2704

prawo, które zawiera zakazy oraz opinię publiczną. Regulacja pozytywna (co robić) zmienia się na negatywną (czego nie wolno).

12.    Siła obyczajów jest utwierdzona przez prestiż dawności. Istnieją dwie drogi ich zmiany; umiarkowana, bądź przez masową propagandę lub brutalna w imię oświecenia i rozumu przeciw przesądom (tyzykowna, lecz czasem niezbędna, gdy zwyczaje stanowią blokadę rozwoju).

13.    Cechą charakterystyczną ewolucji w zakresie kontroli społecznej jest postępująca tolerancja dla odmienności i inności. Nowoczesne społeczeństwo akceptuje odmienność i różnorodność z natury rzeczy. Jednak wobec np. polityków wymaga się bycia wzorem i nie wybacza niektórych potknięć.

14.    Społeczeństwo polskie: przesiąknięte duchem komunistycznym i wychowane w tradycjach kultury katolickiej nie przygotowane na zmiany; brak odpowiedniej dozy informacji i propagandy; grupy społeczne muszą się pozbyć wielu nawyków i przesądów; ma wyrobioną opinię, że działania rządu są podejrzane; należy zbudować społeczny szacunek do prawa i instytucji prawnych; trudno dochodzi do współpracy z policją, co jest historycznie uwarunkowane.