1. Starożytna - do roku 476 ne.
2. Średniowiecze- lata 476-1453/1492 (wyprawa Kolumba)
3. Nowożytność - lata 1453/1492- 1914
4. Dzieje najnowsze - od 1914
Periodyzacja Marksistowska
W roku 1859 Karol Marks stwierdził, że w dziejach ludzkości istnieje prawidłowe następstwo dominacji określonych sposobów produkcji i na tej podstawie wyróżnił formacje społeczno ekonomiczne (stadia rozwoju społeczeństwa):
1. Wspólnota pierwotna
2. Formacja niewolnictwa
3. Formacja feudalizmu
4. Formacja kapitalizmu
5. Formacja socjalizmu
Przechodzenie z jednej formacji do drugiej jest rezultatem trzecłi procesów zachodzących w każdej z nich:
1. Wzajemne oddziaływanie człowieka i przyrody w procesie produkcji dóbr materialnych, a co za tym idzie w procesie sił wytwórczych (poziom narzędzi produkcji i umiejętności człowieka);
2. Narastanie sprzeczności między nowymi siłami wytwórczymi w wyższym ich poziomem a starszymi, zacofanymi środkami produkcji, które muszą dostosować do poziomu nowych sił wytwórczych
3. Powstawanie sprzeczności między nowymi stosunkami produkcji (tzw. Baza ekonomiczna) a starą nadbudową ideologiczno - polityczną.
„Motorem dziejów staje się rozwój narzędzi pracy. Rewolucje społeczne decydują o przejściu do nowej formacji, bardziej nowoczesnej..."
Formacja wspólnoty i niewolnictwa to starożytność, średniowiecze przesuwalne do rewolucji przemysłowej. Czasy najnowsze przychodzą z Rewolucją Bolszewicką.
Periodyzacja stadiów rozwoju wg Walla Rostowa
1. Społeczeństwo tradycyjne - wysoki udział zatrudnionych w rolnictwie to około 75%; niska wydajność pracy; hierarchiczna struktura społeczna; władza w rękach posiadaczy ziemi. Feudalizm.
2. Społeczeństwo przejściowe - tworzone podstawy rozwoju gospodarczego; zmiany w technice produkcji i strukturze społecznej, systemie politycznym i hierarchii wartości; okres przejściowy od feudalizmu do kapitalizmu (XVI - XVIII w.)
3. Stadium startu gospodarczego - istnienie bodźca uruchamiającego gwałtowny rozwój
4. Społeczeństwo dojrzałości - gospodarka zdolna do produkowania prawie wszystkiego
5. Społeczeństwo konsumpcji masowe) - gospodarka uzyskuje możliwość produkowania wszystkiego, czego chce.
W polemice z Marksem, Rostow znajdował ciągłość historyczną procesu wzrostu gospodarczego. Zwracał uwagę na ogromną rolę czynników pozaekonomicznych w procesie gospodarki. Uważał, że działaniami ludzkimi kieruje nie tylko chęć zysku, ale także władzy, itp.
Andre Piettre 1969 - zaproponował podział dziejów ludzkości na trzy epoki
1. Epoka tradycyjna
2. Epoka wolności
3. Epoka etatyzmu i techniki
2