nienawiść), WĘGIEL (czarny, brzydki, cliropowaty, ciężar, daje ciepło); w ćwiczeniach tego typu, słowa zwyczajne, ożywają,
■ plakat - analizowanie użytych kolorów, kształtów, nastroju, postaci; przykładem może być plakat do „Hamleta” autorstwa Leszka Szczurka lub plakat „Ody do młodości”; uczniowie odczytując składniki obrazu, wyjaśniają ogólny sens utworu; posługiwanie się gotowym obrazowaniem, uchroni uczniów przed zniekształceniem rozumienia mechanizmów rządzących przekładem,
■ czysta kartka papieru, a na niej punkty, które rozmieszczone w układzie, połączone, tworzą nowe połączenie, sens, nową strukturę, którą trzeba odsłonić, odkryć i rozpoznać,
w
O
■ ćwiczenie analityczne z elementami metody pozawerbalnej, składające się z 3 faz, zmierzające do pełnej konkretyzacji utworu.
Wiesława Żuchowska w swoim artykule podała dwa przykłady opracowania utworów: „Do Magdaleny” Jana Kochanowskiego i „Utopia” Wisławy Szymborskiej.
Przykład opracowania liryku Jana Kochanowskiego, pt. „Do Magdaleny”:
Ukaż mi się Magdaleno! ukaż twarz swoję,
Twarz, która prawie wyraża różą oboję.
Ukaż złoty włos powiewny, ukaż swe oczy Gwiazdom równe, które prędki krąg nieba toczy.
Ukaż wdzięczne usta swoje, usta różane,
Pereł pełne, ukaż piersi miernie wydane I rękę alabastrową, w której zamknione Serce moje. O głupie, o myśli szalone!
Czego ja pragnę? o co ja nieszczęsny stoję?
Patrząc na cię wszytkę władzę straciłem swoję.
Mowy nie mam, płomień po mnie tajemny chodzi,
W uszu dźwięk, a noc dwoista oczy zachodzi.
1. Uczniowie otrzymują tekst z powiększoną czcionką na kartce A4, w celu zakreślania różnymi kolorami słów, które wiążą się ze sobą zabarwieniem, znaczeniem lub skojarzeniem - odkrywają pola leksykalne.
2. Uczniowie przenoszą podkreślone słowa na rysunek, zauważając, że jest to wyliczanka stanowiąca opis i słowa nie tylko informują, ale również nacechowane są dodatnio, oceniająco, tworzą obraz skojarzeń.
3. Uczniowie wybierają obraz malarski, najbliższy wizerunkowi literackiemu kobiety -Magdaleny.
2