19697

Nowelizacja ustawy z dnia 26 kwietnia 1984 r. o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych wprowadziła pewne istotne zmiany w stanie prawnym ukształtowanym ustawą z 1974 r. Do najważniejszych z nich należą:

1)    powiązanie zameldowania na pobyt stały i czasowy trwający dłużej niż 2 miesiące z wykazaniem uprawnień do pobytu w lokalu, w którym ma nastąpić zameldowanie. W ten sposób zameldowanie staje się zarazem potwierdzeniem pobytu legalnego;

2)    sformułowanie dla organu administracji kompetencji do wydania decyzji o wymeldowaniu w razie braku uprawnień do przebywania w lokalu oraz opuszczenia bez wymeldowania dotychczasowego miejsca pobytu stałego, a także wydania decyzji o wymeldowaniu określonej osoby, gdy opuściła bez wymeldowania miejsce stałego pobytu co najmniej od sześciu miesięcy, a jej nowego miejsca pobytu nie można ustalić;

3)    skasowanie w pewnych sytuacjach ograniczenia zameldowania się na pobyt czasowy dłuższy niż 2 miesiące, poszerzenie możliwości zameldowania stałego, zwolnienie od obowiązku meldowania w razie krótkotrwałych pobytów czasowych w celach turystycznych;

4)    zgodnie z ratyfikowanym przez Polskę Międzynarodowym Paktem Praw Obywatelskich i Politycznych skasowano ograniczenia w zameldowaniu na pobyt stały.

Obywatel jako podmiot obowiązku posiadania dokumentu tożsamości

Zgodnie z cytowaną ustawą o ewidencji ludności i dowodach osobistych, obywatele polscy mają obowiązek (i uprawnienie) do posiadania określonego ustawą dokumentu tożsamości. Obowiązek ten zapewniony jest postępowaniem egzekucyjnym i odpowiedzialnością za wykroczenie. Dokumentem tożsamości jest dowód osobisty, który pełni podwójną funkcję: jest podstawą stwierdzenia tożsamości osoby oraz poświadczenia polskiego obywatelstwa. Obowiązek posiadania dowodu osobistego powstaje w sytuacji, gdy osoba spełnia trzy ustawowe wymogi:

1)    jest obywatelem polskim;

2)    ma miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

3)    ukończyła osiemnasty rok życia, albo ukończyła piętnasty rok życia, jeżeli pozostaje w stosunku pracy lub nie zamieszkuje wspólnie z osobami, pod których władzą rodzicielską lub opieką się znajduje, albo nie pozostaje pod władzą rodzicielską lub opieką.

Prawo do otrzymania dowodu osobistego przysługuje osobie będącej obywatelem polskim z chwilą ukończenia 13 roku życia.

W dowodzie osobistym zamieszcza się następujące dane, pozwalające zidentyfikować okaziciela:

1)    nazwisko i imię (imiona) oraz imiona rodziców i nazwisko rodowe,

2)    datę i miejsce urodzenia,

3)    adres miejsca zameldowania na pobyt stały, a w razie jego braku zameldowania na pobyt czasowy trwający ponad dwa miesiące; w przypadku braku zameldowania na pobyt stały albo pobyt czasowy trwający ponad dwa miesiące, danych o adresie nie zamieszcza się,

4)    płeć, wzrost w centymetrach i kolor oczu,

5)    numer ewidencyjny Powszedniego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL),

6)    nazwę organu wydającego, datę wydania oraz termin ważności dowodu,

7) zdjęcie i podpis właściciela dowodu.

Dane zawarte w dowodzie osobistym przeznaczone do odczytania maszynowego oraz dane zawarte w numerze ewidencyjnym nie mogą obejmować innych danych osobowych niż te, które zostały wyliczone wyżej i stanowią obligatoryjną treść dowodu osobistego.