U =C * Q
Produkcja polega na łączeniu różnych czynników produkcji w celu uzyskania określonej ilości produktów.
produkcja = f( Nz, NK. NP)
Nz- nakłady ziemi Nk- nakłady kapitałów Np - nakłady pracy
Zwiększenie nakładów czynników produkcji może dokonywać się szybko (np.: z dnia na dzień), ale może także wymagać dłuższego czasu i większych nakładów (np.: zakup maszyny, rozbudowa fabryki)
W teorii ekonomii wyróżnia się czynniki:
a) stałe - takie czynniki, których nakładów nie można w danym okresie zwiększyć (np. powiększenie areałów gruntów)
b) zmienne - są to czynniki, któtych podaż może być zwiększana w danym okresie szybko i bez dodatkowych inwestycji (np.: zatrudnienie nowego pracownika, zamówienie dodatkowych usług transportu)
W ślad za tym podziałem wyróżnia się okres:
a) krótki - polega na tym, że przynajmniej jeden czynnik produkcji jest stały i do tego stałego czynnika produkcji można dodawać coraz więcej czynników zmiennych w celu zwiększenia rozmiarów produkcji (np.: ziemia - czynnik stały, zasianie więcej ziarna - czynnik zmienny)
b) długi - okres, w którym wszystkie czynniki produkcji traktowane są jako zmienne.
W okresie krótkim działa prawo malejących przychodów (prawo malejącego produktu krańcowego). Prawo to polega na tym, że zwiększenie nakładu czynnika zmiennego zaczyna od pewnego momentu dawać coraz mniejsze przyrosty produkcji, czyli produkcyjność krańcowa kolejnych jednostek czynnika zmiennego ulega obniżenia Wynika stąd wniosek, że nie jest ani racjonalne ani możliwe zwiększanie rozmiarów produkcji poprzez ciągłe dodawanie do czynnika stałego kolejnych jednostek czynnika zmiennego.
Nz = const, NP= zmienne
Np liczba pracowników |
Pc Produkt całkowity (w tonach) |
PcyNp produkt przecięuiy |
produkt krańcowy |
0 |
0 |
- |
- |
1 |
5 |
5 |
5 |
2 |
12 |
6 |
7 |
3 |
21 |
7 |
9 |
4 |
32 |
8 |
11 |
5 |
40 |
8 |
8 |
6 |
42 |
7 |
2 |
7 |
42 |
6 |
0 |
8 |
40 |
5 |
-2 |
AN„
Pkr - informuje o tym o ile wzrośnie produkcja całkowita jeżeli zatrudnimy dodatkowego pracownika.
2