5
istotą ZZO jest niedobór surfaktantu (mieszanina fosfolipidów (90 %) - najważniejszy to DPPC oraz białek (10 %)) —* brak stabilności dystalnych elementów drzewa oskrzelow ego i zapadanie się pęcherzyków podczas wydechu —* niedotlenienie —*■ martwica —► wypełnienie światła pęcherzyków błonami Malinowymi, utworzonymi przez zMszczone nabłonki, bogatobiałkowy wy sięk i kk. żerne S ponadto kilkukrotme cieńsza bariera krew - pow ietrze w płucach wcześmaka S | perfuzja i medojrzale kapilaiy —*• \ wymiana gazowa rozpozname
S zab, 1. oddechu i trudności w kontynuowamu samoistnej czynności oddechowej, znaczny wysiłek oddechowy, tachypnoe. wciąganie m/żebizy, dołków nadobojczykowych. mostka, stękanie wydechowe, sinica obw. —*■ uogólmona. t HR S trzeszczema na szczycie wdechu
S RTG k. p.: niedodma. bronchograin powietrzny; znaczne nasileme —* tzw. mleczne płuca: całkowita obustronna niedodma bez w idocznych naczyń oraz zarysu śródpiersia i przepony ^ lab.: i p02, t pC02. kwasica oddechowa ± metaboliczna
leczenie - RKO, stabilizacja funkcji życiowych: tlenoterapia ± sztuczna wentylacja, surfaktant (prof. / leczmczo). momtorowame utlenowania i wentylacji; PEEP —> utrzymanie pęcherzyków w rozwarciu podczas wydechu i zapewnienie noworodkowi sprawnej wymiany gazow ej utrudnienia leczenia «— + PDA. zap. pluć. IVH. NEC
MAS
smółka (meconium) - jałowa, zielono-brązowa. lepka substancja zalegająca w jelitach płodu; mieszamna polkmętego p. o., żółci, zMszczonych kk.. soli i śluzu: fizjologiczme wydalana w 1. d po ur. ok. 8 - 15 % obecna smółka w p. o.: z tego u ok. 5 % występują oo. MAS 14 - 14 %
występuje z reguły u noworodków donoszonych lub przenoszonych, z medotlemeniein wewnątrzmacicznym i j, APGAR: pow odem w ew nątrzmacicznego oddarna smółki przez płód jest przebycie niedotlemema (—►(+)—> n. X —• j peiystaltyka. | zwieracz); samodzielne oddychanie —» rozproszeme drobin smółki w najbardziej obwodowych elementach drzewa oskrzelowego - zależnie od wielkości: duże drobiny —* czopowanie oskrzeli —» niedodma płatowa lub segmentowa / małe cząstki —► małe zmiany medodmowe. f śluz, chemiczne zap. płuc —> ~ wtórne zak. bakteryjne: smółka -+(-)—> surfaktant oo. i rozpoznanie:
S żółtawe zabarw ienie skóry, pępowiny i paznokci
S niewydolność oddecliowa (tachypnoe, wciąganie m/żebrzy i przepony, falowanie skrzydełek nosa. simca)
S liczne furczenia, tzężema i trzeszczenia S f AP wymiar k. p.
^ lab.: gł. i p02; | pC02, kwasica oddechowa
S RTG: tzw. obraz burzy śnieżnej - naprzemienne rozsiane ogniska niedodmy i rozedmy pAv: rozedma śródmiąższowa, odma oplucnowa / osierdziowa
prof: p/dz. medotlenieniu - nadzór $ i momtorowanie stanu płodu: bezpośredmo po urodzeniu główki należy' odśluzować jamę nosowo - gardłow ą i oba przewody nosow e: gęsty zielony p. o. + brak oddechu —* laryngoskopia bezpośrednia - odessame smółki z krtam i tchawicy —* intubacja —► wentylacja 100 % 02: przekazame na OIT: wziewny NO (iNO) —» \ NP; intensywna fizykoterapia i odśluzowywanie DDO: i. v antybiotykoterapia o szerokim spektrum: egzogenny siufaktant
zap. płuc
z reguły u noworodków' przebiega b. dramatyczme: częściej przy j. m. ur. drogi
S wewnątrzmaciczna - większość zak. przezlożyskowych ma etiologię wir., część - M. pneiunomae. TORCH (USG: zwapniema W)
S okołoporodowe <— zap. owodrn i doczesnej. PP. PROM. kolonizacja dróg rodnych GBS: tu gl. bakteryjne
S poporodowe <— zatłoczone oddz.. b. intensywne metody diagnostyczne i leczmcze. mepelna aseptyka zabiegów, kontakt z rękanu personelu i odwiedzającymi oo.:
S tachypnoe. oddech nieregularny. ~ bezdechy, | wysiłek oddechowy, t HR. zab. ukrwienia obw.;
~ simca: ~ | temp.
S l tonus. letarg, mała aktywność na bodźce, zab. tolerancji pokarmu, żółtaczka