas�w nie b
dziemy si
w tym e- booku zajmowa
), wstawianie czasownik�w w odpowiednich for- mach strony czynnej i biernej (rozpoznawanie, o kt�r
stron
cho- dzi). 
wiczeniom b
dzie towarzyszyB
klucz odpowiedzi, opatrywany  tam, gdzie to b
dzie konieczne  odpowiednim komentarzem. Serdecznie zapraszam do nauki z moj
pomoc
i |
ycz
powodzenia! Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 6 Anna Kowalczewska Uwagi og�lne Uwagi og�lne ChciaB
abym najpierw uzmysB
owi
Ci znaczenie terminu  strona bierna , aby[
wiedziaB
, co oznacza, i widziaB
sensowno[

u|
ywania takich konstrukcji. CaB
a kwestia dotyczy tutaj opisywanej w danym zdaniu czynno[
ci, jej wykonawcy i jej obiektu. O stronie czynnej m�wimy wtedy, gdy zdanie rozpoczynamy od wymienienia wykonawcy czy sprawcy czynno[
ci, a nieraz tak|
e osoby lub rzeczy, z udziaB
em kt�rej zachodzi jaki[
stan. Ten wB
a[
nie rzeczownik lub zaimek osobowy (czyli np. ja, ty, on, to, my itd.) jest w takim zdaniu najwa|
niejszy. Og�lnie mo|
na powiedzie
  kto[
robi co[
 . W stronie biernej na pierwsze miejsce w zdaniu wysuwa si
obiekt czynno[
ci, w stronie czynnej obecny po czasowniku. Wtedy og�lnie m�wimy   co[
jest robione , a wi
c  biernie podlega czyjej[
czynno[
ci (i st
d nazwa). Mo|
emy wspomnie
 przez kogo (ang. by + wykonawca/sprawca), lecz nie jest to w ka|
dym przypadku konieczne. Skupiamy si
na rzeczy czy osobie stanowi
cej obiekt czynno[
ci lub uwydatniamy samo jej wykonywanie. Kiedy b
dziemy najcz
[
ciej u|
ywa
strony biernej? Wtedy, kiedy wykonawca czynno[
ci jest w kontek[
cie oczywisty, nieistotny, maB
o konkretny lub nieznany czy te|
z jakiego[
powodu nie chcemy go wymieni
, kiedy chcemy podkre[
li
sam
czynno[

, a nie to, kto j
wykonuje. U|
ycie strony biernej jest typowe dla bardziej sformalizowanego j
zyka, zwB
aszcza pisanego  literackiego czy naukowego, j
zyka prasy i medi�w, oficjalnych m�w i wypowiedzi, instrukcji, cho
bardzo cz
sto jest ona u|
ywana tak|
e w mowie Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 7 Anna Kowalczewska potocznej. Nierzadko strona bierna pozwala unikn

wymienienia wykonawcy czynno[
ci tam, gdzie to niepo|

dane lub po prostu niewygodne. Zr
czniej powiedzie
:  Podczas produkcji tego urz
dzenia popeB
nionych zostaB
o wiele bB

d�w ni|
:  Podczas produkcji tego urz
dzenia zesp�B
in|
ynier�w pod kierownictwem pana Kowalskiego popeB
niB
wiele bB

d�w . Czy|
nie? Przydatne jest tak|
e u|
ywanie strony biernej dla wyra|
ania opinii trudnych do przypisania komu[
konkretnemu. Powiemy np.:  M�wi si
, |
e on dobrze zna angielski . Mo|
na by oczywi[
cie powiedzie
 Ludzie m�wi
, |
e ... , ale nie jeste[
my w stanie wskaza
konkretnych ludzi tak
opini
wypowiadaj
cych, zatem strona bierna nadaje stwierdzeniu wi
ksz
wiarygodno[

i skupia nas na samej opinii zamiast na jej wyrazicielu. Strona bierna przyda si
tak|
e wtedy, gdy b
dziemy chcieli poinstruowa
kogo[
, jak co[
nale|
y robi
, powiedzie
, z czego lub te|
jakim narz
dziem co[
jest robione. W tych ostatnich przypadkach na koD
cu wypowiedzi, zamiast wykonawcy czynno[
ci wprowadzanego przyimkiem  przez (ang.  by ), podamy materiaB
, skB
adniki lub narz
dzie. W j
zyku polskim u|
yjemy tu przypadka dopeB
niacza (z czego?) lub narz
dnika (czym?), a w angielskim rzeczownik (materiaB
, skB
adniki, narz
dzie) b
dzie poprzedzony przez przyimek  with . W j
zyku angielskim stosowanie strony biernej jest bardziej rozpowszechnione ni|
w polszczyz
nie i to niekoniecznie tylko w j
zyku oficjalnym. Jest jej wi
cej tak|
e w codziennym j
zyku, stosowanym przez jego u|
ytkownik�w w zwykB
ych |
yciowych sytuacjach. Tym bardziej istotne jest opanowanie przez Ciebie tych Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 8 Anna Kowalczewska konstrukcji, gdy|
z pewno[
ci
napotkasz je wielokrotnie na swej drodze: usB
yszysz je z ust swoich angloj
zycznych rozm�wc�w i b
dziesz chciaB
samodzielnie formuB
owa
podobne. Zapraszam do zapoznania si
z przygotowanym przeze mnie materiaB
em. Przyjemnej nauki! Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 9 Anna Kowalczewska Przypadki podstawowe Przypadki podstawowe W tym rozdziale zamierzam przedstawi
najprostsze zdania w stronie czynnej i ich zamian
na stron
biern
, zaznajomi
Ci
z mechanizmem takiej zamiany i pokaza
pewne staB
e zjawiska wyst
puj
ce w ka|
dym przypadku, gdy tworzymy ze strony czynnej stron
biern
. Pragn
r�wnie|
zwr�ci
uwag
na budow
zdania angielskiego, prze[
ledzi
charakterystyk
jego poszczeg�lnych cz
[
ci oraz ich rol
i zapozna
Ci
z nazewnictwem przydatnym podczas nauki tej partii materiaB
u gramatycznego, jak i innych zagadnieD
. B
d
si
staraB
a prezentowa
materiaB
w zestawieniu z j
zykiem polskim, a wi
c czym[
, co jest Ci bliskie. S
dz
, |
e u[
wiadomisz sobie wtedy, |
e pewne sprawy s
w obu j
zykach podobne, a to pomo|
e Ci w lepszym rozumieniu i zapami
taniu rzeczy uznawanych og�lnie za trudne i nieprzyjazne dla ucz
cych si
. ChciaB
abym tak|
e podzieli
si
z Tob
uwagami dotycz
cymi tB
umaczenia zdaD
w stronie biernej i pewnych r�|
nic w ich brzmieniu w j
zyku polskim i angielskim. Pomog
Ci one np. podczas rozwi
zywania testu odgadn

, |
e chodzi o stron
biern
, nawet je[
li nie wynika to z polecenia do zadania. Na pocz
tek zajmijmy si
prostym zdaniem w stronie czynnej. Musi ono by
zB
o|
one z podmiotu i orzeczenia. Podmiot takiego zdania to, najpro[
ciej m�wi
c, wykonawca lub sprawca czynno[
ci  jest to rzeczownik lub zaimek, orzeczenie za[
to czynno[

wykonywana przez podmiot. Czynno[

ta jest wyra|
ona przez form
osobow
czasownika. Mo|
e by
to jeden ze znanych Ci z pewno[
ci
czas�w gramatycznych, czasownik modalny (np. m�c, umie
, musie
) i odpowiednia forma czasownika m�wi
cego, jak
czynno[

kto[
Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 10 Anna Kowalczewska mo|
e, umie, musi wykona
itp. Maj
c te dwie cz
[
ci, mo|
emy ju|
m�wi
o zdaniu. To jednak jeszcze nie wszystkie warunki, jakie musi speB
nia
zdanie w stronie czynnej, aby[
my mogli zamieni
je na stron
biern
, o czym powiem za chwil
. Zdanie w stronie czynnej rozpoczyna si
od tak zwanego podmiotu logicznego (poj
cie  podmiot rozumiane jest bowiem potocznie jako podmiot gramatyczny, ang. subject, kt�ry wyst
puje na pocz
tku typowego zdania tak w stronie czynnej, jak i biernej). W j
zyku angielskim nazywa si
go agent, w polskich opracowaniach gramatycznych funkcjonuje niekiedy poj
cie  agens . Podmiot logiczny to pierwszy rzeczownik lub zaimek pojawiaj
cy si
w zdaniu w stronie czynnej (m�wimy tu o zdaniu angielskim, gdy|
w j
zyku polskim ze wzgl
du na specyficzne formy odmiany czasownika, r�|
ne dla wszystkich os�b, istnieje tzw. podmiot domy[
lny, nieobecny w zdaniu fizycznie)  wykonawca lub sprawca czynno[
ci. Aby mo|
na byB
o w og�le utworzy
stron
biern
, musimy mie
do czynienia z tzw. czasownikiem przechodnim (ang. transitive verb). Czasownik przechodni to taki, po kt�rym wyst
puje obiekt czynno[
ci. Czasowniki, po kt�rych bezpo[
redni obiekt czynno[
ci (tzw. dopeB
nienie bli|
sze, o kt�rym powiem szerzej w nast
pnym rozdziale) nie wyst
puje, nazywamy nieprzechodnimi (ang. intransitive) i z ich udziaB
em nie da si
utworzy
strony biernej. S
dz
, |
e przyda si
tutaj kilka przykB
ad�w. Janek jada owoce. (ang. Johnny eats fruit.)  jest to zdanie w stronie czynnej, z czasownikiem przechodnim  jada
 .  Janek jest podmiotem logicznym, wykonuj
cym czynno[

jedzenia.  Jada
 czy  je[

 to czasownik przechodni, po kt�rym typowo wyst
pi obiekt czynno[
ci  zwykle bowiem powiemy,  co jemy.  Owoce to w tym Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 11 Anna Kowalczewska zdaniu dopeB
nienie, pro[
ciej m�wi
c  obiekt czynno[
ci, czyli w tym przypadku to, co jada Janek. Takie zdanie b
dzie mo|
na zamieni
na stron
biern
, ale tym zajmiemy si
p�z
niej. Zosia chodzi do szkoB
y. (ang. Sophie goes to school.)  to zdanie w stronie czynnej zawiera czasownik nieprzechodni  chodzi
 , po kt�rym nie ma obiektu czynno[
ci. Takiego zdania nie da si
zamieni
na stron
biern
. SprzedaB
am wczoraj dom. (ang. I sold the house yesterday.)   sprzedawa
 jest czasownikiem przechodnim, a wi
c wyst
puje po nim obiekt sprzeda|
y  tu  dom . Zamiana na stron
biern
jest tu mo|
liwa. Warto zatrzyma
si
nad tym przykB
adem pod k
tem por�wnania zdania polskiego z angielskim. W wersji polskiej, jak widzisz, nie ma fizycznie obecnego podmiotu. Osoby wykonuj
cej czynno[

domy[
lamy si
z formy czasownikowej, odpowiedniej dla pierwszej osoby liczby pojedynczej, czyli  ja  jest to zdanie z tzw. podmiotem domy[
lnym. J
zyk polski jako j
zyk silnie fleksyjny  a wi
c taki, w kt�rym wyst
puj
r�|
ne formy wyrazu z tej samej kategorii gramatycznej w zale|
no[
ci od osoby, liczby, rodzaju, czy przypadka  ju|
dzi
ki samej formie czasownika pozwoli nam domy[
li
si
wykonawcy czynno[
ci. W zdaniu angielskim widzimy fizycznie obecne podmiot   I , orzeczenie   sold (w czasie przeszB
ym, gdzie akurat forma czasownika jest identyczna dla wszystkich os�b) i dopeB
nienie (obiekt czynno[
ci)   the house .  Yesterday jest okolicznikiem czasu, kt�rego obecno[

w zdaniu nie ma akurat |
adnego wpB
ywu na interesuj
ce nas aspekty. M�j pradziadek umarB
10 lat temu. (ang. My great grandfather died 10 years ago.)  czasownik  umiera
 nie przyjmuje po sobie Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 12 Anna Kowalczewska dopeB
nienia, a zatem takiego zdania nie mo|
na zamieni
na stron
biern
. Z powy|
szych przykB
ad�w widzisz, |
e stron
biern
b
d
mogB
y tworzy
tylko orzeczenia zawieraj
ce czasowniki przechodnie, a wi
c wymagaj
ce podania obiektu wykonywanej czynno[
ci. Istnieje kilka wyj
tk�w  mimo |
e niekt�re czasowniki s
przechodnie (np. mie
 ang.  have , przypomina
kogo[
/co[
 ang.  resemble ), to nie tworz
strony biernej  to jednak tylko pojedyncze przypadki. Og�lnie m�wi
c, zdania w stronie czynnej z czasownikami przechodnimi mo|
na zamienia
na stron
biern
. Teraz przedstawi
Ci mechanizm takiej zamiany. Zdanie w stronie czynnej, niezawieraj
ce dodatkowych element�w, jak np. okre[
lenie czasu, kt�re mo|
e wyst
pi
na samym pocz
tku, zaczyna si
podmiotem gramatycznym, kt�ry zarazem jest podmiotem logicznym  czyli wykonawc
lub sprawc
czynno[
ci. Po nim wyra|
ona jest w postaci orzeczenia czynno[

, a dalej podane jest dopeB
nienie, czyli obiekt tej|
e czynno[
ci. Przedstawmy to na przykB
adzie zdania  Kolumb odkryB
Ameryk
. (ang. Columbus discovered America.).  Kolumb to podmiot i gramatyczny, i logiczny  wykonaB
czynno[

odkrycia.  OdkryB
 to orzeczenie  czynno[

.  Ameryka to z kolei dopeB
nienie  obiekt czynno[
ci, czyli to, co Kolumb odkryB
. Kolejno[

sB
�w w zdaniu polskim jest w zasadzie dowolna  z formy danego wyrazu domy[
lamy si
wzajemnych relacji mi
dzy elementami tego zdania. Czy powiem  Kolumb odkryB
Ameryk
 , czy  Ameryk
odkryB
Kolumb , czy  Kolumb Ameryk
odkryB
 , czy te|
 Ameryk
Kolumb odkryB
  ka|
dorazowo, cho
mo|
e nie zawsze wypowiedz
brzmi B
adnie stylistycznie, rozumiem relacje mi
dzy wyrazami tak samo: Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 13 Anna Kowalczewska wiem, kto wykonuje czynno[

, jaka to czynno[

i co jest jej obiektem (owszem, w wyniku tego, |
e informacja obecna pod koniec wypowiedzi trafia do rozm�wcy czy sB
uchacza bardziej, mo|
e zmieni
si
nacisk na poszczeg�lne elementy w podanych wy|
ej konfiguracjach, jednak w ka|
dej z nich mo|
na jednoznacznie odczyta
tego samego wykonawc
, t
sam
czynno[

i ten sam jej obiekt). W j
zyku angielskim kolejno[

 Columbus discovered America jest konieczna  szyk zdania angielskiego jest staB
y z uwagi na [
ladowe wyst
powanie odmiany wyraz�w. O relacjach wyraz�w w zdaniu angielskim m�wi nam ustalony szyk i nie mo|
na go bezkarnie przestawia
. Pami
taj o tym na co dzieD
, zwB
aszcza gdy tB
umaczysz zdania z j
zyka polskiego na angielski: w wielu przypadkach konieczna jest zupeB
na zmiana szyku w stosunku do polskiej wersji wyj[
ciowej  nie wolno tB
umaczy
 wyrazu po wyrazie z uwagi na to, o czym wspomniaB
am wy|
ej. A jak zamieni
nasze przykB
adowe zdanie na stron
biern
? Ot�|
na pocz
tku zdania postawimy obiekt czynno[
ci  b
dzie teraz funkcjonowaB
jako podmiot gramatyczny (ale ju|
nie logiczny, gdy|
nie jest to wykonawca czynno[
ci). P�z
niej umie[
cimy czasownik  by
 w takim samym czasie gramatycznym jak orzeczenie w stronie czynnej, w formie zgodnej z osob
i liczb
podmiotu, a nast
pnie  dokleimy do tego tzw. imiesB
�w przymiotnikowy bierny (ang. past participle)  w j
zyku angielskim jest to tzw. trzecia forma czasownika. Je[
li istnieje potrzeba podania wykonawcy czynno[
ci, wprowadzimy go na koD
cu przyimkiem  przez (ang.  by ). Str. czynna: Kolumb odkryB
Ameryk
.  Columbus discovered America. Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 14 Anna Kowalczewska Str. bierna: Ameryka zostaB
a odkryta przez Kolumba.  America was discovered by Columbus. Przedstawmy to bardziej przejrzy[
cie przy pomocy tabel: strona czynna podmiot orzeczenie dopeB
nienie gramatyczny (obiekt i zarazem logiczny czynno[
ci) Columbus discovered America. strona bierna podmiot orzeczenie wykonawca gramatyczny  czynno[
ci obiekt czynno[
ci America was discovered by Columbus. Powy|
sze tabele w jasny spos�b przedstawiaj
szyk prostego zdania oznajmuj
cego w stronie czynnej i w stronie biernej. Taki wB
a[
nie szyk obowi
zkowo stosujemy w j
zyku angielskim  nie ma miejsca na dowolne przestawianie wyraz�w jak w j
zyku polskim. Trzymanie si
staB
ych zasad dotycz
cych skB
adni jest wa|
ne w j
zyku angielskim nie tylko w stronie biernej, ale i w przypadku innych konstrukcji zdaniowych. Jak ju|
wcze[
niej m�wiB
am, nic innego nie powie nam o rolach poszczeg�lnych wyraz�w w zdaniu, jak tylko ich umiejscowienie w nim w nast
puj
cym porz
dku dla zdania oznajmuj
cego: podmiot  orzeczenie  dopeB
nienie  okoliczniki, z niewielkimi odst
pstwami je[
li chodzi o te ostatnie. Takiego szyku trzeba pilnowa
, by by
dobrze zrozumianym. W naszych minitabelkach zauwa|
ysz  opr�cz zamiany pozycji wykonawcy czynno[
ci i jej obiektu  pewn
zmian
w orzeczeniu. WspomniaB
am ju|
o niej wy|
ej  to ju|
nie sam czasownik (kupowa
, Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 15 Anna Kowalczewska pi
, pisa
), ale czasownik  by
 z imiesB
owem przymiotnikowym biernym utworzonym od czasownika opisuj
cego czynno[

(by
kupowanym, by
pitym, by
pisanym). Wygl
da to analogicznie jak w j
zyku polskim. Orzeczenie b
dzie si
w stronie biernej skB
ada
z dw�ch cz
[
ci (ale niekoniecznie tylko z dw�ch wyraz�w, bo, jak si
przekonasz, b
dzie mogB
o ich by
wi
cej z powodu, i|
w r�|
nych czasach i konstrukcjach forma czasownika  by
 mo|
e by
zB
o|
ona z kilku wyraz�w; tak wi
c dwa wyrazy w orzeczeniu w angielskiej stronie biernej to minimum). Pierwsza cz
[

mo|
e wygl
da
r�|
nie, w zale|
no[
ci od tego, jaki to czas gramatyczny, osoba i liczba (w wi
kszo[
ci czas�w mamy tak
sam
form
dla wszystkich os�b oraz liczby pojedynczej i mnogiej  niestety jednak w najcz
[
ciej stosowanych na co dzieD
czasach b
dzie wi
cej ni|
jedna mo|
liwo[

do wyboru), jaka to konstrukcja gramatyczna (np. grupa modalna, wymagana konstrukcja poczasownikowa itd.). Druga cz
[

, cz
[

koD
cz
ca orzeczenie w stronie biernej, jest niezale|
nie od niczego ka|
dorazowo taka sama i jest jednym wyrazem  trzeci
form
czasownika, tzw. past participle (dla czasownik�w regularnych tworzona przez dodanie -ed lub -d do formy podstawowej, a dla nieregularnych  wzi
ta z tabeli, kt�r
polecam Twojej uwadze, gdy|
b
dzie Ci bardzo przydatna podczas caB
ej nauki angielskiego i oczywi[
cie w praktyce, podczas u|
ywania j
zyka w codziennym |
yciu, gdy nie b
dzie mo|
liwe posB
ugiwanie si
sB
ownikiem). Zatem czynno[

, przedstawiana umownie w stronie czynnej bezokolicznikiem  robi
  ang.  do , w stronie biernej wyst
pi w postaci  by
robionym  ang.  be done . W j
zyku angielskim tylko element  be b
dzie ulegaB
koniecznym modyfikacjom,  done za[
, czyli umowna reprezentacja past participle (imiesB
owu przymiotnikowego biernego, III formy czasownika), pozostanie Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 16 Anna Kowalczewska niezmienne, zar�wno pod k
tem swej formy jak i pozycji (element ten zawsze koD
czy orzeczenie w stronie biernej). W j
zyku potocznym u|
ywa si
nieraz zamiast  be czasownika  get , oczywi[
cie w odpowiedniej formie gramatycznej, a po nim, tak jak w klasycznych przypadkach, umieszcza si
trzeci
form
czasownika opisuj
cego czynno[

. Mo|
liwo[

ta ma jednak swoje ograniczenia   get + III forma b
dzie mogB
o by
zastosowane tylko dla wyra|
enia czynno[
ci i proces�w, a nigdy stan�w. Bardzo cz
sto b
dzie u|
yte dla m�wienia o czym[
, co zdarzyB
o si
przypadkowo lub nieoczekiwanie. W tabeli poni|
ej podam sposoby zamiany zdaD
ze strony czynnej na biern
we wszystkich czasach gramatycznych, kt�re to dopuszczaj
, oraz w innych konstrukcjach czasownikowych. Nazwa konstrukcji Strona czynna Strona bierna Present Simple Mike eats cornflakes. (Mike Cornflakes are eaten (by jada pB
atki kukurydziane.) Mike). (PB
atki s
jadane przez Mike'a.) Present Continuous* Mike is eating cornflakes. Cornflakes are being (Mike je pB
atki teraz.) eaten. (PB
atki s
jedzone teraz.) Past Simple Mike ate cornflakes. (Mike Cornflakes were eaten. zjadB
pB
atki.  w przeszB
o[
ci) (PB
atki byB
y zjedzone.) Past Continuous* Mike was eating Cornflakes were being cornflakes. (Mike jadB
pB
atki. eaten. (PB
atki byB
y  trwaB
o to w przeszB
o[
ci jedzone.) jaki[
czas) Present Perfect Mike has eaten cornflakes. Cornflakes have been (Mike zjadB
pB
atki.  zwi
zek eaten. (PB
atki zostaB
y przeszB
o[
ci z zjedzone.) teraz
niejszo[
ci
) Past Perfect Mike had eaten cornflakes. Cornflakes had been (Mike zjadB
pB
atki.  w eaten. (PB
atki zostaB
y bardziej odlegB
ej zjedzone.) przeszB
o[
ci.) Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 17 Anna Kowalczewska Nazwa konstrukcji Strona czynna Strona bierna Future Simple Mike will eat cornflakes. Cornflakes will be eaten. (Mike zje pB
atki.) (PB
atki zostan
zjedzone.) Future Perfect Mike will have eaten Cornflakes will have been cornflakes. (Mike zje pB
atki. eaten. (PB
atki zostan
 do jakiego[
czasu w zjedzone.) przyszB
o[
ci) Be going to Mike is going to eat Cornflakes are going to cornflakes. (Mike zje pB
atki. be eaten. (PB
atki b
d
 tak planuje) zjedzone.) Bezokolicznik Mike needs to eat Cornflakes need to be cornflakes. (Mike musi zje[

eaten. (PB
atki musz
by
pB
atki.) zjedzone.) Bezokolicznik Perfect Mike seems to have eaten Cornflakes seem to have Infinitive cornflakes. (Wydaje si
, |
e been eaten. (Wydaje si
, Mike zjadB
pB
atki.) |
e pB
atki zostaB
y zjedzone.) Gerund Mike didn't mind eating Mike didn't mind cornflakes cornflakes. (Mike nie miaB
being eaten. nic przeciwko zjedzeniu (Mike nie miaB
nic pB
atk�w.) przeciwko temu, |
e pB
atki zostan
zjedzone.) Czasownik modalny Mike can eat cornflakes. Cornflakes can be eaten. (Mike mo|
e zje[

pB
atki.) (PB
atki mog
by
zjedzone.) Czasownik modalny w Mike should have eaten Cornflakes should have aspekcie Perfect cornflakes. (Mike powinien been eaten. (PB
atki byB
zje[

pB
atki.) powinny byB
y zosta
zjedzone.) *czasy Present i Past Continuous to jedyne czasy ci
gB
e tworz
ce stron
biern
. Pogrubion
czcionk
wyr�|
niB
am orzeczenia we wszystkich zdaniach, wyja[
niB
am te|
pobie|
nie znaczenie zdaD
w ka|
dym czasie i konstrukcji, co pomo|
e Ci od[
wie|
y
nieco wiadomo[
ci o tych strukturach. Prze[
ledz
przykB
ady uwa|
nie i zwr�
uwag
na nast
puj
c
prawidB
owo[

: zamieniaj
c zdania ze strony czynnej na biern
, musisz w orzeczeniu najpierw poda
czasownik  be w takim czasie lub konstrukcji czasownikowej, w jakiej wyst
puje czasownik w zdaniu w stronie czynnej. Nast
pnie do tego  doklejasz trzeci
Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 18 Anna Kowalczewska form
czasownika. Je[
li b
dziesz potrafiB
utworzy
form
czasownika  be w ka|
dej konstrukcji, b
dziesz tym samym umiaB
utworzy
stron
biern
. My[
l
, |
e tabela b
dzie Ci w tym pomocna, a z czasem utrwalisz j
sobie w pami
ci, tak |
e nie b
dziesz ju|
musiaB
do niej zagl
da
. Wystarczy przypomnie
sobie mechanizm, a wszystko oka|
e si
proste. Tabela ukazaB
a chyba wszelkie mo|
liwe wariacje na temat jedzenia pB
atk�w kukurydzianych przez Mike'a, a teraz poka|

Ci bardziej r�|
norodne przykB
ady zdaD
w stronie czynnej i to, jak zamieniaj
si
one na stron
biern
. W nawiasach b
d
podawa
tB
umaczenie na j
zyk polski, a wszystkie zdania om�wi
. We clean our windows once a month. (Myjemy okna raz w miesi
cu.)  str. czynna Our windows are cleaned once a month. (Nasze okna s
myte raz w miesi
cu.)  str. bierna Jest to zdanie w czasie teraz
niejszym Present Simple. W tym czasie orzeczeniem w stronie czynnej jest podstawowa forma czasownika (w trzeciej osobie liczby pojedynczej dodajemy do niej koD
c�wk
-s, ale tu mamy do czynienia z pierwsz
osob
liczby mnogiej). Podmiot to  we , a  our windows to obiekt czynno[
ci. W zdaniu zamienionym na stron
biern
obiekt przechodzi na pocz
tek, a po nim umieszczamy czasownik  be w takim czasie, jak orzeczenie w stronie czynnej. W Present Simple mamy trzy warianty tego czasownika:  am ,  is ,  are  do trzeciej osoby liczby mnogiej, w kt�rej jest rzeczownik  our windows , musimy dobra
form
 are . Do tego dodajemy trzeci
form
czasownika  clean  jest ona tworzona regularnie, poprzez koD
c�wk
-ed przy formie Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 19 Anna Kowalczewska podstawowej, i tak uzyskujemy past participle  cleaned . Wykonawc
czynno[
ci w tym zdaniu pomijamy  robimy to prawie zawsze, gdy wyst
puje on w postaci zaimka osobowego (w tym przypadku   we ). Mam nadziej
, |
e po tej analizie caB
y proces zamiany staje si
powoli dla Ciebie jasny. Popatrz na kolejne przykB
ady. My parents are preparing sandwiches. (Moi rodzice przygotowuj
kanapki)  str. czynna Sandwiches are being prepared by my parents. (Kanapki s
przygotowywane przez moich rodzic�w.)  str. bierna To zdanie w czasie Present Continuous  teraz
niejszym ci
gB
ym. W stronie czynnej tworzymy go z odpowiedniej dla osoby podmiotu formy czasownika  be ( am ,  is ,  are ) i podstawowej formy czasownika z koD
c�wk
-ing. W stronie biernej obiekt czynno[
ci   sandwiches  przeniesiony jest na pocz
tek zdania, orzeczenie to forma czasownika  be w czasie Present Continuous, odpowiednia dla formy  sandwiches  czyli  are being . Do tego dochodzi trzecia forma czasownika  prepare , tworzona regularnie, czyli  prepared . Jako |
e wykonawca czynno[
ci to konkretne osoby, istotne dla kontekstu, wprowadzamy go na koD
cu przez przyimek  by . Wa|
n
rzecz
w czasie Present Continuous jest to, by[
nie pomin
B
elementu  being w orzeczeniu. Gdyby tak si
staB
o, zdanie natychmiast zyskaB
oby inne znaczenie (zrobiB
by si
z tego czas Present Simple, a nie o niego tu przecie|
chodzi) i nie byB
aby to prawidB
owa zamiana zdania wyj[
ciowego ze strony czynnej na biern
. She took her children to the zoo. (Ona zabraB
a swoje dzieci do zoo.)  str. czynna Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 20 Anna Kowalczewska Her children were taken to the zoo. (Jej dzieci zostaB
y zabrane do zoo.)  str. bierna Tym razem mamy zdanie w czasie Past Simple. W stronie czynnej orzeczeniem w takim czasie jest II forma czasownika. W stronie biernej obiekt   her children  rozpoczyna zdanie, po nim nast
puje orzeczenie  odpowiednia dla osoby podmiotu forma czasownika  be w czasie Past Simple ( was ,  were )   were , a potem III forma czasownika  take , tym razem nieregularna   taken . Wykonawca czynno[
ci przedstawiony jest w postaci zaimka osobowego, czyli nie podajemy go na koD
cu zdania. Na samym koD
cu w obu zdaniach wyst
puje okolicznik miejsca  to the zoo . At 2 pm the mechanic was repairing the car. (O 14.00 mechanik naprawiaB
samoch�d.)  str. czynna At 2 pm the car was being repaired. (O 14.00 samoch�d byB
naprawiany.)  str. bierna To przykB
ad w czasie Past Continuous  przeszB
ym ci
gB
ym. Orzeczenie w stronie czynnej to forma przeszB
a czasownika  be ( was ,  were ), odpowiednia dla osoby podmiotu, oraz podstawowa forma czasownika, opisuj
cego czynno[

, z koD
c�wk
-ing. W stronie biernej, po rozpoczynaj
cym zdanie okre[
leniu czasu (to wB
a[
nie jeden z wyj
tk�w od reguB
y, |
e na pocz
tku zdania zawsze wyst
puje podmiot; tak jest najcz
[
ciej, ale okolicznik czasu, jak tutaj, mo|
na umie[
ci
wB
a[
nie w tej pozycji, jak r�wnie|
na koD
cu), umieszczony jest jako podmiot gramatyczny obiekt czynno[
ci  the car , nast
pnie orzeczenie  forma czasownika  be w czasie Past Continuous odpowiednia dla osoby podmiotu:  was being , i trzecia forma czasownika  repair , tworzona regularnie  Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 21 Anna Kowalczewska  repaired . Wykonawca czynno[
ci,  the mechanic , jest na tyle oczywisty  bo przecie|
zazwyczaj to jaki[
mechanik naprawia samoch�d  |
e jest on ju|
tu pomini
ty. They have publised the list. (Opublikowali list
.)  str. czynna The list has been publised. (Lista zostaB
a opublikowana.)  str. bierna Jest to zdanie w czasie Present Perfect. Orzeczenie w stronie czynnej to  have (w 3 os. l. poj.  has) i III forma czasownika. W stronie biernej obiekt czynno[
ci,  the list , przechodzi na pocz
tek, orzeczenie to najpierw forma czasownika  be dla czasu Present Perfect, zgodna z osob
podmiotu gramatycznego, kt�ry jest tu w trzeciej osobie liczby pojedynczej, a wi
c  has been , i III forma czasownika. Wykonawcy czynno[
ci nie podajemy, gdy|
nie jest on konkretn
osob
. Before the Gulf War they had used those guns in Vietnam. (Przed wojn
w Zatoce Perskiej u|
ywali tamtych pistolet�w w Wietnamie.)  str. czynna Before the Gulf War those guns had been used in Vietnam. (Przed wojn
w Zatoce Perskiej tamte pistolety byB
y u|
ywane w Wietnamie.)  str. bierna To przykB
ad w czasie Past Perfect. Orzeczenie tego czasu ma ju|
tylko jedn
posta
, niezale|
nie od osoby podmiotu. Jest to w stronie czynnej operator  had oraz III forma czasownika. Zar�wno w stronie czynnej, jak i biernej zdanie rozpoczyna okolicznik czasu  before the Gulf War . W stronie biernej po tym|
e okoliczniku mamy Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 22 Anna Kowalczewska obiekt czynno[
ci   those guns . Orzeczenie to po pierwsze forma czasownika  be w czasie Past Perfect   had been , a po drugie, jak zwykle, III forma czasownika   used . Wykonawca znowu jest pomini
ty, gdy|
jest maB
o konkretnym zaimkiem osobowym. Stella will bake the birthday cake. (Stella upiecze tort urodzinowy.)  str. czynna The birthday cake will be baked by Stella. (Tort urodzinowy b
dzie upieczony przez Stell
.)  str. bierna Tym razem to czas Future Simple. Orzeczenie tego czasu w stronie czynnej to dla wszystkich os�b  will oraz podstawowa forma czasownika. W stronie biernej po obiekcie czynno[
ci   the birthday cake wyst
puje orzeczenie zB
o|
one z formy czasownika  be w czasie przyszB
ym   will be oraz III formy czasownika  bake utworzonej regularnie   baked . Wykonawca jest tym razem istotny, umieszczamy wi
c go na koD
cu, wprowadzaj
c przez przyimek  by . I will have finised the preparations by next Saturday. (UkoD
cz
przygotowania do przyszB
ej soboty.)  str. czynna The preparations will have been finised by next Saturday. (Przygotowania zostan
ukoD
czone do przyszB
ej soboty.)  str. bierna To zdanie w czasie Future Perfect. Jego orzeczenie w stronie czynnej skB
ada si
a|
z trzech cz
[
ci, takich samych dla wszystkich os�b:  will ,  have oraz III formy czasownika. Zwr�
uwag
na pojawienie si
przyimka  by ju|
w stronie czynnej. W tym czasie stosowany jest on bardzo cz
sto do wprowadzenia okre[
lenia czasu, do kt�rego Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 23 Anna Kowalczewska w przyszB
o[
ci zostanie ukoD
czona czynno[

podana w orzeczeniu. Nie nale|
y go tu myli
z  by oznaczaj
cym  przez , wprowadzaj
cym wykonawc
czynno[
ci w stronie biernej. Tak si
po prostu skB
ada, |
e tak samo wygl
daj
cy wyraz ma dwie r�|
ne role. W stronie biernej po podmiocie gramatycznym  obiekcie czynno[
ci  the preparations  wyst
puje czasownik  be w czasie Future Perfect, a wi
c  will have been , po kt�rym dodajemy III form
czasownika   finished . Zauwa|
, |
e to orzeczenie ma a|
cztery elementy, a nie jest to jeszcze najbardziej rozbudowana mo|
liwo[

. Wykonawca czynno[
ci, poniewa|
jest podany jako zaimek osobowy  I , jest pomini
ty. Przyimek  by , jak ju|
zaznaczyB
am wy|
ej, wprowadza tutaj okre[
lenie czasu i nie ma nic wsp�lnego z sam
stron
biern
. Tak oto podaB
am przykB
ady na zamian
zdaD
ze strony czynnej na biern
we wszystkich czasach, w kt�rych jest to mo|
liwe. Przypominam, |
e je[
li chodzi o czasy w aspekcie continuous (ci
gB
e), tworzenie strony biernej jest mo|
liwe jedynie w czasach Present Continuous i Past Continuous. W pozostaB
ych czasach ci
gB
ych strony biernej nie stosuje si
. ZostaB
o jeszcze kilka konstrukcji czasownikowych, kt�re nie s
typowymi czasami gramatycznymi, a w kt�rych mo|
liwe jest stosowanie strony biernej. Pierwsza z nich to w zasadzie b
d
ca form
czasu teraz
niejszego konstrukcja  be going to . Janet is going to serve snacks. (Janet ma zamiar poda
przek
ski.)  str. czynna Snacks are going to be served by Janet. (Przek
ski b
d
podane przez Janet.)  str. bierna Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 24 Anna Kowalczewska Orzeczeniem w stronie czynnej jest tu dopasowana do osoby podmiotu forma czasownika  be ( am ,  is ,  are ),  going to i podstawowa forma czasownika. W stronie biernej po obiekcie czynno[
ci   snacks  wyst
pi odpowiednia dla osoby podmiotu  3 os. l. mn.  forma  be , w tym przypadku  are , potem  going to i podstawowa forma  be , a zatem wB
a[
nie bezokolicznik  be , i na koD
cu orzeczenia, jak zawsze, trzecia forma czasownika  serve  regularnie utworzone  served . Zdanie koD
czymy wprowadzeniem przez  by wykonawcy czynno[
ci   Janet . They must sell their car. (Oni musz
sprzeda
sw�j samoch�d.)  str. czynna Their car must be sold. (Ich samoch�d musi zosta
sprzedany.)  str. bierna Jest to zdanie z czasownikiem modalnym w konstrukcji odnosz
cej si
do teraz
niejszo[
ci lub przyszB
o[
ci. Orzeczenie w stronie czynnej skB
ada si
z czasownika modalnego (w tym przypadku  must ) oraz podstawowej formy czasownika. W stronie biernej obiekt wychodzi na pocz
tek, po nim nast
puje czasownik modalny z podstawow
form
czasownika  be , czyli  must be , oraz na koD
cu  trzecia forma czasownika  sell  nieregularne  sold . Wykonawca czynno[
ci jest pomini
ty. The secretary might have printed the document. (Mo|
liwe, |
e sekretarka wydrukowaB
a dokument.)  str. czynna The document might have been printed by the secretary. (Mo|
liwe, |
e dokument zostaB
wydrukowany przez sekretark
.)  str. bierna Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 25 Anna Kowalczewska Tym razem mamy zdanie z konstrukcj
modaln
dotycz
c
przeszB
o[
ci. Orzeczenie w stronie czynnej to czasownik modalny, w tym przypadku  might , oraz  have i trzecia forma czasownika. W stronie biernej po obiekcie czynno[
ci wyst
puje czasownik modalny,  have , trzecia forma czasownika  be   been  oraz trzecia forma czasownika oznaczaj
cego czynno[

. Wykonawca jest wprowadzony przez przyimek  by . People tend to pay bills once a month. (Ludzie s
skB
onni pB
aci
rachunki raz w miesi
cu.)  str. czynna Bills tend to be paid once a month. (Rachunki typowo s
pB
acone raz w miesi
cu.  trudno o dosB
owne tB
umaczenie)  str. bierna To zdanie w czasie Present Simple z czasownikiem  tend , kt�ry wymaga po sobie konstrukcji bezokolicznikowej   to + I forma czasownika. W stronie czynnej orzeczeniem jest wi
c  tend to pay , a w stronie biernej, po obiekcie  bills wysuni
tym na pozycj
podmiotu, nast
puje forma czasownika  be wymagana przez  tend  czyli  to be , a potem trzecia forma czasownika  pay  nieregularne  paid . Gdy podmiotem-wykonawc
czynno[
ci w stronie czynnej jest rzeczownik  people , zwykle pomijamy go w stronie biernej. They appear to have used these tools inappropriately. (Wydaje si
, |
e oni u|
ywali tych narz
dzi niewB
a[
ciwie.)  str. czynna These tools appear to have been used inappropriately. (Wydaje si
, |
e te narz
dzia byB
y u|
ywane niewB
a[
ciwie.)  str. bierna Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 26 Anna Kowalczewska A to zdanie w czasie Present Simple z czasownikiem  appear , wymagaj
cym po sobie konstrukcji bezokolicznika wyra|
aj
cego teraz
niejszo[

i przyszB
o[

lub przeszB
o[

. Akurat w naszym przykB
adzie wyst
puje ten ostatni  chcemy powiedzie
, i|
teraz wydaje si
, |
e co[
staB
o si
w przeszB
o[
ci. W stronie czynnej po wykonawcy mamy orzeczenie zB
o|
one z  appear oraz tzw. bezokolicznika czasu przeszB
ego (ang. perfect infinitive)  to have + III forma czasownika . W stronie biernej obiekt czynno[
ci,  these tools , przechodzi na pozycj
podmiotu gramatycznego, po nim mamy orzeczenie w postaci  appear i wymaganej po nim formy czasownika  be : bezokolicznika wyra|
aj
cego przeszB
o[

  to have been , oraz III formy czasownika  use   used . Wykonawc
czynno[
ci zn�w pomijamy. Grandma keeps overfeeding the cat. (Babcia ci
gle przekarmia kota.)  str. czynna The cat keeps being overfed by Grandma. (Kot ci
gle jest przekarmiany przez babci
.)  str. bierna To przykB
ad w czasie Present Simple, z czasownikiem  keep , oznaczaj
cym w tym przypadku  ci
gle co[
robi
 , wymagaj
cym po sobie drugiego czasownika w formie podstawowej z koD
c�wk
-ing. Orzeczenie w stronie czynnej to  keep z koD
c�wk
-s, wymagan
w trzeciej osobie liczby pojedynczej w czasie Present Simple, a po nim czasownik  overfeed z koD
c�wk
-ing. W stronie biernej obiekt czynno[
ci,  the cat , przechodzi na pocz
tek, po nim wyst
puje orzeczenie  r�wnie|
 keeps , zgodne z osob
obecnego podmiotu gramatycznego, po kt�rym mamy czasownik  be z koD
c�wk
-ing   being oraz III form
czasownika  overfeed  nieregularne Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 27 Anna Kowalczewska  overfed . Na koD
cu, poprzez przyimek  by , wprowadzamy wykonawc
czynno[
ci   Grandma . PrzedstawiB
am powy|
ej mechanizm zamiany ze strony czynnej na biern
wszystkich konstrukcji, kt�re podaB
am wcze[
niej w tabelce. Mam nadziej
, |
e szczeg�B
owe om�wienie ka|
dego z przykB
ad�w pomogB
o Ci zrozumie
ten proces i b
dziesz umiaB
samodzielnie dokonywa
takich zamian, co wkr�tce prze
wiczysz. ChciaB
abym teraz powiedzie
Ci o przypadkach, w kt�rych orzeczenie w zdaniu w stronie czynnej stanowi tzw. phrasal verb   czasownik zB
o|
ony (z wB
a[
ciwego czasownika i przyimka, jednego lub wi
cej). W takiej sytuacji obiekt czynno[
ci w zdaniu w stronie czynnej jest poprzedzony przyimkiem lub kilkoma, a po przej[
ciu na stron
biern
ten przyimek lub przyimki pozostan
tam, gdzie byB
y pierwotnie obecne, a wi
c po orzeczeniu. Czyli po zwyczajowo koD
cz
cej orzeczenie w stronie biernej trzeciej formie czasownika znajdzie si
jeszcze przyimek  np. up, for, down, at itd. Sp�jrz na kilka przykB
ad�w. Somebody knocked over the vase. (Kto[
przewr�ciB
wazon.)  str. czynna The vase was knocked over. (Wazon zostaB
przewr�cony.)  str. bierna Wyr�|
niony pogrubionym drukiem przyimek  over w stronie czynnej poprzedzaB
obiekt czynno[
ci, a w stronie biernej pozostaB
w pozycji po orzeczeniu. They have sent for the priest. (PosB
ali po ksi
dza.)  str. czynna Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 28 Anna Kowalczewska The priest has been sent for.  str. bierna  For poprzedzaj
ce obiekt w stronie czynnej w stronie biernej znajduje si
po orzeczeniu. Other children laugh at Jimmy. (Inne dzieci [
miej
si
z Jimmiego.)  str. czynna Jimmy is laughed at by other children. (Jimmy jest wy[
miewany przez inne dzieci.)  str. bierna Po orzeczeniu w stronie biernej widnieje przyimek  at , w stronie czynnej poprzedzaj
cy obiekt. Na koD
cu zdania w stronie biernej wprowadzony jest w typowy spos�b wykonawca czynno[
ci  przez przyimek  by . The authorities should do away with the homeless in our streets. (WB
adze powinny pozby
si
bezdomnych z naszych ulic.)  str. czynna The homeless in our streets should be done away with. (Nale|
y pozby
si
bezdomnych z naszych ulic.)  str. bierna Nale|
y wspomnie
jeszcze o zamianie na stron
biern
zdaD
innych ni|
oznajmuj
ce  a wi
c przecz
cych i pytaj
cych. Taka operacja przebiega
b
dzie na tej samej zasadzie, co zamiana zdaD
oznajmuj
cych  podobnie jak w nich b
dziemy na pierwsze miejsce, przed orzeczenie, przenosi
obiekt czynno[
ci, a jej wykonawc
, je[
li b
dzie to konieczne, b
dziemy podawa
po nim. Trzeba b
dzie jednak skupi
si
szczeg�lnie na budowie i specyfice orzeczenia, dokB
adnie identyfikuj
c jego operator, czyli sB
owo posiB
kowe, Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 29 Anna Kowalczewska przyjmuj
ce po sobie element przecz
cy  not , a w pytaniu przemieszczaj
ce si
przed podmiot (z wyj
tkiem pytaD
o podmiot, na co przykB
ady r�wnie|
poka|

). Strona bierna na czynn
Nie wspomniaB
am dot
d o procesie odwrotnym do dotychczas omawianego  zamianie zdaD
ze strony biernej na czynn
. Takie zadanie mo|
esz r�wnie|
napotka
na jakiego[
rodzaju egzaminie. Jak wtedy post
powa
? DokB
adnie odwrotnie ni|
dot
d. Je[
li zauwa|
ysz orzeczenie zbudowane z kilku element�w, z kt�rych pierwszy jest form
czasownika  be , a ostatni trzeci
form
czasownika, na podstawie wspomnianej pierwszej cz
[
ci zidentyfikujesz czas lub konstrukcj
czasownikow
w danym zdaniu. Nast
pnie przeniesiesz wykonawc
czynno[
ci z koD
ca zdania na pocz
tek lub, gdy wykonawcy nie ma, podasz go np. jako  they ,  I czy inny zaimek (skoro w stronie biernej wykonawcy nie byB
o, znaczy to, |
e byB
on nieistotny lub oczywisty i mo|
na go wyrazi
zaimkiem osobowym czy logicznie narzucaj
cym si
z kontekstu rzeczownikiem  na og�B
jednak powinien by
on podany). Potem umie[
cisz orzeczenie w stronie czynnej  czasownik, kt�ry byB
w swojej trzeciej formie ostatnim elementem orzeczenia w stronie biernej, zastosujesz w takim czasie lub konstrukcji, w jakiej byB
w orzeczeniu w stronie biernej czasownik  be , a po nim umie[
cisz obiekt czynno[
ci, przeniesiony z pierwszego miejsca w zdaniu w stronie biernej. Tak powinna powsta
wersja w stronie czynnej. Mo|
esz pom�c sobie przedstawion
wcze[
niej tabel
zamiany, ale musisz patrze
 odwrotnie  najpierw identyfikuj
c form
z koD
- cowej cz
[
ci tabeli  w stronie biernej, by doj[

do strony czynnej, kt�ra jest przedstawiona w kolumnie wcze[
niejszej. Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 30 Anna Kowalczewska Przer�bmy razem kilka przykB
ad�w. A lot of milk is drunk in Finland. (W Finlandii pije si
du|
o mleka.)  str. bierna They drink a lot of milk in Finland. (Pij
du|
o mleka w Finlandii.)  str. czynna W zdaniu w stronie biernej nie byB
podany wykonawca czynno[
ci  zamieniaj
c zdanie na stron
czynn
, umie[
cili[
my go wi
c w postaci zaimka  they . Pami
tasz, |
e pierwszym rzeczownikiem/zaimkiem w zdaniu w stronie czynnej musi by
podmiot-wykonawca czynno[
ci, prawda? Nast
pnie trzeba poda
orzeczenie. Czasownik  be w zdaniu w stronie biernej byB
w postaci  is , b
d
cej form
czasu Present Simple, w takim wi
c czasie musimy umie[
ci
czasownik, kt�rego trzecia forma koD
czyB
a orzeczenie w stronie biernej. B
dzie to  drink . Po orzeczeniu idzie obiekt czynno[
ci, b
d
cy w stronie biernej na pocz
tku zdania   a lot of milk . Na koD
cu podajemy, tak samo jak w zdaniu w stronie biernej, okolicznik miejsca   in Finland . The bridge was being built by this company for two weeks. (Most byB
budowany przez t
firm
przez dwa tygodnie.)  str. bierna This company was building the bridge for two weeks. (Ta firma budowaB
a most przez dwa tygodnie.)  str. czynna Jest to zdanie w czasie Past Continuous. Wykonawca czynno[
ci, tym razem widoczny w zdaniu w stronie biernej   this company , przechodzi na pocz
tek. Po nim umieszczamy czasownik, kt�rego trzecia forma koD
czyB
a orzeczenie w stronie biernej, w czasie, Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 31 Anna Kowalczewska w jakim wyst
piB
czasownik  be  st
d mamy  was building . Po nim podajemy obiekt czynno[
ci, znajduj
cy si
w zdaniu w stronie biernej na pocz
tku   the bridge . KoD
czymy okolicznikiem  for two weeks . This colour is going to be changed. (Ten kolor b
dzie zmieniony. )  str. bierna They are going to change this colour. (Oni zamierzaj
zmieni
ten kolor.)  str. czynna C�|
za dB
ugie orzeczenie  a|
pi

cz
[
ci w stronie biernej! Jest to forma  be going to . W zdaniu w stronie biernej nie wida
wykonawcy czynno[
ci  umie[

my go na pocz
tku jako  they . Teraz musimy zaj

si
orzeczeniem. Jak widzisz, jest ono do[

rozbudowane. Jak si
nie pomyli
? Sk
d wiedzie
, w jakiej dokB
adnie formie umie[
ci
czasownik w stronie czynnej? Odrzu
po prostu ostatni element orzeczenia w stronie biernej  trzeci
form
czasownika  a caB
a reszta jest tym, co musisz uwzgl
dni
, zamiast jednak koD
cowego  be stosuj
c  change . Czyli, jako |
e w tej konstrukcji czasownikowej orzeczenie to am/is/are + going to + I forma czasownika, stosujesz  are going to change . Na koD
cu znajduje si
obiekt czynno[
ci, po przej[
ciu z pocz
tkowej pozycji w zdaniu w stronie biernej. Licz
, |
e po analizie tych kilku przykB
ad�w potrafisz ju|
zamienia
zdania ze strony biernej na czynn
. Upewnisz si
co do tego, przerabiaj
c odpowiednie 
wiczenie, kt�re znajdziesz na koD
cu tego rozdziaB
u. Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 32 Anna Kowalczewska 
wiczenia I Zdania, dla kt�rych to mo|
liwe, zamieD
na stron
biern
. 1. I have a bath every evening. 2. This boy broke the window last Sunday. 3. He comes from Italy. 4. Joan will have ironed all the shirts by the evening. 5. Bill Gates founded Microsoft. 6. The Smiths don't own this red car. 7. We must send for the doctor. 8. They will fly to Rome by plane. 9. My aunt has just made a new sweater. 10.They were making fun of her. 11. John didn't write this letter. 12.They will deliver the equipment in a few hours. 13.You mustn't reveal the truth. 14.The students should hand in the compositions next Tuesday. 15.My uncle has cut down this old apple tree. II W puste miejsca wpisz przyimek  by lub  with , w zale|
no[
ci od tego, czy wyst
puj
cy po luce element jest wykonawc
czynno[
ci, czy te|
narz
dziem, skB
adnikiem lub materiaB
em, przy pomocy kt�rego co[
jest robione. 1. This letter is written ..... a pencil. 2. The party was prepared ..... my parents. 3. Mayonnaise is made ..... eggs, oil, mustard and salt. 4. He was killed ..... a sharp knife. Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 33 Anna Kowalczewska 5. I was informed about it ..... my sister. 6. She has been stung ..... a wasp. Odpowiedzi I 1. Tego zdania nie mo|
na zamieni
na stron
biern
 czasownik  have , mimo |
e przechodni, nie dopuszcza takiej mo|
liwo[
ci. 2. The window was broken by this boy last Sunday. (Okno zostaB
o zbite przez tego chB
opca w zeszB

niedziel
.) 3. Tego zdania nie mo|
na zamieni
na stron
biern
 czasownik  come jest nieprzechodni. 4. All the shirts will have been ironed by Joan by the evening. (Wszystkie koszule zostan
wyprasowane przez Joan do wieczora.) Zwr�
uwag
na dwukrotne wyst
powanie w tym zdaniu przyimka  by . W pierwszym przypadku wprowadza on wykonawc
czynno[
ci, co jest typowe dla strony biernej, a w drugim wyst
puje po nim okre[
lenie czasu, do kt�rego czynno[

podana w zdaniu si
zakoD
czy. Jest to charakterystyczne dla czasu Future Perfect. 5. Microsoft was founded by Bill Gates. (Microsoft zostaB
zaB
o|
ony przez Billa Gatesa.) 6. This red car isn't owned by the Smiths. (Ten czerwony samoch�d nie jest posiadany przez paD
stwa Smith.) Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 34 Anna Kowalczewska 7. The doctor must be sent for. (Trzeba posB
a
po lekarza.) Po orzeczeniu widnieje przyimek  for , kt�ry w zdaniu w stronie czynnej poprzedzaB
obiekt czynno[
ci. 8. Tego zdania nie mo|
na zamieni
na stron
biern
  fly w tym kontek[
cie jest czasownikiem nieprzechodnim. 9. A new sweater has just been made by my aunt. (Nowy sweter wB
a[
nie zostaB
zrobiony przez moj
ciotk
.) 10.She was being made fun of. (Robiono sobie z niej |
arty.) Po orzeczeniu widnieje przyimek  of , kt�ry poprzedzaB
obiekt czynno[
ci w zdaniu w stronie czynnej. 11. This letter wasn't written by John. (Ten list nie byB
napisany przez Johna.) 12.The equipment will be delivered in a few hours. (Sprz
t zostanie dostarczony za kilka godzin.) 13.The truth mustn't be revealed. (Prawda nie mo|
e zosta
ujawniona.) 14.The compositions should be handed in next Tuesday. (Wypracowania powinny zosta
oddane w przyszB
y wtorek.) 15.This old apple tree has been cut down by my uncle. (M�j wuj [
ci
B
t
star
jabB
oD
.) Przyimek  down widnieje po orzeczeniu. W zdaniu w stronie czynnej poprzedzaB
on obiekt czynno[
ci. II 1. with (Ten list jest napisany oB
�wkiem.  narz
dzie) 2. by (Ta impreza byB
a przygotowana przez moich rodzic�w.  wykonawca) Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 35 Anna Kowalczewska 3. with (Majonez jest robiony z jajek, oleju, musztardy i soli.  skB
adniki) 4. with (ZostaB
zabity ostrym no|
em.  narz
dzie) 5. by (ZostaB
am o tym poinformowana przez moj
siostr
.  wykonawca) 6. by (ZostaB
a u|

dlona przez os
.   wykonawca , sprawca) Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska STRONA BIERNA JEST PROSTA!  fragment  kliknij po wi
cej �% str. 36 Anna Kowalczewska Jak skorzysta
z wiedzy zawartej w peB
nej Jak skorzysta
z wiedzy zawartej w peB
nej wersji ebooka? wersji ebooka? Wi
cej praktycznych informacji na temat strony biernej w j
zyku angielskim znajdziesz w peB
nej wersji ebooka. Zapoznaj si
z opisem na stronie: http://strona-bierna.zlotemysli.pl Jak BEZ PROBLEMU opanowa
stron
biern
w j
zyku angielskim? Copyright by Wydawnictwo ZB
ote My[
li & Anna Kowalczewska POLECAMY TAK{
E PORADNIKI: POLECAMY TAK{
E PORADNIKI: Mowa zale|
na jest prosta!  Anna Kowalczewska Jak przekazywa
poprawnie sens czyich[
sB
�w, nie zawsze ich u|
ywaj
c, stosuj
c poprawnie nast
pstwo czas�w? Tw�j stres opadnie, problemy zmalej
, a na swoje pytania dotycz
ce gramatyki uzyskasz jasne odpowiedzi wB
a[
nie w tej ksi
|
ce. Opr�cz wykB
adu teoretycznego zyskasz wiedz
praktyczn
, najpierw obserwuj
c przykB
ady zastosowaD
wszelkich aspekt�w mowy zale|
nej, a potem - wykonuj
c szereg 
wiczeD
. Poprawno[

swoich odpowiedzi b
dziesz m�gB
sprawdzi
w kluczu. Wi
cej o tym poradniku preczytasz na stronie: http://mowa-zalezna.zlotemysli.pl "To [
wietna ksi
|
ka dla ucz
cych si
j
zyka ang. Naprawde przydaje si
podczas konwersacji. Takiej ksi
|
ki na rynku jeszcze nie byB
o!" - Adrian Piontek, Angielskie formuB
y konwersacyjne  PaweB
Wimmer W jaki spos�b 1000 formuB
konwersacyjnych pozwoli Ci opanowa
j
zyk angielski i sprawn
komunikacj
? Pami
taj, |
e wystarczy zaledwie 15-20 minut dziennie, aby po paru miesi
cach bB
ysn

przed nauczycielami i znajomymi du|
o lepsz
znajomo[
ci
angielskiego, a u Anglosas�w zacz

wzbudza
uznanie, zamiast politowania. Wi
cej o tym poradniku preczytasz na stronie: http://angielski-konwersacje.zlotemysli.pl "WspaniaB
a ksi
|
ka zawieraj
ca zwroty, kt�rych trudno byB
oby znalez

w sB
owniku. Bardzo przydaje si
w nauce moich uczni�w do matury." El|
bieta Kasprzyszak tB
umacz angielskiego, udziela korepetycji Zobacz peB
en katalog naszych praktycznych poradnik�w na stronie www.zlotemysli.pl