17833

A.    Wykorzystuje się udział partii czyli ilorazu wyborczego, będącego wynikiem podzielenia liczby mandatów w danym okręgu wyborczym przez liczbę ważnie oddanych głosów. Każda z partii lub kandydaci indywidualni otrzymują tyle mandatów, ile razy udział(iloraz wyborczy) mieści się bez reszty w liczbie zgromadzonych przez nią głosów. Pozostałe rzeczy kalkuluje się według trzech technik Hare(V/S).(V-liczba głosów, podzielona przez liczbę mandatów-S), Droopa (V/S+l) oraz Imperiali (V/S+2).

B.    W metodzie największych średnich stosowana jest formuła matematyczna polegająca na dzieleniu ogólnej liczby głosów zdobytych przez partię lub kandydata, przez określone liczby naturalne ustawione w pewnej, z góry określonej sekwencji. Najczęściej stosowane są techniki:d'Hondta, Sainte-Lague z modyfikacjami oraz Hare -Niemeyera. System d'Hondta promuje silniejsze ugrupowania, natomiast system Hare-Niemeyera- ugrupowania najsłabsze. W Polsce system d'Hondta przyjęto w wyborach parlamentarnych w 1922,1947,1993, system Hare-Niemeyera w wyborach 1991.

Proporcjonalność wyborów oznacza możliwość niebezpieczeństwa zbytniego rozbicia politycznego parlamentu. Dla przeciwdziałaniu temu niebezpieczeństwu stosuje się tzw. „progi wyborcze". W Polsce w wyborach 1993 próg ten ustalono na 5% dla list partyjnych, 8% dla list koalicyjnych.

Wybory większościowe

Wyborczy system większościowy znajduje zastosowanie w wyborach do ciał kolegialnych, jak i na stanowiska jednoosobowe. Zwycięzcą zostaje ten kto zdobył największą liczbę głosów. Dlatego system określa się mianem zasady: „zwycięzca bierze wszystko".

W wersji złagodzonej zasada większości jest realizowana w dwu turach (zwykle w odstępie tygodnia). W pierwszej mandat otrzymuje kandydat, który może się pochwalić zdobyciem ponad 50% głosów. Jeżeli ten warunek nie zostanie spełniony, ogłasza się drugą turę wyborów, w której zwycięża się zwykłą większością głosów. System ten funkcjonuje w wyborach parlamentarnych i prezydenckich we Francji. Jest on realizowany w Polsce od 1991r.

Mieszany system wyborczy

Możliwy jest też system mieszany - większościowo- proporcjonalny. Łączy on zalety i wady obu systemów.

SAMORZĄD TERYTORIALNY I JEGO ZNACZENIE

Samorząd terytorialny stanowi wyodrębniony w strukturze państwa, powstały z mocy prawa związek lokalnego społeczeństwa powołany do samodzielnego wykonywania administracji publicznej, wyposażony w materialne środki umożliwiające realizację nałożonych na nie zadań. Jest to forma zdecentralizowanej władzy publicznej. Ogół mieszkańców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego stanowi z mocy prawa wspólnotę samorządowa. Istota samorządu jest to. że zarządza sprawami publicznymi przez samych zainteresowanych.