21736

Podatki mogą być różnie klasyfikowane dla celów poznawczych i praktycznych. W klasyfikacjach tych stosuje się różne kryteria.

Ze względu na kryterium przedmiotowe podatki dzielą się na:

a)    podatki majątkowe i podatki od praw majątkowych

b)    podatki od przychodów

c)    podatki od dochodów

d)    podatki od wydatków.

Podatki majątkowe i od praw majątkowych - źródłem tych podatków jest posiadany majątek.

Podatki od przychodów - płaci się w związku z działalnością gospodarczą i osiąganymi z tego tytułu przychodami. Posiadają one następujące cechy:

-    pobierane są przez państwo niezależnie od wyników działalności gospodarczej

-    pomagają zaspokajać popyt państwa na dochód (pieniądz), uniezależniając wpływy z tego podatku od sytuacji dochodowej podatnika

-    są podatkami silnie cenotwórczymi - są wkalkulowane w cenę towarów i usług

-    są sprzymierzeńcem państwa (rządu w równoważeniu budżetu - dzieje się tak wówczas gdy państwo realizuje większe niż planowane dochody budżetowe jako skutek większej niż zakładano przy budowaniu budżetu państwa, inflacji).

W Polsce cząstkowym przykładem takiego podatku jest - stanowiący element podatku dochodowego od osób fizycznych - tzw. ryczałtowe opodatkowanie dochodów prowadzonych z działalności gospodarczej.

Podatki od dochodów

Przedmiotem opodatkowania jest dochód najczęściej dochód z pracy i dochód z prowadzenia działalności gospodarczej. Specyficzne cechy tych podatków to:

-    nawiązują one wprost do nadwyżki ekonomicznej wypracowanej przez podmioty

-    są narzędziem realizacji zasady powszedniości opodatkowania

-    są bardziej korzystne dla podatnika niż władz publicznych. Pojawia się tu możliwość manipulowania podstawą opodatkowania (zyskiem brutto, dochodem brutto) przez zawyżanie kosztów.

Zdecydowanie trudniejsze do zastosowania ze względu na niezbędne zdefiniowanie dochodów oraz określenie, jakie wydatki i w jakiej wysokości mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów.

Podatki od wydatków

Typowe podatki od konsumpcji ale zakres ich stosowania jest ograniczony w porównaniu z podatkami przychodowymi. Różnica polega m. in. na tym, że podatki przychodowe mają charakter powszechny podczas gdy podatki od wydatków są stosowane wybiórczo. Przedmiotem opodatkowania są wydatki ponoszone na zakup dóbr luksusowych i dóbr, które tradycyjnie uważane są za domenę skarbu państwa (sól, zapałki, paliwa płynne). Podatek od takich wydatków to akcyza.

2