26670

rozprowadzania i regulacji wody potrzebnej do nawodnienia gleby. Najstarsze ogrody Egiptu z czasów Starego Państwa (ok. 3100—2133 p.ae.) znamy jedynie z przedstawień obejmujących nie całość ogrodu, ale poszczególne jego częśd w powiązaniu z różnymi scenami, np. nawadniania, uprawy i pielęgnacji roślin, zbierania plonów i ich przerabiania, składania do spichlerzy, jak również z obrządkami kultowymi.

Znajomość ogrodu egipskiego z okresu Średniego Państwa (ok. 2133—1567 p.ae) jest znacznie pełniejsza. Elementem głównym ogrodu był zazwyczaj staw lub jezioro, czasem płaszczyzna dennika utworzona przez winorośl rozpiętą na ażurowej konstrukcji. Staw był najczęściej prostokątny lub w kształcie litery T. Pełnił on wielorakie funkcje; był elementem dekoracyjnym, służył do ochłody, do nawadniania, hodowli ryb, a także i do obrzędów kultowych. Całość zaś otaczały w jednym lub w kilku szeregach drzewa: palmy i sykomory przeważnie sadzone przemiennie. W bocznych częściach ogrodu budowano często niewielkie, ozdobione kolumienkami pawilony ogrodowe, przeznaczone do wypoczynku Układ ogrodu był oparty na geometrycznym podziale przestrzeni, podkreślonym regularnością kształtu terenu. Ogrody były otoczone murem, który całkowicie wyodrębniał przestrzeń z otoczenia. Wejście do ogrodu i rezydencji podkreślał od zewnątrz ozdobny portyk w murze ogrodzeniowym oraz usytuowany za nim, wewnątrz ogrodzenia, dziedziniec wejściowy. W założeniach pałacowych i willowych naprzeciwko wejścia, w głębi ogrodu znajdowała się budowla mieszkalna.

Nowe Pa ństwo jest okresem wspaniałego rozkwitu sztuki egipskiej, w tym także i ogrodów. Świadczy o tym między innymi przykład malowidła z grobowca w Tebach. Ogród przedstawiony w formie planu, ale poszczególne jego elementy (dom mieszkalny, pawilony ogrodowe, bramy, roślinność, a także zwierzęta) zostały pokazane w rzucie pionowym.

2