11294

WYPALENIE ZAWODOWE

WSTĘP

Omawiając rozwój człowieka w średni wieku, z punktu widzenia jego życia zawodowego, najczęściej akcentuje się pozytywne aspekty tego okresu. Jest to czas najważniejszych osiągnięć zawodowych, co potwierdzają liczne badania. Niestety pojawiają się też opinie, że wiek średni może oznaczać znaczący kryzys w rozwoju kariery zawodowej. Takie załamanie może znaleźć swój wyraz w syndromie wypalenia zawodowego.

1.    Czym jest wypalenie zawodowe?

Wypalenie zawodowe to psychologiczny zespół wyczerpania emocjonalnego, depersonalizacji oraz obniżonego poczucia dokonań osobistych, mogących wystąpić u osób pracujących z innymi ludźmi w pewien określony sposób.

(Ch. Masłach)

Wypalenie zawodowe to stan zmęczenia czy frustracji wynikający z poświęcenia się jakieś sprawie, sposobowi życia lub związkowi, które nie przyniosły oczekiwanej nagrody.

(H. Freudenberg)

2.    Rodzaje wypalenia zawodowego

a)    wypalenie aktywne - wywołane jest przez wydarzenia i czynniki zewnętrzne, do któiych zaliczyć można warunki pracy

b)    wypalenie bierne - to wewnętrzne reakcje organizmu na wyżej wymienione przyczyny

3.    Źródła wypalenia zawodowego:

>    ind\ widualnc — zaliczamy tu takie cechy jak: niska samoocena, niskie poczucie skuteczności zaradczej, silna motywacja do pracy;

>    interpersonalne - wypalenie rozwija się głównie w tych zawodach, w których wykonywanie obowiązków wiąże się z emocjonalnym zaangażowaniem się w sprawy innych ludzi (np. nauczyciel, lekarz, handlowiec, psycholog);

>    organizacyjne - zaliczamy tu czynniki związane ze środowiskiem fizycznym pr»y. stylem kierowania, przeciążeniem nadmierną ilością obowiązkom, niedostosowaniem czasu i środków do zleconych zadań.

4. Symptomy wypalenia

bóle głowy, brzucha niekontrolowana agresja utrata zapału nadużywanie alkohol, popadanie w rutynę

■    chroniczne zmęczenie i problemy z koncentracją

■    problemy zdrowotne i częste zwolnienia lekarskie

■    spóźnienia

■    bezsenność