21135

+miernik wartości (jednostka rozrachunkowa) - wyraża wartość towaru za pomocą ceny

+środek tezauryzacji (przechowywania wartości) - problem stabilnej siły nabywczej +miernik odroczonych płatności - umożliwia regulowanie zobowiązań w przyszłości Formy pieniądza:

-pieniądz towarowy - przedmioty użytkowe, pieniądz kruszcowy, kruszce szlachetne i monety kruszcowe

-pieniądz gotówkowy - banknoty i monety początkowo wymienialne na złoto -obecnie pieniądz symboliczny - brak wartości samej w sobie, a posiadana wartość dzięki gwarancji emitenta

-pieniądz bezgotówkowy - zapis na rachunku depozytowym oraz w' formie elektronicznej (e-pieniądz)

Prawo Greshama-Kopernika -

kiedy w obiegu występują dwa rodzaje monet, złoto cieszy się większą popularnością; srebro wypiera złoto; złoto ulega tezauryzacji srebro pozostaje w' obiegu;

to zasada mówiąca, że jeśli jednocześnie istnieją dw'a rodzaje pieniądza, pod względem prawnym równowartościowe, ale jeden z nich jest postrzegany jako lepszy, ten "lepszy" pieniądz będzie gromadzony, a w' obiegu pozostanie głównie ten "gorsz)'". Krótko mówiąc, gorszy pieniądz wypiera lepszy.

NBP(Bank Centralny w' Polsce) - przysługuje mu wyłączne praw'o emisji pieniądza, ustalania i realizow’ania polityki pieniężnej, odpowiada za wartość polskiego pieniądza.

Podstawowe funkcje BC:

1) emisyjna- ma wyłączne prawo do emitowania znaków' pieniężnych będących środkiem płatniczym

2) bank banków' - w^f stosunku do innych banków' BC pełni funkcję regulacyjną, zapewmia bezpieczeństwo depozytów i stabilność sektora bankowego, w tej funkcji sprawoje kontrolę nad działalnością banków - pełni rolę ostatniej deski ratunku dla banków komercyjnych - jest pożyczkodawcą ostatniej szansy

3) bank państwa - BC prowadzi obsługę budżetu państwa, rachunków' bankowych rządu i centralnych instytucji państwowych; obsługa długu publicznego krajowego i zagranicznego

Narzędzia polityki monetarnej:

1)    narzędzia kontroli administracyjnej (bezpośredniej) - forma nakazu - BC narzuca bankom komercyjnym ceny instrumentów' finansowych albo ich ilości (limity kredytowe); stosow'ane w' krajach, które nie mają dobrze rozwiniętych rynków' finansowych, przechodzą głębokie reformy (np. Ameryka Łacińska); bardzo źle wpływa na konkurencję na rynku finansowym

2) narzędzia rynkowa (pośrednie) - BC tak manipuluje własnymi instrumentami finansowymi, aby wpłynąć na instrumenty finansowe w' całym sektorze finansowym; najczęściej stosowane są operacje otw'artego rynku

Narzędzia polityki NBP:

-> stopa rezerw' obowiązkowych 3,5% od wszystkich rodzajów' depozytów -minimalny stosunek rezerw' gotów'kowych banku do w'kladów^r, który odprowadzają na rachunek NBP, tak stanowiona rezerw'a nie może być przeznaczona na kredyty -> stopy procentowe (BC pożycza bankom komercyjnym)