11478

Finanse - wykład str.2

„pożyczkodawca(kredytodawca) ostatniej instancji" - ratowanie banku przed upadłością.

Organy NBP: struktura 3 szczeblowa

1)    Prezes NBP - powołuje sejm na wniosek prezydenta na 6 lat, odnawialna kadencja (max 1 raz); nie może być członkiem partii politycznej/związku zawodowego. Może pracować: działalność naukowa. Zadania: reprezentuje BC w kraju i za granicą. Zarobki: 400 000 rocznie.

2)    Rada polityki pieniężnej - istnieje od '97; 9 osób (po trzech przez sejm senat i prezydencja) kadencja na 6 lat (nieodnawialna). Członkowie - specjaliści ds. finansów. Zadania: odpowiada za poziom stóp procentowych; ustala wielkość rezerwy obowiązkowej. Do końca września poprzedzającego rok się przedstawia założenia budżetu państwa i założenia polityki pieniężnej. Członkowie mogą pracować tak jak prezes NBP.

3)    Zarząd NBP - od 6 do 8 członków w tym dwóch wiceprezesów; kadencja trwa 6 lat. Zadania: ????

Niezależność Banku Centralnego - w teorii wyróżnia się 4 rodzaje niezależności:

1)    Niezależność funkcjonalna - oznacza ona samodzielne ustalanie założeń i realizowanie polityki pieniężnej.

2)    Niezależność instytucjonalna - władze banku są usytułowane wśród najwyższych organów władzy państwowej

3)    Niezależność personalna (osobowa) - oznacza poziom swobody w powoływaniu i odwoływaniu organów banku oraz możliwość kadencyjności władz.

4)    Niezależność finansowa - czyli prawo do ustalania i dysponowania swoimi funduszami.

Instrumenty polityki pieniężnej:

1)    Operacie otwartego rynku - są to transakcje dokonywane z inicjatywy Banku Centralnego z bankami komercyjnymi. Wyróżnia się 2 rodzaje:

-    operacje bezwarunkowe - kupno bądź sprzedaż papierów wartościowych przez

Bank Centralny

-    operacje warunkowe:

o repo - bank centralny kupuje papiery wartościowe o reverse repo - bank centralny odsprzedaje papiery wartościowe

Przy operacjach warunkowych określa się termin kupna/odsprzedaży oraz określa się cenę. Obecnie operacje otwartego rynku polegają na emisji przez NBP własnych papierów dłużnych 7-dniowych bonów pieniężnych których rentowność jest równa stopie referencyjnej wyznaczonej przez radę polityki pieniężnej. Obecnie stopa referencyjna wynosi 4%.

2)    Rezerwa obowiązkowa - bank centralny nakłada na banki komercyjne obowiązki utrzymywania rezerwy. Rezerwa jest utrzymywana na rachunkach w narodowym banku polskim. Wysokość stopy rezerwy obowiązkowej ustala rada polityki pienionej. Wysokość stopy rezerwy obowiązkowej ustala rada polityki pieniężnej. Od 30 czerwca 2009r stopa wynosi 3,5%. Od 30 września 2003 roku wszystkie banki pomniejszają naliczoną rezerwa o równowartość 500 000 euro. Od momentu przystąpienia Polski do UE (od 1 maja 2004) rezerwa obowiązkowa jest oprocentowana 3,825% co odpowiada 0,9 stopy redyskontowej weksli. Rezerwa obowiązkowa to wyrażona w złotych część środków zgromadzonych na rachunkach bankowych oraz uzyskanych ze sprzedaży papierów wartościowych.

Paweł Czudecki