20560

Naprężenie jest stosunkiem sity do przekroju poprzecznego. Ma ono miano Pa.

Odkształcenie materiału ma kilka składowych. W materiałach metalowych odkształcenie

całkowite składa się z plastycznego i sprężystego. W polimerach występuje jeszcze odkształcenie

wysokoelastyczne, które w elastomerach osiąga czasem kilkaset procent. Odpuszczanie (wyżarzanie odpuszczające) jest obróbką cieplną polegającą na nagrzaniu

przedmiotów stalowych uprzednio zahartowanych do określonej temperatury zależnej od pożądanego

efektu, wygrzaniu w tej temperaturze, a następnie ochłodzeniu. Obniża ono naprężenia wewnętrzne.

5

Pełzanie jest zjawiskiem powolnego plastycznego odkształcania się materiałów pod wpływem

długotrwałych obciążeń. Zachodzi ono szczególnie wyraźnie w podwyższonej temperaturze.

Plastyczność jest zdolnością ciał stałych do nieodwracalnej zmiany kształtu pod działaniem

zewnętrznej siły przykładanej w stosunkowo krótkim czasie.

Sieciowanie polimeru (w przypadku kauczuków zwane wulkanizacją) jest procesem

chemicznym, który powoduje powstawanie mostków pomiędzy sąsiednimi makrocząsteczkami.

Powoduje to przekształcenie materiału plastycznego w materiał sprężysty, tj. nie podlegający

odkształceniu plastycznemu pod działaniem naprężenia. W przypadku

żywic towarzyszy temu

utwardzenie.

Sprężystość jest właściwością polegającą na zdolności odkształcanego ciała stałego do

powrotu do jego pierwotnej formy po zniknięciu sił powodujących odkształcenie.

Trwałość jest czasem lub ilością cykli naprężenia do zniszczenia materiału. Zależy ona m.in.

od przykładanego naprężenia, temperatury użytkowania (badania) oraz od korozyjności środowiska.

Twardość jest właściwością ciała stałego określaną za pomocą oporu, jaki ono stawia, gdy

wciska się w jego powierzchnię wgłębnik z bardzo twardego materiału z końcówką (zależnie od

właściwości badanego ciała i użytej metody) stożka, igły, piramidki lub kulki. Stosuje się dwie miary

twardości. W przypadku metali i polimerów termoplastycznych rejestruje się odkształcenie trwałe, tj.

plastyczne. Stosunek siły działającej na wgłębnik do powierzchni powstałego odcisku jest miarą

twardości (miano Pa). W przypadku elastomerów miarą twardości jest głębokość pogrążenia