25769

■    rzeczy oznaczone gatunkowo miały być świadczone w miejscu właściwego sądu, czyli w miejscu zamieszkania dłużnika

■    miejsce procesu lub świadczenia nie powinno powodować nieprzewidywalnych w chwili powstania zobowiązania uciążliwości dla dłużnika

■    spełnienie świadczenia przez osobę trzecią

o świadczenie pieniężne może skutecznie spełnić osoba trzecia także bez wiedzy dłużnika

■    można poprawiać sytuację materialną innych ludzi, także bez ich wiedzy o w przypadku świadczeń niepieniężnych wierzyciel ma jednak prawo oczekiwać

osobistego działania dłużnika

■    delegatio sohendi

o sytuacja, w której dłużnik polecał swojemu dłużnikowi, aby spełnił należne mu świadczenie do rąk wskazanego wierzyciela o dochodziło do umorzenia dwóch zobowiązań: między dłużnikiem a jego dłużnikiem oraz między dłużnikiem a jego wierzycielem o dało podwaliny pod przekaz (assignario / delegatio)

■    konstrukcja funkcjonalnie łącząca relacje między przekazującym i odbiorcą przekazu oraz przekazującym i przekazanym

■    spełnienie świadczenia do rąk innej osoby niż wierzyciel

o dłużnik może zwolnić się ze zobowiązania, spełniając je do rąk wierzyciela lub osoby przez niego umocowanej

■    zarządca majątku wierzyciela

■    wyjątek: dłużnik spełnił świadczenie do rąk osoby wcześniej uprawnionej, o której nie wiedział, że straciła swoje umocowanie

■    wierzyciel mógł zwolnić dłużnika ze zobowiązania, potwierdzając jego wykonanie, mimo, że świadczenie trafiło do rąk osoby nieuprawnionej

Gatunkowe i indywidualne określenie przedmiotu świadczenia

■    przedmiot określony indywidualnie ma wyjątkowe cechy, jest jeden na świecie, nie może być niczym zastąpiony

o współcześnie niezawiniona utrata przedmiotu zobowiązania oznaczonego gatunkowo, umarza zobowiązanie

■    przedmiot określony gatunkowo

o spełnienie świadczenia wiązało się z wręczeniem określonej sumy, wagi, objętości rzeczy określonej gatunkowo o dłużnik swobodnie decydował o wyborze rzeczy spośród danego gatunku o prawnicy klasyczni: mogło nastąpić spełnienie świadczenia przez rzeczy gorszej jakości gdy tylko miały stosowne dla danego gatunku właściwości, a nic innego nie wynikało z okoliczności

o Justynian: dłużnik ma świadczyć rzeczy średniej jakości

■    Zasada przejęta przez współczesne kodyfikacje

o Ponieważ dłużnik mógł wybierać spośród wszystkich rzeczy oznaczonych gatunkowo nawet, gdy obiekty zostały utracone, zobowiązanie trwało dopóki można było wybrać i świadczyć inne obiekty tego samego rodzaju