2242

przemieszczeniu (migracji) oraz nagromadzeniu w skałach porowatych lub silnie spękanych, zwanych kolektorami (najczęściej żwiry, piaski, piaskowce wapienne i dolomity). Niezbędnym warunkiem powstania złoża ropy naftowej jest odpowiednia struktura geologiczna (głownie antyki i na, warstwa obcięta uskokami) umożliwiająca zatrzymanie ropy w kolektorze przez warstwy nieprzepuszczalne, np. łupki ilaste. Ropa rzadko wypływa samorzutnie z wnętrza pokładów skalnych, leżących często na bardzo znacznych głębokościach

. Ropie towarzyszy często gaz ziemny pod wysokim ciśnieniem, który powoduje samoczynny jej wytrysk z szybu. Skosro jednak ciśnienie gazu spadnie, wypływ ropy ustaje i wtedy trzeba ropę okresowo wypompowywać. Z biegiem czasu każdy szyb ulega wyczerpaniu. Złoża ropy naftowej znajdują się na wszystkich kontynentach, najczęściej w utworach kredowych i trzeciorzędowych. Największe złoża ropy naftowej występują na Bliskim Wschodzie (głównie w Arabii Saudyjskiej, Iraku, Iranie, Kuwejcie, Zjednoczonych Emiratach Arabskich), także w USA (m.in. stany Teksas i Luizjana), Meksyku, Wenezueli, Kanadzie, Rosji, północnej Afiyce. Surowa ropa naftowa może służyć jako materiał opałowy. Jednak tego rodzaju jej zużycie jest bardzo nieekonomiczne, ponieważ traci się cenne produkty, które można by wyodrębnić z niej za pomocą specjalnej przeróbki. Podstawowa przeróbka ropy naftowej polega na destylacji. Obecnie destylacja jest procesem bardzo skomplikowanym i przeprowadza się ją na olbrzymią skalę w tzw. rafineriach, gdzie otrzymane produkty poddaje się oczyszczaniu i dalszej przeróbce. Pierwszą destylację ropy naftowej dokonał polski aptekarz w Krośnie , Ignacy Luka siewie z, w roku 1852. Jego zasługą również jest wynalezienie lampy naftowej oraz zastosowanie nafty do celów oświetleniowych. W roku 1854 Łukasiewicz założył pierwszą na świecie kopalnię    ropy    naftowej    w    Krośnie.

W zależności od rodzaju ropy naftowej oraz produktów, jakie mają być z niej otrzymane stosuje się odpowiednie technologie przeróbki ropy naftowej. Ropę naftową poddaje się przeróbce w rafineriach paliwowo - olejowych paliwowych oraz w rafineriach wytwarzających produkty specjalne. Technologia przeróbki ropy naftowej w rafineriach paliwowo - olejowych opiera się na zachowawczej metodzie przeróbki ropy polegającej na rozdziale ropy naftowej na frakcje, bez chemicznej zmiany jej składników. Rozdział ten uzyskuje się poddając ropę naftową destylacji pod ciśnieniem atmosferycznym - dla frakcji wrzących do temperatury 300 - 350 °C i pod ciśnieniem zmniejszonym (w celu uniknięcia rozkładu składników ropy naftowej) dla frakcji wrzących powyżej tej temperatury. W nowocześnie urządzony rafineriach ropy naftowej stosuje się destylację ciągłą rurowo - wieżową i od razu odbiera się dość zróżnicowane produkty destylacji.

Podczas destylacji frakcyjnej z surowej ropy naftowej otrzymuje się następujące    produkty:

Eter naftowy, zbierany do temperatuiy 70 °C, o gęstości poniżej 0,7 g/ml, składa się głównie z najlżejszych węglowodorów zawierających nie więcej niż sześć atomów węgla w cząsteczce. Zastosowanie: jako benzyna apteczna albo rozpuszczalnik    do    ekstrakcji.