10127

Akt Ja (z łaony echo). dokument wystawiany posiadaczowi części kaoitahj spółki a kcnnei. Potwierdza jego prawa jako udziałowca, uprawnia do otrzymansa dywriendy. a tak za daje prawo uczestnictwa w Walnym Zgromadzeniu Akcjonanuszy i bierne prawo wyborcze do organów spółki

Kapitał spółki bywa rozpsany na wiele podmiotów, dlatego podzielony jest na równe części - akcje, które mogę być wprowadzone na gełdę papierów wartościowych, gdzie «h kurs uze łez nony jest od rynkowej gry popytu i podaży Akcje imienne przypisane są do konkretnego właściciela, a własność akcji na okaziciela określona jest przez aktualnego ich posiadacza

Ze względu na nierówność uprawnień wyróżnia się akcje zwykłe i uprzywilejowane Akcje uprzywilejowane daję prawo do: wyzszej dywidendy, uprzywilejowanego głosu na Wałnym Zgromadzeni Akcjonariuszy, nadzwyczayiych uprawnień przy podziale majętkuspółki w wypadku jej likwidacji Na giełdzie notutesię także akcje, których posiadacz me ma prawa do dywidendy

Akcje mogę być notowane na giełdzie w systemie jednolitego kursu dnia lub w systemie notowań ciągłych. Obecnie akcje występuję najczęściej w tzwformw zdematerializowanej czyk jako zap<s w komputerze Akcja tradycyjna (pap*rowa) składa s»ę z płaszcza - akcji właściwej, na którym określone jest prawo do części majętku spółki z arkusza zawicrajęcego 10*20 kuponów słiaącego do inkasowania dywidend oraz talonu uprawmajęcego do otrzymania nowago arkusza kuponowego Ze względów bezpieczeństwa forma akcji papierowych jest coraz rzadziej stosowana

Hasło opracowano ne podstawie 'Słowo** Encyklopedycznego Edukacja Obywatelska" Wydawnictwa Europa Autorzy: Roman Smolaki. Warek Smoła ki. E Izb* ta Helena Sudtmuker. ISBN 83-85316-31-1. Rok wydania 1999

Bon skarbowy, bilet skarbowy, rodzaj krótkookresowego Izazwyczai 3-12 miesięcy) papieru wartościowego. emCowanego przez rzęd. potwierdzajęcego zobowięzanie skarbu państwa z tytułu zacięgmętego kredytu w formie piemęznej lub stanowięcego skrypt dłiany z tytułu odroczonej z braku środków w budżecie zapłaty za dostawy na rzecz państwa

Można za ich pomoc* regulować zobowięzania wobec skarbu państwa (rp. podatkowe)

Bon oszczędnościowy, bon lokacyjny, dokianent potwierdzający zalozeme w banku wkładu oszcządnołccwego o określonej wartości.

Emitowany jest w odcirkach o różnej wartości, może być dokumentem marnym lub na okaziciela- Oprocentowany w różnej wysokości w zależności od okresu i warunków, na jakch ulokowano oszczędności.

Weksel dokiment kredytowy, w którym wystawca Ibędi wskazana przez mego osoba) zobowięzuje się do bezwarunkowego zapłacenia określonej sumy pwmęznej (tumy wekslowej) w oznaczonym term me na rzecz remitenta (osoby, na rzecz liii zlecenie której ma zostać zreakzowana płatność).

W zależności od osoby dlunika wyróżnia s*: weksel własny (sola), w którym do zapłaty zobowiązany jest wystawca weksla, i weksel ciągniony (weksel trasowany), w którym wystawca zleca wskazanej w wekslu osobie (trasatowi) zapłaceń* określonej kwoty na rzecz osoby trzeci* (remiterta).

W zależności od osoby rem Centa rozróżnia s*: weksel na zlecenie I upoważnia do przerv«s«nie w drodze indosu prawa do wierzytelności), weksel niemy (zawiera Sosie określenie osoby remitenta) oraz weksel na okaziciela

Czek papier wartośćpwv zastępujący w obrocie pienędz gotówkowy. Jest dokumentem, w którym wystawca poleca - w formie pisemnej - bankowi wypłatę określonej kwoty okazicielowi lub wskazanej osobie. Za pomocą czeku jego wystawca rozporządza środkami pieniężnymi zgromadzonymi w bar* u

Czak spełnia głównie fieikcję płatniczą, gdyż pozwala regulować na bieżąco różnego rodzaju zobowiązań,*. Wystawienie czeku wymaga posiadania przez wystawcę odpowiedniego jego pokrycia na rachunku bankowym od momentu wystawień* az do chwili jego spłaty bądź upływu terminu ustalonego do przedstawienia czeku trasatowi (bank wypłacający kwotę określoną na czeku). Własność czeku może być przenoszona przez jego posiadacza na inną osobę fizyczną lub Biakllkt za pomocą indosu Czek spełnia więc także funkcje obiegowe

Wyróżnia się czeki imienne, zawierające w swej treści imę i nazwisko osoby (remitenta) na rzecz której czek został wystawiony, oraz na okaziciela, bez podawania nazwiska jego realizatora,

Świadectwo udziałowe. Mg-ęr.BkflgKlggy na okaziciela emitowany przez tkąrfc MęiK_Wt w Polsce w związku z realizacją PróflfłmaRgwłśtChntl Pnftt*tyM£ł) opartego na ustawie o NlfOdaiYrth f IDdlflMth IfłtttltyCYKlYCh ■ *h prywatyzacji

Program Powszechnej Prywatyzacji przewiduje wyemitowanie dwóch rodzajów śwadectw udziałowych: powszechnych i rekompensacyjnych. Prawo do otrzymania powszechnego świadectwa udziałowego (tylko jednego) mają wszyscy obywatele Polski, którzy osiągnął pełnoietnosc w roku poprzedzającym emisję świadectw i posiadają stale zameldowanie na terenie kraju (wydawane świadectw udziałowych rozpoczęto 22 XII 199S za opłatą 20 zl). natomiast rekompensacyjne świadectwa udziałowe mają otrzymać upraw~em do tego emeryci i pracownicy sfery budżetowej Prawo do otrzymania świadectwa udziałowego jest nwzby walne i me podlega dzwdziezeniu natomiast samym świadectwem udziałowym jago właśooel może dysponować dowolni* może je np. podarować, sprzedać lub wymierne na pakwt zawierający po jednej akcji w każdym z NFI.

Wydanie powszechnego świadectwa udziałowego podlega opłacie, natomiast rekompensacyjne świadectwa udziałowe mają być wydawane bezpłatne Posiadacze Świadectw udziałowych stają się uczestnikami Programu Powszechnej Prywatyzacji

Świadectwa udziałowe tracą ważność 31 XII 1998 roku.

Rynek finansowy, rynek, na którym przedmiotem wymiany jest kapitał w formie finansowej. Na rynku finansowym podmioty gospodarcze posiadające wolna środki penięzne zwana inwestorami finansowymi udostępniają ja innym podmiotom gospodarczym w zamian za Mjuea. wartość owa zapewniające im uzyskanie w przyszłości określonego dochodu.

Podmioty gospodarcze, które potrzebują kapitału w formie pieniężnej (inwestorzy rzeczowi lub pośrednicy finansowi), uzyskują go na rynku finansowym. emCując pap ery wartościowe mogące stać *»ą przedmiotem dalszej wymiany na tym rynku Na rynku finansowym dokonuj* s»ą zatem wymiana kapitału w formie pieniężnej na kapitał w postaci papierów wartościowych

Uczestnikami rynku finansowego są reprezentujący podaż kapitału w form* pemęznej inwestorzy finansowi, reprezentujący popyt na ten kapąał inwestorzy rzeczowi (np. gospodarstwa domowe, przedsiębiorstwa, państwo i instytucja samorządowe) oraz pośrednicy finansowi - banki, fundusze