Drzewo życia
8

Mit o stworzeniu świata

Istotą rzeczywistości jest sens. Co nie ma sensu, nie jest dla nas rzeczywiste. Każdy fragment rzeczywistości żyje dzięki temu, że ma udział w jakimś sensie uniwersalnym.¹

Słowa te wyszły spod pióra wybitnego polskiego pisarza Bruno Schulza. Przywoływanie ich w pierwszych zdaniach niniejszej książki wydać się może co najmniej nieporozumieniem, ale Schulz — szukając podobieństw między funkcjami poezji i mitu — dostrzegł sedno tego, co dziś zwie się problemem myślenia mitycznego. Jego genialna intuicja znakomicie ułatwia nam postawienie pierwszego kroku na trudnej drodze odtworzenia zrębów wizji świata w kulturze chłopskiej, ujawnia od razu istotę tej wizji, wprowadza nas niejako w centrum formacji umysłowej, która stworzyła te zaskakujące wytwory kulturowe.

Ludowa wizja świata jest wyrazem niewyczerpanej, uniwersalnej dążności do nadania wszystkim zjawiskom sensu, do odnalezienia formuły tłumaczącej powstanie świata, ludzi i wszelkich istnień; jest wyrazem głębokiej potrzeby zrozumienia istoty otaczającej człowieka rzeczywistości. Wizja kosmosu i przyrody pozostająca w nierozerwalnym związku z systemem

1

B. Schulz: Mityzacja rzeczywistości. W: tenże: Proza. Kraków 1973, s. 334—336.