Działów jest 7 (w najszerszym podziale). Najważniejsze są 2 pierwsze.
I. Ontologia (logos - nauka, on - to, co istnieje) nauka o bycie, o tym, co istnieje (= metafizyka; filozofia pierwsza; protefilozofija). Dlaczego nazwa metafizyka? Pochodzenie nazwy jest przypadkowe - Andronikos -uczeń Arystotelesa, kiedy porządkował dzieła Arystotelesa, porządkował je wg tematów, np. fizyka, medycyna. Kiedy wszystkie pisma poprzydzielał, to zostało mu kilkanaście ksiąg o bycie, traktujące o tym co najważniejsze. Zajmuje się ona bytem jako bytem, interesuje ją nie to, czym jest byt ale czym jest bytowość. And roni kos nazwał ją „ rameta ta fizika” - bo umieścił je po księgach o fizyce i stąd ta nazwa, w skrócie metafizyka (meta - za).
Metafizyka zajmuje się:
1. Bytem (istnieniem, egzystencją)
2. Substancją (definicja substancji Arystotelesa)
Substancja - jest to coś o czym wszystko inne może być orzekane, a co samo nie może być orzeczone o niczym. Można orzec substancję poprzez cechy, ale nie odwrotnie. (= substancja to prcedmiot, byt któremu przysługują cechy). Np. można powiedzieć, że stół jest drewniany, ale nie można powiedzieć że drewniowatość jest stołem.
Są 2 rodzaje cech:
• przypadłościowe - przysługujące danej substancji, ale także gdyby jej nie prcysługiwały nie zmieniłyby istoty rzeczy, bez nich izeczy mogą być substancją, (np. gdy zmieniamy kolor włosów).
• istotnościowe (konstytutywne) - te dzięki któiym substancja jest sobą, jest tożsama z sobą. Po ich stracie substancja przestaje być sobą (np. gdy granat położymy na stole, to gdy on wybuchnie to stół nie jest już stołem, bo stracił swoje funkcje).
przyczyna i skutek
czas i pizestizeń
„Czym jest czas, kiedy mnie pytasz nie wiem, gdy nie pytasz wiem" - Św. Augustyn.
konieczność - możliwość - pojęciajnodalne
s l^i lć
Ikowość
częsrd mówimy, iż Bóg istnieje z konieczności, przeciwstawia się wolności, przypadkowi
Wolność - wiąże się z tym, jak działa człowiek czy jest wolny, czy działa tak jak chce. czy wszystko jest z góry ustalone czy nie.
Byt rzeczywisty (realny) - jest elementem składowym Byt pomyślany - np. sfinks (człowiek/lew)
II. Epistemologia (episteme poznanie) nauka o poznaniu (=teoria poznania; filozofia poznania).
Epistemologia ma za swój przedmiot:
1. źródła poznania - ogniskują się wokół pytania jakie są źródła ludzkiego poznania,
• czy ze zmysłów, z doświadczenia - empiryści
• czy z rozumu - racjonaliści, są też idealiści
• czy też z poza zmysłów, rozumu - irracjonaliści 2. zagadnienie możliwości (granic) poznania - pytanie: jak daleko sięga nasze poznanie, czy można poznać wszystko czy nic nie da się poznać (w sposób pewny).
Trzeba stawiać umiejętne pytania.
3. zagadnienie prawdy koncepcje prawdy (klasyczne koncepcje prawdy - od Arystotelesa i 4 inne).
Teoria bytu zajmuje się bytem, strukturą, warstwami poznania.
1. Teoria poznania. Dzieli się na dwa działy:
2