23223

wyrównawcza stosowana dla gmin. województw mniej rozwiniętych. Natomiast dotacje celowe wspomagają realizacje zadań przez jednostki samorządowe i mają na celu dofinansowanie ich działalności inwestycyjnej, infrastrukturalnej, itp.

Podstawową role w finansowaniu różnego rodzaju wydatków budżetowych odgrywają dochody budżetowe Wększość tych dochodów pochodzi z podatków, (tzw. pochody podatkowe), ale także władze centralne i samorządowe również mają za zadanie osiagać pewne dochody nie podatkowe (np. do dochodów władz centralnych należy zaliczyć dochody z zysku przedsiębiorstw państwowych i jednoosobowych spółek Skarbu Państwa). Również dochód w postaci części zysku osiąganego przez NBP wpływa do dochodów budżetu centralnego natomiast dochody podatkowe powstają z tytułu różnych podatków.

PODATEK - jest to przymusowe, bezzwrotne i nieodpłatne świadczenie pienieżne pobierane przez państwo i inne jednostki administracyjne na podstawie przypisów prawa Podatek nakładany jest jednostronnie przez centralne lub terenowe organy stanowiące (np. przez rade powiatu, radę gminy, województwa oraz przez ministra finansów dla podatków centralnych).

Jakie są cele podatków:

1)    finansowanie wydatków sektora publicznego, centralnego i samorządowego

2)    Dokonywanie redystrybuqi dochodów

3)    Podatki mogą ograniczać konsumpcje pewnych dóbr lub sprzyjać jej wzrostowi (chodzi o podatki zawarte w cenie różnych dóbr, które my płacimy). Wysokie podatki stosowane są na dobra luksusowe, czyli tzw akcyzy. Niskie podatki sa nakładane na np. materiały budcwlane, eksport

4)    Podatki maja znaczenie antyinflacyjne i antycykliczne. Np jeżeli przyczyną inflacji, czyli zjawiska utrzymującego się wzrostu ogólnego poziomu cen. jest nadmierny agregatowy popyt w stosunku do agregatowej podaży, to jednym z możliwych sposobów zmniejszenia nadwyżki popytu jest wyższe opodatkowanie dochodów różnych podmiotów gospodarczych. Doprowadzeni do stanu równowagi rynkowej oznacza stabilizacje koniunktury gospodarczej

Rodzaje podatków

Klasyfikacja może być dokonana według różnych kryteriów.

Z punktu widzenia podstawy opodatkowania wyodrębnia się:

a)    podatki od przychodów - podatek płacony jest od osiągniętego przychodu danej działalności, niezależnie od efektów działalności, np podatek z tytułu gier, podatek rolny i leśny

b)    podatki od dochodów - jest to podatek od dochodów osób fizycznych (PłT) i podatek od osób prawnych (CIT). Podatki te płacone sa od dochodu obliczanego jako różnica miedzy łączną suma przychodów pochodzących z różnych źródeł i kosztami ich uzyskania

c)    podatki od majątku i z tytułu praw majątkowych - np. podatek od nieruchomości, podatek z tytułu spadku, darowizny

d)    podatki od wydatków - tzw. podatki konsumpcyjne, są to podatki nakładane na towary i usługi będące przedmiotem wymiany, np. podatek akcyzowy, podatek VAT (w Polsce 22%).

WTKLAD 8.    26.04.2007r.

Z punktu widzenia opłacania podatku:

a)    podatki bezpośrednie - są samodzielnie płacone przez podatnika (sam składa PIT), np. podatki dochodowe, majątkowe, przychodowe.

b)    podatki pośrednie - to podatki, które występują w cenach nabywanych towarów i usług, czyli podatki od wydatków (konsumpcyjne), nabywca płaci ten podatek pośrednio - kupując towary i usługi, natomiast bezpośrednio podatek ten uiszczany jest przez sprzedawcę, np. podatek VAT i akcyza.

Z punktu widzenia sposobu naliczania podatku:

a)    podatki proporcjonalne (liniowe) - oznacza to. że niezależnie od osiągniętych dochodów każdy podatnik obciążony jest taką samą stopą podatkową, np. podatek dochodowy od osób prawnych (w Polsce wynosi 19%).

b)    podatki progresywne - cechuje wzrost stopy podatkowej w miarę wzrostu dochodów. Dochody są podzielone na pewne przedziały i w ramach tych przedziałów obowiązuje różna stopa podatkowa, przy czym przechodzenie do wyższych przedziałów skutkuje płacenie coraz wyższego podatku, np podatki dochodowe od osób fizycznych ( w Polsce na poziomie 19%. 30% i 40%).

c)    podatki regresywne - oznaczają spadek stopy podatkowej w miarę wzrostu dochodu.

d)    podatki degresywne - oznaczają, że do pewnego poziomu dochodów występuje progresja podatkowa, czyli wzrost podatku w miarę wzrostu dochodów Natomiast potem stosowany jest podatek proporcjonalny. Np. podatki dochodowe od osób fizycznych.

Krzywa Laffera (może pojawić sie na egzaminie)

Została skonstruowana przez Artura Laffera. przedstawiciela szkoły podażowej w ekonomii. Był on doradcą R Regana Przeprowadził on analizy na podstawie których stwierdził, że zbyt wysokie podatki zmniejszają dochody budżetowe państwa i przyczyniają się do spadku aktywności gospodarczej podmiotów. A co jest tego przyczyną-* powoduje to zmniejszenie globalnej produkcji i podaży