Wojska rosyjskie pod dowództwem hetmana Apraksina przedostały się na teren Litwy, a właściwie Rzeczpospolitej Obojga Narodów, potem do Kurlandii (będącej lennem polskim), następnie do Prus, w okolice Królewca, gdzie zwyciężyły i mogły kontynuować dalszą ekspansję. Jednak w tym czasie caiyca Elżbieta poważnie zachorowała, obawiano się nawet, że umrze i na tron wstąpi Piotr III znany ze swojej sympatii dla Prus. Dlatego też Apraksin wycofał wojska za Niemen. Elżbieta jednak wyzdrowiała i pozbawiła Apraksina dowództwa za ten ruch. W 1758 roku sukcesy odnosi w Kłajpedzie (Memeju) Piotr Rumiacew, mają miejsce bitwy koło Tyłży nad Niemnem i w okolicach Królewca (tereny Prus). W 1759 roku Rosjanie rozbili wojska fiyderyka II pod Kunicami. Następnego roku, 1760, Rosjanie po raz pierwszy w historii zdobyli Berlin, później Kolberg (obecny Kołobrzeg). W grudniu 1761 (lub w styczniu 1762 nowego datowania) zmarła caryca i władzę przejął Piotr III (książę holsztyński, któiy na polecenie Elżbiety przeszedł z protestantyzmu na prawosławie, ożenił się z Niemką - Zofią Augustą Anhalt - Zerbst, późniejszą Katarzyną II, zgodnie z imieniem nadanym jej podczas chrztu). Piotr III przestał toczyć wojną z Prusami i te, chociaż przegrane, wyszły z konfliktu bez żadnych ustępstw terytorialnych.
Panowanie Piotra III (styczeń 1762 - lipiec 1762)
Wprowadził pruski system wojskowości i pruskie mundury w wojsku rosyjskim.
Planował sekularyzację dóbr kościelnych.
Był znienawidzony przez swoją małżonkę - Katarzynę II, która czuła do niego wręcz wstręt.
W 1762 roku wydał manifest “O darowaniu swobody całej szlachcie rosyjskiej”.
Został zmuszony do podpisania dokumentu potwierdzającego jego abdykację. W kilka dni później został zabity podczas pijackiej bijatyki wyreżyserowanej przez Katarzynę U, która mając poparcie gwardii zorganizowała przewrót pałacowy (w spisku pomogli jej bracia Orłów) i bezprawnie (gdyż nie była w żaden sposób związana więzami krwi z Romanowami) przejęła władzę. Wówczas zaczęła się epoka Katarzyny II, trwająca 34 lata, od 1762-96.