Rodzaje ruchów
Ruchy dowolne i mimowolne:
Odruchy: stałe, automatyczne reakcje na bodźce, są mimowolne (np. źrenica).
Granica między ruchami (łowionymi a mimowolnymi jest rozmyta.
Dzieci mają kilka odruchów:
• odruch chwytania
• odruch Babińskiego: odginanie dużego palucha, gdy się uderzy w podeszwę stopy
• odruch szukania: gdy się dotknie policzek noworodka
Ruchy o różnej podatności na sprzężenie zwrotne:
Ruch balistyczny: jest wykonywany jako jedna całość; po jego rozpoczęciu nie można go zmienić ani koiygować
Inne mchy są kotygowane przez sprzężenie zwrotne.
Sekw encje zachowań:
Wiele zachowań składa się z sekwencji działań. Niektóre sekwencje powodowane są pizez centralne generatory rytmów: układy neuronowe zlokalizowane w rdzeniu kręgowym (lub innych miejscach), które generują lytmiczne wzorce sygnałów ruchowyclL
Program ruchowy: stała sekwencja mchów. Może być nabyty, bądź wrodzony (np. ziewanie, uśmiechy).
18.2 Mózgowe mechanizmy kontroli ruchowej J Funkcje kory mózgowej
Pierw szorzędow a kora ruchowa (zakręt zlokalizowany w płacie czołowym przez bruzdą centralną): WYWOŁUJE RUCHY.
• Jest głównym źródłem sygnałów biegnących z mózgowia do rdzenia kręgowego. Tam (w rdz kr) znajdują się centralne generatoiy iytinu, które kontrolują mięśnie.
• Kora móżgowa ma ważną rolę w w wykonywaniu mchów złożonych (np. pisanie). Kaszel, kichanie, itd. nie są zależne od niej (są kontrolowane przez rdzeń przedłużony).
Tylna kora ciemieniowa: MONITORUJE POZYCJĘ CIAŁA WZGLĘDEM OTOCZENIA. Część neuronó reaguje przede wszystkim na bodźce wzrokowe/ somatosensoryczne, inne na aktualne/ zamierzone mchy. a inne są wrażliwe na złożone sygnały (dotyczące bodźców sensorycznych oraz zamierzonych czynności).
• Tu dochodzi wiele sygnałów czucia somatycznego (np. dotyk) i wiele aksonów jest wysyłanych bezpośrednio do rdzenia kręgowego, oraz przekazuje informacje czuciowe do pierwszorzędowej kory mchowej.
Za aktywne PLANOWANIE RUCHU (oraz wysyłanie sygnałów do pierwsz kory mchowej, która inicjuje ruch) odpowiadają: