przypadku, gdy nie zostaje zachowana staje się nieważna, nieistniejąca.
• Niewystąpienia określonych skutków prawnych - ud eventm. Jeżeli jakaś czynność prawna jest zastrzeżona pod tym rygorem, a umowa zostaje zawarta ustnie, to jest ważna, obowiązująca, ale nie wystąpią określone skutki prawne.
Wady oświadczeń woli:
• Brak świadomości lub swobody w podjęciu decyzji lub wyrażeniu woli.
• Przymus fizyczny:
• Najczęściej dotyczy ludzi uzależnionych.
• Okoliczność musi zaistnieć w chwili złożenia oświadczenia woli.
• Takie oświadczenie woli jest zawsze bezwzględnie nieważne.
• Pozorność:
• Nieważne jest oświadczenie woli złożone przez strony dla zachowania pozoru.
• Umowy takie zawsze są bezwzględnie nieważne. Dotyczy oświadczeń składanych drugiej, konkretnej osobie - np. fikcyjne faktury za niewykonane usługi.
• Oświadczenie woli może być ważne, jeżeli zostaną zachowane wszystkie wymogi formalne dotyczące tej czynności.
• Osoba trzecia pojawia się do umowy fikcyjnej: A. B i C
• Nieważna czynność prawna będzie ważna wobec osób trzecich, gdy czynność ta będzie odpłatna i ta trzecia osoba będzie działać w dobrej wierze (nie mogła się z łatwością dowiedzieć o czynności pozornej).
• Powiernictwo • wykonywanie czynności na czyjąś rzecz. Nic nie jest dokonywane dla pozoru - np. nabywca nabywa dobro na własny rachunek, ale na czyjąś rzecz, musi przenieść nabytą rzecz dalej.
• Błąd.
• Oświadczenie woli złożone jest pod wpływem błędu, kiedy inna jest rzeczywistość, a inne jest odwzorowanie rzeczywistości w postrzeganiu składającego oświadczenie.
• dotyczy przectoiotu - ad rea.
• dotyczy osoby - ad personaa - np. idę do lekarza, a porady udziela mi znachor wyglądający na lekarza.
• Błąd musi być:
• Istotny - subiektywny (gdyby wiedział, że działa pod wpływem błędu to by nie złożył oświadczenia) i
obiektywny (gdyby rozsądnie oceniał, to by takiego oświadczenia nie złożył):
• Musi dotyczyć treści czynności prawnej - taki błąd nie ma nieważności, jedynie możemy uchylić się od
skutków czynności prawnej. Możliwość odwołania się wygasa po 1 roku od momentu wykrycia, że oświadczenie zostało złożone pod wpływem błędu. Jeżeli oświadczenie pod wpływem błędu jest składane wobec osoby trzeciej i wykonywana jest czynność odpłatna.
• Należy wykazać złą wiarę drugiej strony - ktoś wywoła taki błąd. druga strona wie o tym. że oświadczenie jest złożone pod wpływem błędu, lub z łatwością noże się tego dowiedzieć.
• Podstęp.
• Błąd został wywołany podstępnie, w sposób zawiniony: może to polegać też na zaniechaniu -utwierdzaniu
kogoś w błędnym przekonaniu, zaniechaniu poinformowania kogoś, że działa pod wpływem błędu. Istnieje możliwość uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia woli do 1 roku od wykrycia podstępu. Błąd wywołany podstępnie nie musi być istotny i nie musi dotyczyć treści czynności prawnej, ważne tylko aby był
wywołany podstępnie.
• Groźba - przymus psychiczny.
• Nie oddziałujemy na sferę fizyczną człowieka, a na sferę psychiczną. Aby istniała groźba musi być możliwość dokonania wyboru i na ten wybór nakierowana jest groźba.
• Groźba musi być:
• celowa - aby ktoś złożył oświadczenie woli:
• bezprawna - dokonania jakiejś czynności, która jest niezgodna z prawem lub dokonania czynności, która jest zgodna z prawem, ale nie została stworzona po to. aby wymusić na kimś złożenie oświadczenia woli:
• poważna, realna:
• nie musi dotyczyć konkretnie osoby, która składa oświadczenie woli - ważne jest, aby ta groźba oddziaływała na sferę motywacyjną składającego oświadczenie:
• groźba może pochodzić z zewnątrz, niekoniecznie od strony umowy: