12749

ANAKSYMANDER (-609-547 p.n.e.) napisał dzieło O przyrodzie które było pierwszym greckim dziełem filozoficznym.

Jako pierwszy zaczął używać terminu arche. początek.

Arche dla niego było zarówno początkiem, jak i zasadą rzeczy. Uważał, że to, co było na początku, nie przestaje istnieć, tylko przybiera inne kształty.

Zaszedł on dalej, niż Tales, i szukał początku nie w wodzie lub innych żywiołach lecz w naturze bezgranicznej, w bezkresie, któremu dał nazwę apeiron. Istniała tylko jedna własność pierwotnej materii: jej bezgraniczność. Stawanie się przyrodzie miało następować wg Anaksymandra na zasadzie wyłaniania sie przeciwieństw. Ruch mył przy tym nieodłączny od materii, jak u łiilozoistów.

Anaksymander był również astronomem, jako pierwszy z Greków wykonał mapę. ANAKSYMENES (-585-525 p.n.e.)

Anaksymenes zachował pogląd, że świat jest bezkresny i że ruch jest wieczny. Zasadę bezkresna utożsamił z powietrzem. Powietrze wypełnia wszystko, bezkres.

Dusza - tchnienie nie jest z natury różna od powietrza; dusza utrzymuje ciała przy życiu -utrzymuje je powietrze.

Anaksymenes był raczej fizykiem, niż filozofem. Zauważył gęstość powietrza. Poprzez rozcieńczanie się staje się ogniem, poprzez koildensowamę - wiatrem, wodą, ziemia, kamieniem.

HERAKL1T s EFEZU (żył na przełomie VI-V w. p.n.e.) zainicjował wariahilizm w filozofii greckiej.

Napisał dzieło składające się z 3 traktatów: kosmologicznego, politycznego i teologicznego.

Dla Heraklita arche znajdowało się w ogniu.

Ogień staje się morzem, powietrzem, ziemią i znów ogniem. Przemiany odbywają się „w dół” i „w górę”, przy czym „kierunki są dwa, ale droga w górę i w dół jest jedna”.

Heraklit odkrył zmienność przyrody, obrazem rzeczywistości jest rzeka. Twierdził, że natura jest ciągłą śmiercią i ciągłym rodzeniem się, ta sama natura jest ciągle inna: nigdy nie można wejść dwukrotnie do tei samej rzeki” Nie ma rzeczy o stałych własnościach, friiysiko jest stawaniem się, nie ma bytu. Ta teoria powszechnej zmienności to wariahilizm.

Wszechświat istniał zawsze i będzie istnieć, jest on żywym ogniem; wszystko jest w gruncie rzeczy jednym i tym samym, niema nic stałego.

Ogień Heraklita był faza wiecznej przemiany, nie składnikiem przyrody; był równoważnikiem wszystkich rzeczy: ogień zamienia się na nie, a one na ogień.

Heraklit wprowadził pojęcie ROZUMU - logos, który rządzi światem, jest on siłą kosmiczną Rozum ludzki jest jedynie częścią tej siły kosmicznej.

PARMENIDES (VI-V w. p.n.e.)

Stworzył doktrynę przeciwstawną do teorii Heraklita, która zaprzeczała zmienności świata w stałości widziała naczelną cechę bytu.

Założenia Parmenidesa:

W przyrodzie o niczym nie można rzec, że jest, lecz że się staje. Przeciwieństwa wzajemnie się wykluczają.

Nię ję§t bytem to. co może przesiać być-BYT JEST, A NIEBYTU NIE MA:

•    Istnieje tylko to, co jest.

•    Byt nie ma początku, - bo powstałby z niebytu, a niebytu nie ma.

•    Byt nie ma końca, jest wieczny - bo gdyby się skończył, byłby niebytem

2