26106

•    czynniki geograficzne: klimat, ukształtowanie powierzchni itp. b. pośrednio determinuje

•    czynniki ustrojowe i ideologiczne np. sposób rozumienia równości i sprawiedliwości społecznej

•    kulturowe np. poziom wykształcenia ogólnego, stylu życia

Wg teorii struktury społecznej- społeczeństwo- to całość obejmująca zbiorowość ludzi, połączoną siecią stosunków społecznych wyznaczających jego granice i charakter. Społeczeństwo jest układem grup, instytucji i różnorodnych form skupienia ludzi. Społeczeństwo globalne oznacza najszerszą przestrzennie i ilościowo, złożoną z kompleksu grup społecznych, ogólną zbiorowość ludzi zintegrowaną wszechstronnie- na płaszczyźnie ekonomicznej, politycznej, administracyjnie, instytucjonalnie, kulturowo, religijnie itp.

Strukturę społeczną dzielimy na

•    makrostrukturę: cecha społeczeństwa globalnego i wielkich grup społecznych. Tworzą ją klasy, warstwy społeczne, grupy społeczno- zawodowe, wyznaniowe, naród, państwo i zależności między nimi. Całości te mają charakter złożony, obejmując wiele poziomów organizacyjnych i szczebli zależności. Wielkie struktury składają się i opierają funkcjonowanie na małych strukturach społecznych. Wielkie i małe struktury społeczne przenikają się.

•    mikrostrukturę: właściwość małych grup społecznych tworzących ponadindywidualne całości typu wspólnot rodzinnych, społeczeństw lokalnych i sąsiedzkich, kręgów przyjacielskich itp. Małe struktury oparte są na interakcjach bezpośrednich zachodzących między ich członkami np. w rodzinie. Cechą małych grup jest więź osobista i bezpośrednie oddziaływanie na siebie członków.

Między jednostką a grupą jest gama pośrednich form organizacyjnych np. paty, frakcje, kręgi przyjacielskie. Szczególne znaczenie w procesie powstawania grup mają związki dwuosobowe czyli diady. Nie jest to jednak struktura ponadindywidualna, każdy jej członek określa się w stosunku do drugiego członka, nie zbiorowości. Tu mikrostruktura opiera się na bezpośrednim związku 2 osobników.

Mikrostrukturę w małej grupie tworzy sieć więzi o charakterze bezpośrednim i osobowym, łączących jej członków. Więź ta jest splotem składników:

•    więzi poznawczej- wzajemne poznanie się partnerów, wystąpienie tego składnika warunkuje proces tworzenia się pozostałych składników. Identyfikacja na skali znanie zna.

•    więzi emocjonalnej- wzajemne odnoszenie się partnerów na płaszczyźnie uczuciowej, identyfikowany na skali dodatnie- ujemne odnoszenie się.

•    więzi wartościującej- wzajemna ocena partnerów więzi na płaszczyźnie aksjologicznej. Ocena pozytywna- negatywna.

•    więzi partycypacyjnej: zamiary partnerów wchodzenia w związki działania; zamierza- nie zamierza uczestniczyć w związkach działania z partnerem więzi.

Więź może składać się z 1 bądź wszystkich wyróżnionych składników. Może mieć charakter symetryczny (dwustronny) lub asymetryczny (jednostronny). Badaniem więzi w małych grupach zajmuje się socjometria.

Pojęcie struktury społecznej w literaturze socjologicznej używane jest w 2 znaczeniach: