26572

Pedagogika przezwyciężania obcości

WYJAŚNIJ POJĘCIE „RÓŻNICY" U DERRIDY I ZNACZENIE JEJ DLA PEDAGOGIKI

Derrida wprowadził Mitologiczną kategorię różnicy poprzedzającej istnienie. Umożliwia to traktowanie (także w pedagogice) odmienności (w zakresie wieku. płci. zdolności) jako podstawy kulturowej tożsamości. Żeby istnieć jako ktoś. kto ma swoją tożsamość, trzeba się najpierw różnić, należy najpierw kogoś wyodrębnić, oddzielić, czyli wyróżnić ; dopiero różnica pozwala tanu co idaityczne na bycie sobą ; nie można określić czyjejś tożsamości nie ustanawiając go inaczej niż jako coś innego :

WYJAŚNIJ DERRIDIANSKĄ KATEGORIĘ O ..DUALNYM CHARAKTERZE JĘZYKA”

Język jest ustruktuiyzowany na zasadzie binarnych opozycji - wszystkie pojęcia mają swoje przeć iwiaistwa, a sposób ich uporządkowania w par ach nic jest przypadkowy. Zwykle na pierwszym miejscu w każdej par ze fenomenów znajduje się pojęcie o cliat aktaze pozytywnym, o mocnych cechach (np. dobro, prawda, piękno, mądry), natomiast na drugim miejscu sytuuje się kategorię słabszą, o właściwościach negatywnych (np. zło. fałsz, kicz. głupi); dobry nic jest złym, biały nie jest czarnym. duży nic jest małym; w procesie konstnrowania tożsamości identyfikujemy się z dobrą stroną językowo skonstruowanych znaczai;

WYJAŚNIJ POJĘCIE „INNY” U DERRIDY

Kategoria inności to negatywna strona naszej tożsamości; inny to gorszy, przez co nie ma dostępu do komunikacji; opozycyjne terminy (na drugim miejscu) stanowią tło dla zdefiniowania pierwszych: o tym. które z nich znajduje się na pierwszym miejscu decyduje intaprctacja władzy ; zależy to od tego. jak relacje władzy żądzą dyskursan i językian;

WYJAŚNIJ DERRIDIANSKĄ KATEGORIĘ „DEKONSTRUKCJI”

Dekonstnrkcja może być jedną z możliwych strategii myślaiia krytycznego, które prowadziłoby do wyzwolenia, wyjścia poza władzę języka : jest tu krytyka języka od środka w oparciu o takie kategorie, które same są nicdualnc, nierozstrzygalne : chcąc dekonstniować język należy przeprowadzić jego krytykę, dociekać wartości opinii i procesu formowania się za jegopośrednictwan tożsamości; trzeba rozbić strukturę języka, by odnaleźć w nim pojęcia, które nie są uc!nvytne ani w tym. ani w przeciwstawnym mu języku ; zabieg tai pozwoliłby rozerwać strukturę języka, by otworzyć przestrzeń dla kategorii, które nic dają się umieścić w dualnym schemacie;

WYMIEŃ PODSTAWOWE KONSEKWENCJE PROPOZYCJI DERRIDY

Filozofia Dcrridy jest rodzajan jest rodzajan pomysłu na to. jak czytać teksty ; z jednej strony można cytować i nie komentować od siebie czyichś myśli, z drugiej strony można unikać cytowania, dążąc do zastąpiaiia czyjegoś tekstu jakimś metajęzykian; Derrida uczy też pewnej pokory wobec typowego dla naukowych analiz przeświadczaiia, że można czyjś tekst zawłaszczyć i zapewnić czytelników o swoim słusznym odczytaniu ; tekst uniemożliwia odszukanie i pizywłaszczaiie całościowego sensu poza nim samym, co uniemożliwia rozszyfrowanie ukrytych znaczeń ; tai typ dckonstmkcji tekstów pozwala nam na przezwyciężane obcości tego. co obce i co nie podaje się jednoznacznej konceptualizacji; dzięki takiej refleksji teksty pedagogiczne stają się prywatnym ..rodzajan pisarstwa", pozbawionym jakiejkolwiek powszedniej . intersubiektywnej sprawdzalnej ważności; icłi dckonstrukcja jest dzięki tanu twórcza, otwierając przestrzał na zjawiska, pojęcia, które mają znaczaiie jedynie w^r pewnym kontekście; niema przy tym jakiejś jednej dekonstmkcji, gdyż nic ma idealnej i absolutnej strategii wytwarzania poszczególnych wypowiedzi, sprawdzania tego co nieznane do znanego;