Źródła mutacji to także
• powtarzające się wielokrotnie nukleotydy (poślizg polimerazy),
• spontaniczne, samorzutne modyfikacje zasad w DNA
° deaminacja 5-metylocytozyny - tymina (trudna do rozpoznania)
° deaminacja cytozyny - uracyl (łatwo rozpoznawana, bo uracyl nie występuje w DNA)
• mutacje indukowane - Miller praca nad promieniowaniem X, Auerbach - gaz bojowy (iperyt)
Miller - BCL - u samicy inwertował odcinek (c) między Bar i mutacją letalną, dzięki temu chromosom jest przekazywany w całości (inwersja to supresor crossing-over). Samca naświetlano promieniowaniem X -* pojawiła się mutacja letalna. FI : naturalny samiec, samica, letalny samiec, samica z 2 różnymi letalnym cłir (żyje).
Kojarzymy zdrową samca z samica BCL. F2: 2 letalne samce, samica BCL i samica normalna.
Promieniowanie o długości 260 nm jest mutagenne dla DNA — powstanie fotodimerów (T-A, T-a wiązania pękają i tworzą się fotodimeiy), po replikacji mogą prowadzić do fragmentaji DNA i śmierć.
Systemy naprawcze dla fotodimerów:
• fotoreaktywacja - pod wpływem energii światła widzialnego enzym fotoliaza może przecinać to wiązanie i odtworzenie pierwotnego stanu.
• System UVR (UV resistant) ABCD ° A - rozpoznaje fotodimer
° B i C - nacięcie i rozkręcenie złej części ° D - odrzucenie fotodimeru.
Exeroderma pigmentozum (skóra pergaminowata barwliwa) - choroba na skutek mutacji systemów naprawczych fotodimerów.
Napawa przez rekombinację:
• replikacja - duża luka
• pęknięcie nici o tej samej polamości w homologicznej cząst. DNA
• przejście nici o tej samej polarności z nici A-A do T-T do wypełnienia luki
• struktura Hollidaya - białka Rec A przysuwa przenoszenie nici wzdłuż DNA
• pęka nić- struktura Hollidaya zostaje rozwiązana
• uzupełnienie luki prze polimerazę I i pęknięcie połączone przez ligazę.
System SOS
• głównie u bakterii
• do luki dołącza dowolne nukleotydy — ma mutacje ale może przeżyć (bo nie dochodzi do fragmentowania genomu).
Mutageny chemiczne:
• związki alkilujące () - najczęściej ulega guanina, zmodyfikowane zasada są rozpoznawane przez systemy naprawcze, wycinanie i tworzy się miejsce AP, polimeraza naprawcza dobudowuje i ligaza łączy.
• Analogi zasad
° bromouracyl - w miejsce tyminy — przekształcenie w uracyl ° 2-aminopuryna w miejsce adeniny
• barwniki akredynowe - wnikają między puryny i pirymidyny, powodują wypchnięcie zasad z DNA i wywołują poślizg polimerazy DNA