• stosowane rolnictwo, medycyna, ekonomia, aby zdobyć wiedzę po coś
- zdania syntetyczne - oparte o doświadczenie, ale także analityczne
Brzeziński: „Psychologia jest taką nauką, jak nauki przyrodnicze"
Ciężko powiedzieć, czy psychologia jest nauką humanistyczną, przyrodniczą, czy społeczną -różne zdania.
Za główny trzon nauki uznawane są nauki przyrodnicze.
Efektem pracy naukowca jest teoria lub koncepcja.
Teoria - tekst naukowy posiadający określone charakterystyki.
Funkcje nauki:
1) opis - deskrypcja
2) wyjaśnianie - eksplanacja
3) przewidywania - predykcja
Koncepcja jest luźniejsza niż teoria, jest bardziej szkicem.
Teoria powinna posiadać 3 warstwy:
1) opisową - najbardziej podstawowy poziom teorii, fakty i ich ujęcie, najpierw należy fakty opisać
- opis faktów to DANE, nauka bazuje na poziomie faktów opisanych - danych
- mogą jednak zachodzić różne zniekształcenia podczas opisu
- Skinner - doświadczenie z gołębiem i studentami
- Zimbardo - opis zachowania przez studentów
- zdanie opisowe - bardzo trudno jest dokonać opisu bez interpretacji
- nauki ścisłe problem z opisem jak traktować pomoc aparatury?
2) wyjaśniającą - wykracza poza fakty, obserwację, dane, w kierunku tego, co nie obserwowalne, w kierunku wyjaśnienia
- ma odpowiedzieć na pytanie „dlaczego?”
- często się tutaj zalicza prawa i liipotezy
- prawo jako empiryczna generalizacja, uogólnienie empirycznych doświadczeń są często zaliczane do opisowej
- prawo - coś, co powinno obowiązywać zawsze i wszędzie
- ale jeśli chcę wyjaśnić poprzez odwołanie się do czegoś, co nie jest obserwowalne -> to jest to warstwa wyjaśniająca
- w psychologii nie ma czegoś takiego jak prawo ogólne, może tylko do nich dążyć
3) meta warstwę
Wykład 2 (16.03.2009r.)
Warstwy teorii naukowej:
1) zdania opisow e (protokolarne) - sformułowane w języku obserwacyjnym i dotyczące obserwowanych rzeczy
2