13027

•    dobór płciowy - Został zaproponowany przez Darwina jako wytłumaczenie pochodzenia ekstrawaganckich i kosztownych cech u organizmów żywych (Darwin wskazywał, ze preferowanie przez samice konkurentów z dłuższymi ogonami, mogło doprowadzić do rozwoju tej cechy u pawi (pawi ogon)). Jest szczególnym przypadkiem doboru naturalnego, gdzie o dostosowaniu decyduje postrzeganie atrakcyjności dla płci przeciwnej.

•    dobór krewniaczy - wyjaśnia pochodzenie zachowań altruistycznych w stosunku do osobników spokrewnionych. Częstość allelu w populacji może wzrosnąć, jeśli organizm - nosiciel danego allelu pomaga swoim krewnym. Prawdopodobieństwo posiadania takich samych genów (aHeli) jest tym większe, im bliższe jest pokrewieństwo między osobnikami (przykładem efektów działania doboru krewniaczego są m.in. troska o potomstwo, niepłodne kasty u organizmów społecznych, powstrzymanie agresji wobec osobników spokrewnionych).

MECHANIZMY NEUTRALNE:

Naturalne mechanizmy ewolucji zostały po raz pierwszy zaproponowane przez Motoo Kimure, który wykazał, że allel, który jest całkowicie neutralny ze względu na selekcję (tzn. nie niesie żadnej korzyści ani nie jest szkodliwy) może zdominować populację w wyniku całkowicie losowego procesu Uważa się, że większość mutacji ma charakter neutralny. Neutralna teoria ewolucji jest zgodna z założeniami teorii ewolucji i jako taka stanowi część Syntetycznej Teorii Ewolucji.

—» dryf genetyczny - jest podstawowym procesem neutralnej ewolucji. Istotą dryfu genetycznego są

fluktuacje częstości neutralnego allelu. Szybkość eliminacji oraz szybkość fiksacji allelu w populacji zależy od jej rozmiaru.lm mniejsze populacje tym szybciej allel ulegnie eliminacji bądź zdominuje populację.

Efekt założyciela - jest szczególnym przypadkiem dryfu genetycznego, związanego z przejściową, drastyczną redukcją liczby osobników w populacji wskutek migracji niewielkiej liczby osobników na „izolowaną wyspę". Przypadek spowoduje, ze taka populacja będzie miała drastycznie odmienną i zburzoną pulę genetyczną w stosunku do populacji wyjściowej.

Efekt wąskiego gardła - powstaje w wyniku katastrofy. Różnica między efektem założyciela a efektem wąskiego gardła polega na tym. że w 1. wypadku obok pierwotnej populacji powstaje nowa populacja a wskutek wąskiego gardła zmianie ulega cała populacja.

—> przepływ genów - częstość alleli w populacji może się również zmienić wskutek przepływu genów na skutek migracji osobników z/do populacji wyjściowej.

MECHANIZMY ADAPTACYJNE:

O ile działanie modulujące odporność ma swój znany organiczny wyraz w postaci aktywnego układu immunologicznego, o tyle mechanizmy przystosowawcze (adaptacyjne) organizmu nie są jeszcze dokładnie poznane.

-    Systemy nerwowy, endokrynny i immunologiczny komunikują się ze sobą używając substancji sygnałowych i ich receptorów, które z kolei regulują podczas stresu zachowywanie się komórek w każdym układzie.

Układy nerwowy, endokrynny i immunologiczny działają na siebie poprzez bezpośrednie i pośrednie mechanizmy.

-    Podłożem adaptacji są zmiany morfologiczne, biochemiczne i fizjologiczne jakie mogą występować na wszystkich poziomach organizacji czynnościowej organizmów (zarówno na poziomie komórkowym, jak i na poziomie regulacji narządowej).

-    Cechą charakterystyczną adaptogenów jest ich zdolność wywoływania reakcji przystosowawczych w organizmie zawsze w jednakowy sposób, niezależnie od rodzaju czynnika stresującego (brak specyficzności wobec stresora).

DĄŻENIE DO HOMEOSTAZY

-    Wynikiem adaptacji jest homeostaza, czyli stan wewnętrznej równowagi organizmu. Wraz

z przywróconą homeostazą układ immunologiczny i poziomy hormonów zostają wprowadzone w stan równowagi, a potencjalnie szkodliwe składniki, t.j. glukokortykoidy (głownie kortyzol z kory nadnerczy), pozostają na poziomach fizjologicznych.

-    Utrzymanie homeostazy mimo ciągłego oddziaływania na organizm zmian w otaczającym świecie zewnętrznym, staje się możliwe dzięki działaniu odpowiednich enzymów na poziomie komórki oraz hormonów na poziomie narządów.

-    Organizm w ciągu całego swojego życia walczy o utrzymanie homeostazy. Choroba jest wyjściem, czasem bezpowrotnym ze stanu częściowej, a potem ogólnej równowagi, natomiast wyleczenie powrotem do utraconej homeostazy.

2