15112

Oddychanie odgrywa ważną rolę w fizjologii pazbicrrzej plonów Powoduje szereg skiaków. klóce id.ih znaczrnie piakryczne Są lo Uiai si4hi.uk ji zapasowych i w wyniku lego zmniejszenie suchej nay. straty substancji zapasowych przyspieszają siar/nne płodów, zmniejszenie właściwości odżywczych, zmunię smaku i aomaii Ubytki masy oblicza się według wzoru:.

ubytki masy{N) = uiimsywuośł oddy chaiua (mgkgti) 10000x0.68 U warzyw mr przekraczają 1 % w ciągu miesiąca

b)    lYodukcja dwutlenku węgla Hamuje oddychaiue. jeckiak zwiększona zawartość¹ C02 w ococzetilu punad pewien poziom może był szkodbwa np dla mektócych ganmków warzyw

c)    Obniżenie zawartości tlenu Obniżenie tego składnika poniżej pewnego poziomu może prowadził do oddychania beztlenowego (np w zamkniętych opakowaniach foliowych)

d)    Wydzielanie ciepła do otoczenia Powoduje ono zagrzewanie się plonów i w rezultacie zwiększenie tempa procesów życiowych W czasie przechowywania ciepło trzeba odbierał przez schładzanie

Plony różnią się intensywnością oddychania Można ją wyraził ilością wydzielonego ciepła lub ilością wy dzielonego C02 przez jednostkę masy w jednostce czasu Wpływ gatunek roślny, odmiana faza dojrzałości oraz lip temp otoczenia skład garowy atmosfery i światki

l względnając gatunek lip warzyw pod względem intensywności oddychania można je zakwalifikował do 5 klas

•    b^dzo niska i o no zbiorze (Sal C02kgh w temp 5*0 charakteryzują się ziemniak, cebula czosnek. rzoAiew. kawon

•    niską tolS IOml OOzkgh w temp 5°C) marchew. birak ćwikłowy, dynia ogórek, patyka pomidor.

•    sir Au ą i o (10-20 ml CO.) kalahcr por. oberżyna, sałata liściowa

-    wysoka i o (20-30 ml CO;) brukselka szpinak.

•    bardzo wy soka (>30 ml CO;) szparag brokuł, groch zielcny. kukirydza cukrowa pieczarka

Z czym*.ów zewnętrzny ch największa wpły w na intensywność oddychaiua ma lempeiatira Wraz ze wnostem temp w nasi a ntmsywnośł oddychania Dla większości gatunków temper nura mmimakia w której rozpoczyna się oddychanie jest bliska 0*C maksy malna zaś. w które) oddychanie irslaje wynosi 4S-60*C.

Priycryna prnrsan-i oddydiania:

-    w temp mzszych od minimalnych - zahamowanie szybkości poszcz reakcji, biochemicznych lub zmiaiy smkturalne protoplastu • w temp maksym - zniszczenie slmkuny cyioplazmy lub cennie nu drnanearja enzymów Pomiędzy granicznymi w .u t ościami temperatury wysiępuj punki leimirzny zwany temp optymalną, w klóiej oddychanie ptzrbirga z największą mloisywuością Czy miłkiem modyfikującym zaleznośC oddychania plonów od trmpeialuiy jest wilgotność Dotyczy 10przede wszystkim plonów suchych Suche nasiona w niewielkim stopniu reagują na zmiany termiczne iiaronilasi w wilgotny di 1.0. w wyZszeJ temp wzrasta kilkukrotnie

Wykład 12.10.2009

ItóŁpy zddiotliiKt y. rioddth rriimli po ibiartt

Ciymilki wpływające na intensywność oddychania (e.d.)

-    odmiany roślin- wczesiye oddychają budzie) intensywnie niż późne

-    faza dojrzałości- t o jesr wyzsza we wczesnych etapach wnostu roślin t maleje w czasie osiągania dojrzałości fizjologicznej Rośliny zbielane wy wczesnej fazie np warzy wa liściowe oddycłiają intensywnie Oddychanie maleje zbiorze w miaię statzema się tkanek I wnasta ponownie pousiąpieiuu spoczynku i wznowieniu wnostu (np u warzyw dwuletnich cebula, kapusia głowiasta warzywa korzeniowe

-    skład garowy .wiioslery- zawartość 021C02 wywiera duży wpływ na inlrnsywnotC oddychania Zwiększenie konrniłiacji C021 obniżenie 02 prowadzi do obniżenia l a -C02 jesl aiłnbuocem trakcji drkaboksylacji w procesie oddycham Wpływ rminucmego składu amosfrry na oddychaue płodów rolnych jesl wykoćzyurwany w technologu kcMrolowaiej almosfety (KAI otaz pakowaniu w zmodyfikowanej amosfet/e (MAP). Zbyt mała kcmcentraja 02 prowadzi do nakazy słnego dla jakości produktu oddycham beztlenowego Zbył wysoka zawartość C02 może powodowa uszkodzenia fizjologiczne

-    świado- wpływa ru zwiększenie La I skraca ckies ptrechowywanta zwłaszcza w warnikach wysokiej lempetarury

-    uszkodzenie tkanek- powoduje wnosi oddychaua- nuszczeme struktury protoplastu l postępuje autoltza komórek m ui wsiałrk wzmoZaieJ aktywności enzymów uwolnlcnych z lizosomów Porażenie przez paogeny oraz zasiedlenie przez mikroflorę saprofiryczną-wnosr oddychaua jesr wynikiem mechaiicznego uszkodzenia komórek przez strzępki grzybni Następuje akrywacja reakcji biot liemii zirsch uidikowaiycti przez ziauaie kominki Następuje degradacja skrobi zapasowej do cukrów prostych Wzrasta aktywność mitochaubiow Sianowi to składnik reakcji odporność Iowo-obronne) i element niezbędny do biosyntezy fenylopłorepanoidów i fioaleksyn

-    uwodnienie tkairk- zawartość wody w tkankach jest podstawą podziału plonów im suche i soczyste Na stcpiert uwodnienia tkanek ma wpływ zawartość wody w otoczeniu Sikie odwodnienie hamiijr akrywnośc enzymów hydtołitycmych tj dostarczających substratów oddechowych jak i enzymów uczestniczących w procesie oddychania W