20408

■"komunikacja niewerbalna pełni funkcje utylitarne (mchy policjanta kierującego mchem drogowym) oraz społeczne:

-    sterowanie tożsamością (komunikacja niewerbalna pomaga wykreować taki obraz siebie, jaki jest zgodny z tym, jak chcemy być spostrzegani przez innych ludzi; komunikacja niewerbalna pozwala nam też określić, jakie relacje chcemy utrzymać z innymi ludźmi)

-    przekaźnik emocji (komunikaty niewerbalne przekazują te emocje, które chcemy ukryć, te, których nie potrafimy wyrazić w sposób świadomy, a nawet te, o których istnieniu sami nie wiemy; komunikaty niewerbalne znacznie lepiej niż myśli przekazują uczucia i stany, jakie przezywamy).

3.    Komunikacja niewerbalna jest niejednoznaczna:

♦większość zachowań niewerbalnych jest potencjalnie bardziej niejasna od wypowiedzi werbalnych (zwłaszcza gdy chodzi o wyrażenie chęci kontaktu fizycznego)

♦przekazy niewerbalne są mniej niezrozumiałe, gdy towarzyszą im słowa

♦Elfenbein i Ambady odkryły, że emocje mają cłiarakter uniwersalny i są rozpoznawane z większym niż przypadkowe prawdopodobieństwo, ale dokładność wzrasta, kiedy są wyrażane i odbierane przez osoby tej samej narodowości, z tej samej grupy etnicznej lub lokalnej

♦w warunkach eksperymentalnych badani lepiej identyfikują mimikę twarzy wyrażającą pozytywne doznania: szczęście, miłość, zaskoczenie i zainteresowanie, trudniej im rozpoznać emocje negatywne: stracłi, złość, smutek i obrzydzenie

♦z powodu tak znacznej niejasności zachowań niewerbalnych wskazane jest, aby reakcje na niewerbalne sygnały były ostrożne; badacze potwierdzili, że ludzie o wyższym stopniu złożoności poznawczej lepiej interpretują niewerbalne zachowanie niż osoby, które szybko dokonują interpretacji ich znaczenia.

4.    Komunikacja niewerbalna jest ukształtowana kulturowo:

♦kultury posiadają różne języki niewerbalne, podobnie jak werbalne

♦osoby porozumiewające się stają się wobec siebie bardziej tolerancyjne, kiedy dowiadują się, że nietypowe zachowania niewerbalne wynikają z różnic kulturowych

♦wiele zachowań niewerbalnych ma jednak charakter uniwersalny (np. uśmiech); wg Darwina te środki wyrazu są rezultatem ewolucji - funkcjonowały jako mechanizm przetrwania, dzięki któremu praludzie mogli przekazywać emocje, zanim jeszcze wykształciła się mowa; powszedniość wyrazów mimicznych widać jeszcze bardziej po zbadaniu zachowań dzieci niewidomych i niesłyszących od urodzenia (posiadają one szeroki zakres ekspresji niewerbalnej)

♦komunikaty niewerbalne są różnie używane; w niektórych kulturach obowiązują zasady nie zezwalające na okazywanie takich uczuć, jak radość czy gniew, w innych zaś są one zupełnie